Jurawijnen Vlaamse Wijngilde Commanderij Brussel 17/02/2012

Inleiding • de Jura beschikt over een AOC wijnstreek of AOP • grote verscheidenheid aan gronden over een oppervlakte van 1850 ha • eerste AOC te Arbois in 1936 • De verschillende wijnen uit de Jura karakteriseren het beste de wijnstreek van de Jura: • 5 druivensoorten • 6 AOC • 200 professionele wijnbouwbedrijven • een rijk gamma van producten: niet-mousserende wijn via likeur- of digestiefwijnen tot mousserende wijn

De Jura • Tussen Zwitserland en Bourgogne gelegen • Onregelmatige en verspreide hellingen • Strenge winters en wisselvallige zomers met soms zeer warme dagen • Plukperiode heel lang • Gebergte van mergel en kalksteen

Rode Druivenrassen • Poulsard of Plousard • Trousseau • Pinot noir (8 tot 10 % van de aanplant in rood)

Poulsard • Wordt ook Ploussard in Arbois en Pupillin. • Het is een autochtoon druivenras dat gebruikt wordt sinds de 15de eeuw • Houdt van sterke gronden, gronden met kiezels en klei • Het is het 2de belangrijkste druivenras met 20 tot 25 % beplanting en 80 van de rode druivenrassen • Grote druiven met veel suiker en sap

Trousseau • Komt wellicht uit de Comté streek en gaat terug tot de 18de eeuw • Naam komt wellicht van troussé • Bedekt slechts 5 % van de beplanting • Heeft veel zon nodig • Heeft kiezelbodem nodig die warm is • Laattijdige oogst • Gekleurd sap met veel tannines en bewaarkracht

Witte druivenrassen • Chardonnay • Savagnin

Savagnin • Weerspiegeld perfect het terroir van de regio • Is « de » druif voor het maken van de vin Jaune • Origine: zou verwant zijn met de Traminer uit de Elzas, maar wellicht afkomstig uit Oostenrijk, Hongarije of eventueel Duitsland • Tijdens de kruistochten via Hongaarse nonnen belandt bij de abijzusters van Château Chalon • Bedekt 15 % van de aanplant met ongeveer 300 hectares • Kleine ronde druiven met een dikke schil • Zeer laat rijp, meestal pas plukbaar 15 dagen na de oogst van alle andere druivenrassen • Wordt dikwijls gemengd met Chardonnay en dan verkocht onder de naam Tradition

Savagnin (2) • Savagnin rose is ook bekend als Klevner in Heiligenstein (Elzas); wordt ook gebruikt om witte wijn met te maken maar minder voorkomend • Gevoelig voor “coulure”: vallen van jong blad of vruchten meestal te wijten aan slechte klimatologische omstandigheden • Heel geschikt voor oxydatieve veroudering • Gebruikt voor de Vin Jaune en Vin de Paille

90 % van de productie onder herkomstbenaming • AOC Arbois, • AOC Château-Chalon • AOC L’Etoile • AOC Côtes du Jura • AOC Macvin du Jura • AOC Crémant du Jura

Crémant de Jura • AOC Crémant du Jura • AOC bekomen op 9 oktober 1995 • Productie van bruisende wijnen gaat terug tot de 18de eeuw in de Jura • Het productieproces is identiek aan deze van de champagne = méthode traditionelle • Men mag zowel de Poulsard, Pinot Noir, Trousseau, Chardonnay als Savagnin gebruiken al dan niet in assemblage • Voor de Crémant de Jura blanc moet de wijnen voor minstens 50 % uit Chardonnay bestaan • Voor de Crémant de Jura rosé moeten Poulsard en Pinot Noir minstens 50 % uitmaken van de samenstelling • De druiven worden verplicht manueel geoogst • De druiven moeten getransporteerd worden in bakjes met gaten • De druiven moeten gepersd worden bestaande uit volledige trossen • Maakt ongeveer 16 % van de productie uit met een beplante oppervlakte van 210 hectares en • hectoliter productie per jaar

Wijndomein Tissot • Nu onder leiding van Bénédicte en Stéphane Tissot • Steeds op zoek naar kwaliteit en de uitdrukking van het terroir • Zijn op wereldwijnreis begin jaren 1990 geweest om ervaring op te doen in Australië en Zuid-Afrika • Vooral geleerd om het fruit te laten domineren, met meer materie en complexiteit • Enkel gebruik van indigene gisten • Vanaf 1995 lager gebruik van mest en dan nog uitsluitend van organische origine • Insecticides vermindert ten voordele van bewerking bodem • Sinds 1999 zijn de 28 hectares overgeschakeld naar Bio, terwijl in 2004 overgegaan werd tot biodynamie gecertificeerd door DEMETER • Bewerken de wijngaard deels met paard • Heel lage rendementen ! • 100 % Chardonnay

Arbois • AOC op 15 mei 1936 • Naam komt van het Keltisch, samenvoeging van Ar en Bos wat staat voor vruchtbare aarde • Eerste appellatie in productie van de Jura met hecoliter per jaar • Verspreidt over 13 gemeentes met een totaal van 843 hectares • 70 % rood en 30 % wit • Alle druiven van de Jura toegestaan • Kalkachtige gronden met veel mergel, maar ook silex en klei • Productiegemeenten: Arbois, Abergement-le-Grand, Les Arsures, Mathenay, Montigny-les-Arsures, Mesnay, Molamboz, Les Planches- près-Arbois, Pupillin, Saint-Cyr-Montmalin, Vadans et Villette-les- Arbois

Arbois, En Sursis, Chardonnay 2009 Domaine Tissot (ouillé) • Oostelijk en Westelijk gerichte wijngaard • 2 hectares groot • Stokken van ongeveer 35 jaar oud • 3300 stokken per hectare • 3900 flessen per jaargang • 24 maanden vatrijping • Heel lichte filtering voor botteling • Vin ouillé = vat wordt bijgevuld om oxydatie te voorkomen

AOC Côtes de Jura • Ontstaan bij decreet op 31 juli 1937 • Het is de grootste appellatie van de Jura • Ze strekt zich uit van het noorden naar het zuiden doorheen een puzzel van terroirs met de grootste contrasten • Bij het ontstaan van de AOC waren er een 60-tal gemeenten erkend, ondertussen zijn er dat 105 met een totaal van 640 hectares aan wijngaarden • De belangrijkste gemeenten zijn: Arlay, Beaufort, Buvilly, Gevingey, Lavigny, Mantry, Passenans, Poligny, Rotalier, Saint-Lothain, Toulouse-le-Château, Le Vernois, Vincelles en VoiteurMême • Dominantie van witte wijnen alsook Crémant • Tweede belangrijkste appellatie in productie

Domaine Gavenat Jean-François • Jean-François Ganevat is de opvolger van heel wat generaties wijnbouwers. Origines gaan terug tot 1650 • Tot in 1976 deed zijn familie niet enkele aan wijnbouw maar hielden ze ook melkkoeien (van het Montbéliarde ras om Comté kaas te maken) • Tussen 1982 en 1989 werkte Jean-François Gavenat bij zijn vader dan ging hij naar Beaune naar de wijnuniversiteit • Tot 1998 werkte hij bij Jean-Marc Morey in Chassagne- Montrachet waar hij uiteindelijk keldermeester was • Oorspronkelijk wilde hij niet terugkomen naar de Jura maar na het proeven van een aantal indrukwekkende wijnen van Philippe Pacalet, Barral, Schueller, raakte hij overtuigd van het potentieel

Côtes de Jura, Gavenat, Cuvée Orégane, Savagnin-Chardonnay, 2009 (Ouillé) • Biodynamische wijnbouw en probeert de wijn ook minimaal tot geen sulfiet toe te voegen tijdens gisting (heel weinig bij botteling) • Wijngaard van 7 hectares • 50 % Chardonnay, 50 % Savagnin • Wijnstokken geplant in 1973 en 1997 • Blauwe en witte mergel in ondergrond • Rijpt in vaten van 228, 300 en 400 liter gedurende 22 maanden met compensatie van ‘La Part des Anges’