Opfrissingscursus eerste hulp
Programma De vier stappen in eerste hulp Stabiele zijligging Verslikking Reanimeren en defibrilleren Eerstehulpquiz Oranje balk komt in latere fase, zo kan je eerste het ganse programma voorstellen, nadien kan je zeggen dat met punt 1 start.
De vier stappen in eerstehulpverlening Oefening vier stappen in eerste hulp, zie handleiding opfrissingscursus p 12.
De vier stappen in eerste hulpverlening zorg voor veiligheid beoordeel de toestand van het slachtoffer alarmeer de hulpdiensten verleen verdere eerste hulp Punt twee en drie komen in een latere fase in een gele balk te staan, dit om aan te tonen dat we in het eerste deel van de opleiding enkel punt twee en drie zullen bespreken.
controle bewustzijn Foto komt laattijdig op de slide, zodanig dat de lesgever eerst aan de cursisten kan vragen hoe we het bewustzijn controleren.
controle ademhaling Beelden komen één voor één tevoorschijn. De cursist verduidelijkt elke foto en de lesgever vult aan waar nodig.
Alarmering
Alarmering wat waar wie De drie w’s komen samen op de slide, maar laattijdig. Eerst dienen de cursisten te weten te komen welke drie w’s er dienen doorgegeven te worden aan de hulpcentrale.
Alarmeer de hulpdiensten 105 106 070 245 245 Ken jij de hulpdiensten? 101 112 100 116000 101 = dringende politiehulp 112= dringende medische hulpverlening & brandweer 100= zie 112 116000 = Child focus 105 = dringend en niet dringend ziekenvervoer RKV 070 245 245 = antigifcentrum. 106=Tele-onthaal
Ontdek zelf de tijdswinst Film toevoegen: Video: oproep 112 (nr 1) Film toevoegen: Video: oproep 112 (nr 2) In het eerste fragment simuleren we een oproep naar het hulpcentrum 112 waarbij de oproeper erg in paniek is. De centralist hoeeft het moeilijk om snel aan de nodige informatie te geraken. In het tweede fragment simuleren dezelfde oproep naar het hulpcentrum 112 waarbij de oproeper rustig is een de informatie gestructureerd overbrengt volgens wie, wat, waar. De cursisten kunnen zelf ontdekken hoeveel tijdswinst een correcte, gestructureerde oproep oplevert.
Phone-CPR
Phone-CPR door centralist hulpcentrum 112 oproeper wordt gevraagd te reanimeren enkel hartmassages speakerfunctie op telefoon is handig => geen basisvoorwaarde De speakerfunctie is geen voorwaarde, er kan indien mogelijk een tweede persoon ingeschakeld worden die de hartmassage uitvoert, de eerste persoon blijft dan aan de lijn met de operator van het hulpcentrum 112.
Programma De vier stappen in eerste hulp Stabiele zijligging Verslikking Reanimeren en defibrilleren Eerstehulpquiz
2. Stabiele zijligging .
2. Stabiele zijligging In deze slide kan je het filmpje toevoegen wanneer je kiest om de demonstratie te laten doen aan de hand van de DVD Help!. Het filmpje kan je terugvinden op de vrijwilligerswebsite.
Programma De vier stappen in eerste hulp Stabiele zijligging Reanimeren en defibrilleren Verslikking Eerstehulpquiz
3. Reanimeren en defibrilleren
3.1 Reanimatie De lesgever geeft een demo, maar geeft bij elke stap die hij doet voldoende verduidelijking => meer info zie handleiding opfrissingscursus p 14.
3.2 Defibrillatie Start DVD reanimeren en defibrilleren (DEFIBRILLEREN => STAP VOOR STAP). Dit stukje wordt vier maal afgespeeld => eerst een demo zonder deelname van de cursisten + na de demo moet elke cursist de kans krijgen om mee te doen met de film. Meer info => zie handleiding opfrissingscursus p 14.
Programma De vier stappen in eerste hulp Stabiele zijligging Reanimeren en defibrilleren Verslikking Eerstehulpquiz
4. Verslikking
4.1 Lichte verslikking slachtoffer kan nog spreken, hoesten of ademen Symptomen komen in later fase tevoorschijn. Bedoeling is dat je aan de hand van een vraag- en antwoordgesprek tot de symptomen komt
4.2 Ernstige verslikking slachtoffer kan niet spreken, hoesten of ademen slachtoffer maakt hoestbewegingen zonder geluid hoofd van slachtoffer kan blauw worden geleidelijk aan verlies van bewustzijn Symptomen komen in later fase tevoorschijn. Bedoeling is dat je aan de hand van een vraag- en antwoordgesprek tot de symptomen komt
Verslikking volwassene In deze slide kan je het desbetreffende filmpje toevoegen. Het filmpje kan je terugvinden op de vrijwilligerswebsite.
Verslikking baby of kind In deze slide kan je het desbetreffende filmpje toevoegen. Het filmpje kan je terugvinden op de vrijwilligerswebsite.
Programma De vier stappen in eerste hulp Stabiele zijligging Reanimeren en defibrilleren Verslikking Eerstehulpquiz
Eerstehulpquiz De lesgever geeft de nodige info aan de cursisten. Zie handleiding opfrissingscursus p 15.
Aan welke aandoening denk je als je volgende symptomen opmerkt ? Vraag 1 Aan welke aandoening denk je als je volgende symptomen opmerkt ? stoornissen in het bewustzijn (verwardheid, slaperigheid,…) duizeligheid + wankele manier van lopen hoofdpijn zwakte of spierverlamming aan één kant van het lichaam Eerst is de vraag te zien , nadien komen de symptomen allen samen te voorschijn ANTWOORD: beroerte. Wel verduidelijken dat niet alle symptomen samen moeten voorkomen en dat er buiten bovenstaande symptomen nog andere symptomen kunnen zijn.
Beroerte
Wat stel je vast ? hoofdpijn scheve mond in combinatie met moeilijk spreken verminderd zicht en/of gehoor bewustzijnsstoornissen eenzijdige verlammingsverschijnselen De symptomen van een beroerte treden plots op en zijn afhankelijk van de plaats en de grootte van het deel van de hersenen dat getroffen wordt. Beroerte
Wat doe je ? controleer bewustzijn en ademhaling, blijf dit doen voer bij een bewust slachtoffer de FAST-test uit laat het slachtoffer rusten => geen inspanningen geef het slachtoffer niets te eten of te drinken stel het slachtoffer gerust door rustig te praten Beroerte
FAST-test Filmpje toevoegen: Video: Fast-test Beroerte De techniekfilm FAST-test geeft de cursist meer informatie rond het uitvoeren van de FAST-test. Beroerte
Wanneer gespecialiseerde hulp ? alarmeer steeds 112 vermeld duidelijk de toestand van het slachtoffer (bewustzijn en ademhaling) geef door dat het vermoedelijk om een beroerte gaat Beroerte
Vraag 2 Is volgende stelling juist of fout Bij een hartaanval klaagt het slachtoffer van stekende pijn op de borst. Stelling is fout. Het slachtoffer klaagt van een drukkende, beklemmende pijn in de borststreek. In de meeste gevallen is stekende pijn geen symptoom van een hartaanval. Vele mensen slagen onmiddellijk in paniek wanneer ze thoracale pijn hebben, ook al is deze stekend van aard. Bij twijfel raadpleeg je steeds een arts.
Hartaanval
Wat stel je vast ? drukkende, beklemmende pijn op de borst pijn die kan uitstralen naar bijvoorbeeld nek, rug,… kortademigheid angst en zweten misselijkheid hartaanval
Wat heb je nodig ? medicatie (die het slachtoffer zelf bij zich heeft) hartaanval
Wat doe je ? laat het slachtoffer stoppen met de inspanning waarmee hij bezig was help hem een comfortabele houding aan te nemen laat het slachtoffer zelf zijn medicatie innemen hartaanval
Wanneer gespecialiseerde hulp ? alarmeer 112 wanneer de symptomen van voorbijgaande aard zijn (bijvoorbeeld binnen de 5 minuten) => steeds arts raadplegen Als je niet zeker bent, wacht dan niet langer dan 5 minuten vooraleer gespecialiseerde hulp te bellen hartaanval
Hoe lang koelen we een brandwonde ? Vraag 3 Hoe lang koelen we een brandwonde ? 15 minuten Tot de pijn verlicht is 30 minuten Eerst komt de vraag te voorschijn, nadien klik je verder en komen de keuzemogelijkheden te voorschijn. De belangrijkste eerste hulp bij een brandwonde is het koelen. Dit moet lang genoeg gebeuren. In de eerstehulprichtlijnen wordt aangeraden om te blijven koelen tot de pijn verlicht is. We zijn in het handboek dus afgestapt van de vroegere tijdsaanduiding ’15 tot 20 minuten’. Dit betekent niet dat die richtlijn plots foutief is, maar we kiezen voor eenvormigheid met de eerstehulprichtlijnen die door andere landen gebruikt worden. Een extra aandachtspunt is de waarschuwing dat ijs zeker niet mag gebruikt worden om een brandwonde te koelen. Dit kan de weefselschade immers erger maken.
Brandwonde
Wat stel je vast ? brandwonde 1ste graads 2de graads 3de graads roodheid zwelling pijn blaren zwarte huid perkamentachtige huid witte huid brandwonde
Wat heb je nodig ? water vochtinbrengend product speciaal voor brandwonden ontwikkeld verband kompressen of driehoeksverband brandwonde
Wat doe je ? (1) koel de brandwonde zo snel mogelijk af met koel of lauw leidingwater (kraan / douche) richt de waterstraal boven de brandwonde en laat het water over de brandwonde vloeien verwijder geen kledij of sierraden die in de wonde kleven blijf de brandwonde afkoelen tot de pijn verlicht is brandwonde
Wat doe je ? (2) breng een vochtinbrengend product of speciaal voor brandwonden ontwikkeld verband aan (enkel bij kleine intacte brandwondjes) indien je gespecialiseerde hulp raadpleegt, breng je enkel een nat wondverband aan Als lesgever kan je meegeven dat er een techniek bestaat waarbij we het hand voorlopig afdekken (inclusief weven tussen de vingers). brandwonde
Wanneer gespecialiseerde hulp ? bij een slachtoffer < 5 jaar of > 60 jaar bij brandwonden aan het gezicht of de luchtwegen bij diepe of grote brandwonden bij brandwonden door chemische producten bij twijfel brandwonde
Wat zou er gebeurd kunnen zijn en waarom ? Vraag 4 Wat zou er gebeurd kunnen zijn en waarom ? Vraag: wanneer je volgende situatie bekijkt => wat zou er gebeurd kunnen zijn en waarom ? CO-vergiftiging (door uitlaatgassen van de wagen)
CO-vergiftiging
Wat stel je vast ? omstandigheden waaruit je een CO-vergiftiging kan afleiden hoofdpijn, sufheid of vermoeidheid misselijkheid en braken bewusteloosheid uitgesproken roze huidskleur De lesgever dient zeer duidelijk aan te geven dat symptomen niet allemaal samen dienen voor te komen, naarmate de vergiftiging erger wordt, worden de symptomen ook erger. CO-vergiftiging
Wat doe je ? zorg voor de veiligheid controleer bewustzijn en ademhaling alarmeer 112 plaats een bewust slachtoffer met ademhalingsproblemen in een comfortabele positie zorg dat het slachtoffer vrij kan ademen Zorg voor de veiligheid: Als je het slachtoffer niet veilig kan benaderen, alarmeer onmiddellijk 112 en wacht in een veilige omgeving Evacueer het slachtoffer enkel uit de giftige atmosfeer als je dat kan doen zonder jezelf in gevaar te brengen Open de ramen en deuren van buitenaf Schakel zo mogelijk de vermoedelijke bron van CO uit (bijvoorbeeld een gasboiler in de badkamer) Een natte zakdoek voor de mond houden beschermt je niet tegen de inademing van CO. Zelfs een gasmasker doet dat niet als het niet voorzien is van een speciale filter CO-vergiftiging
Wanneer gespecialiseerde hulp ? alarmeer steeds 112 CO-vergiftiging
Leg bij elkaar een kruisverband aan de hand aan. Vraag 5 Leg bij elkaar een kruisverband aan de hand aan. In de slide hierna komt de tekening van het kruisverband. Iedereen krijgt op het einde van de proef een punt.
Het kruisverband aan de hand
Hoe zou jij handelen ? Filmpje toevoegen: Video: Breuk (Deel 1) Eerste deel van de casusfilm waarin de cursisten het ongeval zien gebeuren en ontdekken wat het letsel is.
Wat stel je vast ? een lidmaat met abnormale stand beendergeknars tijdens het ongeval zwelling, bloeding of blauwverkleuring van het lidmaat wonde met bloedverlies en botfragmenten Aandacht: als je twijfelt, ga dan uit van een breuk als het slachtoffer pijn heeft en als hij het getroffen lidmaat moeilijk kan gebruiken breuken
Wat heb je nodig ? ijsblokjes in een zakje water of een koelzakje steriele kompressen breuken
Wat doe je ? beweeg het lidmaat zo weinig mogelijk dek een open breuk steriel af koel een gesloten breuk maximum 20 minuten verwijder eventuele ringen breuken
Een ring verwijderen Filmpje toevoegen: Video: Ring verwijderen Techniekfilmpje ring verwijderen
Wanneer gespecialiseerde hulp ? raadpleeg steeds gespecialiseerde hulp bij een vermoeden van een breuk 112 indien een letsel aan de onderste ledematen. Eventueel eigen transport naar ziekenhuis bij een letsel aan de bovenste ledematen. breuken
Dit is de juiste oplossing Filmpje toevoegen: Video: Breuk (Deel 2)
Vraag 6 B A C Eerst krijgen de cursisten de foto van de huidirritatie te zien, nadien kan je de keuzemogelijkheden laten verschijnen Welk insect veroorzaakt bovenstaande huidirritatie? ANTWOORD: De teek (B) is een spinachtige parasiet die leeft in bossen, graslanden, struiken en duinen. Een tekenbeet is doorgaans niet gevaarlijk, maar de teek kan wel een rol spelen bij het overbrengen van verschillende ziektes, waaronder de ziekte van Lyme.
Tekenbeet
Wat stel je vast ? een tekenbeet een teek die zich vastgezet heeft op de huid Aandacht: Bij mensen zit de teek bij voorkeur in de nek, onder de oksels, in de knieholten, in de liesstreek, op het hoofd of op de enkels. In principe kan een teek op iedere plaats van het lichaam voorkomen. tekenbeet
Wat heb je nodig ? tekentang waterig, niet kleurend ontsmettingsmiddel tekenbeet
Wat doe je ? verwijder de teek zo snel mogelijk noteer de plaats en de datum van de beet tekenbeet
Een teek verwijderen tekenbeet De lesgever verduidelijkt op welke wijze een teek dient verwijderd te worden. tekenbeet
Wanneer gespecialiseerde hulp ? bij een abnormale huidverandering in de eerste weken na de beet bij het verschijnen van andere ziektetekens (bijvoorbeeld koorts) in geval van zwangerschap tekenbeet
Vraag 7 Is deze stelling juist of fout ? Verwijder een angel zo snel mogelijk met een pincet of tekentang Stelling is fout: verwijder een angel zo snel mogelijk met een bot voorwerp, zoals de botte kant van een mes, een vingernagel of een bankkaart.
Insectensteek
Wat stel je vast ? een plaatselijke roodheid en zwelling van de huid jeuk en pijn op de plaats van de steek hoofdpijn en duizeligheid ademhalingsmoeilijkheden of slikproblemen bewustzijnsverlies insectensteek
Wat heb je nodig ? ijsblokjes in een zakje water of koelzakje insectensteek
Wat doe je ? stel het slachtoffer gerust verwijder een angel zo snel mogelijk met een bot voorwerp (van onder de insteekplaats naar boven) spoel het wondje met lauw stromend water koel de gestoken plaats wikkel het ijs of het koelzakje steeds in een doek of hoesje AANDACHT: een slachtoffer met een gekende allergie heeft soms medicatie bij om zich te behandelen bij een acute allergische reactie (bijvoorbeeld een voorgevulde spuit met adrenaline). Verhinder het slachtoffer niet zijn medicatie in te nemen of in te spuiten. Bij een steek in de keelholte kan je de zwelling in de keel tegen gaan door het slachtoffer op een ijsblokje te laten zuigen of koud water te laten drinken.
Wanneer gespecialiseerde hulp ? als het slachtoffer ernstige reacties vertoont ernstige zwelling, jeuk en pijn over het lichaam roodheid braken hoofdpijn … bij een steek in de keelholte insectensteek
Vraag 8 Een zuurstofarme wonde (zoals bijvoorbeeld een steekwonde) is een gunstige omgeving voor de ontwikkeling van een bepaalde ziekte, welke ? ANTWOORD: tetanus. Tetanus is een ziekte die veroorzaakt wordt door het gif van de tetanusbacterie. Deze bacterie komt in de darmen en uitwerpselen van paarden, schapen, geiten,… voor. Het is echter een misvatting te denken dat enkel wie met dieren in aanraking komt, besmet kan worden. De bacteriën kunnen namelijk jarenlang overleven in de vorm van sporen. Deze komen nagenoeg overal voor, bijvoorbeeld op de grond, in aarde, op voorwerpen of in het straatvuil.
Huidwonden Filmpje toevoegen: Video: Wondverzorging (deel 1)
Wat stel je vast ? huidwonden Dit zijn enkele voorbeelden van huidwonden, niet alle huidwonden staan afgebeeld … huidwonden
Wat heb je nodig ? wegwerphandschoenen een steriel kompres kraantjeswater of een waterig, niet kleurend ontsmettingsmiddel kleefpleister of wondpleister huidwonden
Wat doe je ? was je handen en trek wegwerphandschoenen aan stelp een eventuele ernstige bloeding (druk) spoel de wonde met kraantjeswater (niet wrijven) droog de huid rond de wonde af dek de wonde af met een steriel kompres / pleister was je handen Aandacht: is er geen water beschikbaar of kan de wonde niet binnen de zes uur door een gespecialiseerde hulpverlener gezien worden? Reinig dan al deppend de wonde met een waterig, niet kleurend ontsmettingsmiddel en een kompres. Ontsmet vervolgens een laatste maal met het ontsmettingsmiddel en een zuiver kompres. huidwonden
Wanneer gespecialiseerde hulp ? (1) bij onzekerheid over de tetanusvaccinatie bij een slachtoffer met diabetes of verminderde immuniteit als er een vreemd voorwerp in de wonde zit als de wonde vuil blijft Een tetanusvaccinatie is normaal gezien 10 jaar geldig (indien je op regelmatige basis, om de 10 jaar, een inenting hebt gekregen). Wanneer de vorige inenting langer geleden is dan 10 jaar moet er opnieuw een volledig vaccinatieschema opgestart worden (= drie vaccinaties op korte tijd). Meer info over de volledige vaccinatie kan je verkrijgen bij de huisarts. huidwonden
Wanneer gespecialiseerde hulp (2) ? bij een diepe of grote wonde bij een bijtwonde wanneer de wonde blijft bloeden huidwonden
Dit is de juiste oplossing Filmpje toevoegen: Video: Wondverzorging (deel 2)
Leg een drukverband ter hoogte van de pols aan. Vraag 9 Leg een drukverband ter hoogte van de pols aan.
Een drukverband aanleggen Filmpje toevoegen: Video: Bloeding stelpen Voeg hier het desbetreffende filmpje (DVD Help!) toe nadat één cursist van de groep het geprobeerd heeft. Na het zien van het filmpje moet iedere cursist het drukverband aanleggen.
Meer interesse in eerste hulp ? Publicaties Eerste hulp in 4 stappen Help! Eerste hulp voor iedereen Cursussen Eerste hulp Helper
Eerste hulp in 4 stappen 131 blz 50 onderwerpen 9,95 € Te koop in de afdeling Een afdeling kan de publicatie eerste hulp in 4 stappen ook verkopen aan 9,95 €
Help! Eerste hulp voor iedereen 591 blz 300 onderwerpen Inclusief DVD 37,50 € Te koop in de afdeling De afdeling kan het handboek ook verkopen aan 23 €
Cursussen Eerste hulp Basiscursus 12 uur Gratis In elke lokale afdeling Helper Vervolgcursus 12 uur Gratis In elke lokale afdeling
Inschrijven cursussen ? www.rodekruis.be => Opleidingen eerste hulp
Zijn er nog vragen ?