De bijdrage van de rechtssociologie aan de verbetering van: DE WETGEVING (?) Gert-Jan Veerman
Inhoud I.Van de ellende - op het niveau van de wet - op het niveau van het onderzoek - op het niveau van de interactie II.Van de verlossing ? - thema’s - meta-studies en mechanismen - stappen opzij III. De boodschap
I.1 De ellende van de wet • Wet resultaat van onderhandeling en vertaling • Wet bestaat slechts uit woorden - andere signalen - beleid en materiële condities
I.2 De ellende van onderzoek • Doelbereiking • Causaliteit • Context wet Beleid Geld e.d. doeldoel effecten
I.3 De ellende van de interactie • Verschil in denken • Gebruik van kennis -wanneer het uitkomt, en -wat uit komt • padafhankelijkheid
Conclusie • Specifieke kennis is moeilijk te leveren en • zal niet vanzelf worden gebruikt.
II. Van de verlossing? • Op de interactie weinig greep, politieke afhankelijkheid te groot. • Dus: reservoir van kennis vergroten waaruit wetgever vrijelijk kan putten
II.1 Thema’s Bijvoorbeeld: -Effectiviteit van financiële prikkels -Informatieplichten -Omgang met open normen
II.2 Metastudies… Bijvoorbeeld: • T11 • Klein Haarhuis en Niemeijer • CHW
Model (1)
… en mechanismen Bijvoorbeeld: • padafhankelijkheid • reductie van cognitieve dissonantie • ‘crowding out’ Maar:
II.3 Stap opzij Beoordeling wetgeving vanuit een extern gezichtspunt, bijvoorbeeld: De cohesie
Extra stap Gebruik van • Ontwikkelingspsychologie • Psychoanalytische inzichten
III. De boodschap Boodschap 1: nog veel te doen in ‘gewoon’ wetsonderzoek, maar …. Boodschap 2: reservoir van kennis vullen met algemene kennis, conventies nodig Boodschap 3: wetgeving bezien op cohesie, conventies nodig
IV. Slot • Er is veel te doen • De gedachte dat daarmee de wetgeving beter wordt, lijkt mij echter: een grootheidsfantasie. Laten wij vooral willen weten en daarin samen werken