Het verenigingsleven van Antwerpse en Gentse scholieren Tineke Van de Walle, Dries Cardoen & Lieve Bradt Vakgroep Sociale Agogiek - UGent

2 Structuur  De vraag naar verenigingsparticipatie  Bevindingen JOP-monitor Antwerpen-Gent  Vragen voor verder onderzoek Van de Walle, T., Bradt, L. & Cardoen, D. Vakgroep Sociale Agogiek, UGent

Het verenigingsleven van Antwerpse en Gentse scholieren De vraag naar verenigingsparticipatie Van de Walle, T., Bradt, L. & Cardoen, D. Vakgroep Sociale Agogiek, UGent 3

 Aan welke verenigingen neem jij deel?  15 verenigingstypes  Ruime invulling  ‘Traditionele’ verenigingen  Groepsgerichte vrijetijdsinitiatieven  Verenigingen met een sociaal doel  …  Categorie “andere”  Nooit – vroeger – nu passief – nu actief Van de Walle, T., Cardoen, D. & Bradt, L. Vakgroep Sociale Agogiek, UGent 4 De vraag naar verenigingsparticipatie

Het verenigingsleven van Antwerpse en Gentse scholieren Bevindingen JOP-monitor “Antwerpen-Gent” Oud nieuws, nieuwe inzichten Van de Walle, T., Bradt, L. & Cardoen, D. Vakgroep Sociale Agogiek, UGent 5

Oud nieuws?  JOP-monitor Antwerpen-Gent = weinig verrassend op bepaalde vlakken 1. Participatiegraad 2. Populairste verenigingstype 3. Weerspiegeling van maatschappelijke breuklijnen Van de Walle, T., Bradt, L. & Cardoen, D. Vakgroep Sociale Agogiek, UGent 6

1. Hoge participatiegraad  63% is deelnemer in een of meerdere verenigingen, 55% is actief deelnemer Van de Walle, T., Bradt, L. & Cardoen, D. Vakgroep Sociale Agogiek, UGent 7

2. Populairste? Sport is koning  Ruim 1/3 van de scholieren is actief deelnemer in een sportvereniging Van de Walle, T., Bradt, L. & Cardoen, D. Vakgroep Sociale Agogiek, UGent 8

3. Weerspiegeling maatschappelijke breuklijnen  Jongeren uit B-stroom/van allochtone afkomst/uit minder welvarende gezinnen zijn  Ondervertegenwoordigd in het verenigingsleven  Ondervertegenwoordigd in de 4 populairste verenigingstypes  Oververtegenwoordigd in allochtone verenigingen, jeugdwelzijnswerk, jeugdhuizen en religieuze organisaties Van de Walle, T., Bradt, L. & Cardoen, D. Vakgroep Sociale Agogiek, UGent 9

3. Weerspiegeling maatschappelijke breuklijnen  Illustratie en nuance… Van de Walle, T., Bradt, L. & Cardoen, D. Vakgroep Sociale Agogiek, UGent 10

43,9127,91 17,125,95 12,237,92 11,546,33 4,656,14 1,765,36 0,874,37 0,583,58

43,9>27,9 17,1>5,9 12,2>7,9 11,5>6,3 4,6<6,1 1,7<5,3 0,8<4,3 0,7<3,5

43,9127,91 17,125,95 12,237,92 11,546,33 4,656,14 1,763,56 0,875,37 0,584,38

Nieuwe inzichten  De bestudeerde populatie, de aard van de vraag en de statistiek laten ons toe om onze kennis te verdiepen 1. Voorbij oppervlakkige observaties (aan de hand van meervoudige regressieanalyses) 2. Verschuivende grenzen in het verenigingsleven Van de Walle, T., Bradt, L. & Cardoen, D. Vakgroep Sociale Agogiek, UGent 14

1. Voorbij oppervlakkige observaties  Gebruik van meervoudige regressieanalyses  Meerdere mogelijke beïnvloedende factoren worden samen in ‘het model’ gebracht  Zien we de relatie nog wanneer we andere factoren constant houden?  m.a.w. welke kenmerken van een individu of zijn omgeving hebben nu daadwerkelijk een impact op actieve verenigingsparticipatie? Van de Walle, T., Bradt, L. & Cardoen, D. Vakgroep Sociale Agogiek, UGent 15

1. Voorbij oppervlakkige observaties  De bevindingen…  Wanneer we alle andere factoren constant houden, dan vinden we:  Geslacht en leeftijd telt  Materiële welvaart speelt een rol  Opleidingsniveau van de ouders telt…  Dit verklaart deels de lagere participatie van jongeren in de B-stroom Van de Walle, T., Bradt, L. & Cardoen, D. Vakgroep Sociale Agogiek, UGent 16

1. Voorbij oppervlakkige observaties o Jongeren van allochtone afkomst zijn minder vaak deelnemer dan jongeren van Belgische afkomst o Vooral moslimmeisjes nemen minder deel dan hun leeftijdsgenoten van Belgische afkomst o (!) Maar moslimjongens participeren niet minder dan leeftijdsgenoten van Belgische afkomst o (!) De stad waar men school loopt heeft geen invloed Van de Walle, T., Bradt, L. & Cardoen, D. Vakgroep Sociale Agogiek, UGent 17

2. Verschuivende grenzen in het verenigingsleven  Grote verenigingstypes ↔ allochtone verenigingen, jeugdhuizen, religieuze verenigingen…  Maar ook verschillen tussen de grote verenigingstypes!  Vergelijking regressiemodellen voor:  Sportvereniging, sportclubs…  Jeugdbeweging of jongerenbeweging  (Amateur)kunstbeoefening Van de Walle, T., Bradt, L. & Cardoen, D. Vakgroep Sociale Agogiek, UGent 18

2. Verschuivende grenzen in het verenigingsleven  De bevindingen… o Ouderlijk opleidingsniveau is een sterker selectiecriterium in jeugdbewegingen o Een hoge materiële welvaart vergroot eerder de kans op sportparticipatie o Afstand tussen leefwereld moslims en verenigingscultuur lijkt het grootst voor jeugdbewegingen Van de Walle, T., Bradt, L. & Cardoen, D. Vakgroep Sociale Agogiek, UGent 19

2. Verschuivende grenzen in het verenigingsleven o Meisjes zitten minder vaak dan jongens in sportverenigingen, maar het tegengestelde is waar voor kunstbeoefening o Bij jeugdbewegingen is er geen genderbias, behalve binnen de groep moslimjongeren (de afstand met de meisjes is groter) o ~ ‘interessesfeer’, ‘competenties’, ‘geaardheid’…? Van de Walle, T., Bradt, L. & Cardoen, D. Vakgroep Sociale Agogiek, UGent 20

2. Verschuivende grenzen in het verenigingsleven “Minst selectief verenigingstype?” “Ten aanzien van welk criterium?” Roept op tot nadenken over eigen bereik Pleit voor een divers aanbod Van de Walle, T., Bradt, L. & Cardoen, D. Vakgroep Sociale Agogiek, UGent 21

Het verenigingsleven van Antwerpse en Gentse scholieren Vragen voor verder onderzoek Van de Walle, T., Bradt, L. & Cardoen, D. Vakgroep Sociale Agogiek, UGent 22

Vragen voor verder onderzoek  Verdiepen van inzichten  Verschillen binnen populatie jongeren van allochtone afkomst  Link met armoede?  Verschillen tussen verenigingen  Analyse “drop-out” (vroeger ↔ nu)  Combinatie verschillende verenigingstypes?  Stad versus platteland Van de Walle, T., Bradt, L. & Cardoen, D. Vakgroep Sociale Agogiek, UGent 23

Vragen voor verder onderzoek  Toegankelijkheid (?) en meerwaarde (?) van bepaalde verenigingen voor concrete jongeren in concrete situaties  Ruimere vrije tijd (invulling en betekenis)  45% is niet actief betrokken in een vereniging! Van de Walle, T., Bradt, L. & Cardoen, D. Vakgroep Sociale Agogiek, UGent 24