Zindelijkheidstraining bij jonge kinderen “alle druk van de pot!” An Coetsiers – CEMA Antwerpen Elke De Bruyne – CEMA Gent Cema symposium 29/11/08

“kleuters moeten zindelijk zijn vooraleer ze naar school gaan” Cema symposium 29/11/08

“kinderen die veel drinken plassen vaker in hun bed” Cema symposium 29/11/08

“hoe vroeger men start, hoe sneller droog” Cema symposium 29/11/08

“het is begonnen na de scheiding” Cema symposium 29/11/08

“ik maak mijn kind ‘s nachts wakker want hij slaapt te diep” Cema symposium 29/11/08

“mijn kind is te zenuwachtig/ te lui/ te slordig om droog te worden” Cema symposium 29/11/08

“de plaswekker helpt niet!” Cema symposium 29/11/08

“starten met zindelijkheidstraining = de pamper weglaten” Cema symposium 29/11/08

“mijn kind houdt te lang op” Cema symposium 29/11/08

“met de juiste aanpak kan mijn kind in 2 dagen zindelijk worden” Cema symposium 29/11/08

“straffen en belonen kan een verschil maken” Cema symposium 29/11/08

“kinderen horen niet te drinken en te plassen tijdens de lesuren” Cema symposium 29/11/08

“jongens plassen als jongens, meisjes plassen als meisjes” Cema symposium 29/11/08

Een overzicht… Zindelijkheid overdag Zindelijkheid ‘s nachts De norm? Wanneer starten? Hoe aanpakken? Zindelijkheid ‘s nachts Als het niet lukt… Wat bij onze patiëntjes? Cema symposium 29/11/08

Zindelijkheid overdag Cema symposium 29/11/08

“kleuters moeten zindelijk zijn vooraleer ze naar school gaan” De norm? Medische norm: 3 à 4 jaar Maatschappelijke norm: 2,5 jaar  druk op de ketel (pot)! “kleuters moeten zindelijk zijn vooraleer ze naar school gaan” Cema symposium 29/11/08

Wanneer starten? “hoe vroeger men start, hoe sneller droog” Vanaf 2 jaar omdat… Peuterpuberteit (12 – 18 m) = verzet en controle Natuurlijke ontwikkeling: Sluitspieren kunnen beheerst worden Blaas groot genoeg Beginnende bewustwording Gevaar voor negatieve gewenning “hoe vroeger men start, hoe sneller droog” Cema symposium 29/11/08

Wanneer starten? “starten met zindelijkheidstraining Vanaf 2 jaar Luier 1 op 2 controles droog (na 2 u) “starten met zindelijkheidstraining = de pamper weglaten” Cema symposium 29/11/08

Hoe aanpakken? 1. Luier  potje Kies een geschikt moment Kies een eenvoudig potje Laat kind kennismaken met potje (boekjes) Laat zien hoe het moet Blote billetjes, luierbroekje, … Reageer rustig Cema symposium 29/11/08

Hoe aanpakken? 2. Potje  toilet Potje naast toilet (tijdig) Toilet aanpassen Juiste toilethouding Erbij blijven (tijdig afbouwen) Opgelet met doorspoelen! Meisjes moeten ook zitten op vreemde toiletbrillen “jongens plassen als jongens, meisjes plassen als meisjes” Cema symposium 29/11/08

Hoe aanpakken? “kinderen horen niet te drinken Vast drankschema: min. 1 glaasje bij… Ontbijt ‘Tienuurtje’ Middageten ‘Vieruurtje’ Avondeten Vast plasschema 4 à 6 x/dag “kinderen horen niet te drinken en te plassen tijdens de lesuren” Cema symposium 29/11/08

Hoe aanpakken? “met de juiste aanpak kan mijn kind Houd rekening met de realiteit buitenshuis Makkelijke kledij Neem tijd om te plassen (voorbeeldfunctie) Ieder zijn tempo!!!! “met de juiste aanpak kan mijn kind in 2 dagen zindelijk worden” Cema symposium 29/11/08

10 geboden van droogtraining overdag Start niet te vroeg Alleen bij “volle” blaas Tijd om te plassen Stabiele houding Hurkzit, ook voor jongens Gemakkelijke kledij Pas “toilet”-training aan, aan de situatie buitenshuis Normaal plas- en drinkpatroon Normale leeftijd voor continentie diurna is < 3,5 j Contacteer deskundigen/arts/therapeut voor behandeling Cema symposium 29/11/08

En de vuilzakjes? Zindelijk stoelgang  zindelijk urine Geen probleem voor 4 jaar Normaliseren van de ‘kaka’s. Vezelrijke voeding Voldoende drinken Lavementen/onderzoeken beperken Luier aanbieden! Toiletzit na eten zonder DRUK Als geen resultaat: PAUZE nemen Cema symposium 29/11/08

Zindelijkheid ‘s nachts Cema symposium 29/11/08

De norm? Medische norm: 5 à 7 jaar Sociale norm: bosklassen, logeerpartijtjes, jeugdbeweging, … steeds vroeger  druk op de ketel (pot)! Cema symposium 29/11/08

Wanneer starten? Voorwaarde: Nachtelijke urine < nachtelijk blaasvolume (2 – 5 j) Nachtelijke urine ↓ Nachtelijk blaasvolume ↑ Lichamelijk rijp genoeg Meestal droog overdag Cema symposium 29/11/08

Wanneer starten? “starten met zindelijkheidstraining Vanaf 5 jaar min. 3 nachten / week droge luier ! Als na 2 à 3 weken kind niet droog: luier terug inschakelen “starten met zindelijkheidstraining = de pamper weglaten” Cema symposium 29/11/08

Hoe aanpakken? “kinderen die veel drinken plassen vaker in hun bed” Vast plas- en drankschema Kind positief (!) motiveren “kinderen die veel drinken plassen vaker in hun bed” “straffen en belonen kunnen een verschil maken” Cema symposium 29/11/08

Hoe aanpakken? “het is begonnen na de scheiding” Jezelf vastpinnen op psychologische oorzaak Kind uit bed halen om te plassen Boos worden, schuldgevoelens “het is begonnen na de scheiding” “ik maak mijn kind ‘s nachts wakker want hij slaapt te diep” Cema symposium 29/11/08

Hoe aanpakken? “de plaswekker helpt niet!” Veel drinken na avondeten Veel bruisende en cafeïnehoudende dranken Zelf medicatie of plaswekker opstarten “de plaswekker helpt niet!” Cema symposium 29/11/08

Belonen? Cema symposium 29/11/08

10 geboden voor droogtraining nacht Start niet voor kind overdag continent is Nooit pamper weglaten voor kind “kan droog zijn” Niet uithalen ‘s nachts Vermijd eiwitrijke, zoutrijke avondmalen Niet meer drinken na 20 uur Geen koffie, cola, thee Normaal drinkpatroon overdag Geen drank ‘s nachts Contacteer deskundigen/arts/therapeut voor behandeling Cema symposium 29/11/08

Als het niet lukt… Cema symposium 29/11/08

Mogelijke oorzaken “mijn kind houdt te lang op” Medisch Raadpleeg een arts! Onderzoek, medicatie, kine, plaswekker, aangepast drank- en plasschema, … Cognitief/mentaal Kalenderleeftijd ≠ mentale leeftijd!! Plaswekker, extra uitleg/begeleiding “mijn kind houdt te lang op” Cema symposium 29/11/08

Mogelijke oorzaken “mijn kind is te zenuwachtig / te lui / Psychologisch Eerder gevolg dan oorzaak! Meer herval bij stress/belangrijke gebeurtenissen Ondersteuning door psycholoog “mijn kind is te zenuwachtig / te lui / te slordig om droog te worden” Cema symposium 29/11/08

Wat bij herval? Kan zijn door: Positieve instelling Stapje terugnemen Ziekte Stress / ingrijpende gebeurtenis Koppigheidsfase … Positieve instelling Stapje terugnemen Druk van de pot! Bij blijvend herval: arts raadplegen vanaf 4 j (overdag) of 6 j (‘s nachts) Cema symposium 29/11/08

Wat bij onze patiëntjes? ‘Extra druk op de pot’ Cema symposium 29/11/08

Extra moeilijk! Kalenderleeftijd ≠ mentale leeftijd!! Motorische beperking minder drinken (slikproblemen, meer afhankelijk) minder plassen (meer afhankelijk) Minder blaascontrole (neurologisch) Aanpak: Voldoende drinken (logopedist) Aangepaste toiletten Evt. plaswekker, medicatie, sonderen (arts) Cema symposium 29/11/08