Lokale producten in de ‘sociale catering’ 21 feb 2014, conferentie ‘naar eerlijke en duurzame voedsel en landbouw systemen Greet Goverde, Platform Aarde Boer Consument Ingrid Cremer, Centrum Biologische Landbouw
Vooral: lobbyen voor een ander landbouwbeleid. www.aardeboerconsument.nl Vooral: lobbyen voor een ander landbouwbeleid. ‘Vrije markt’ past niet bij landbouw! Meer regulering nodig: quota’s, voorraden aanleggen…. Gaat tegen EU filosofie in, dus niet opgenomen in beleid 2013 - 20. Dus: (ondanks subsidies): te lage prijzen, slecht voor de boer De helft op het minimum inkomen of minder. 7 per dag stoppen, 4 vanwege ‘de bank’. Rendementsverdeling in de keten, 2000 - 2009: Melkveehouders 2% Bijna 60% gaat naar: Toeleveranciers (veevoer etc.) 14% Verwerkers 18% Supermarkten 24%
De Zandloper EU: 503 miljoen consumenten 11 m boeren 5 verwerkers 5 distributeurs 5 supermarktketens 11 m boeren ………………………………………………………………………………………………….. Voedselsoevereiniteit! Door beter beleid of ‘van onderop’: ‘Buurman Boer’ (zie website) : supermarkten omzeilen: leveren aan burgers, instellingen, gemeentes?
Burgers vragen om verandering: Drie moties in de Tweede Kamer O.a. een op ons verzoek (‘Samenwerkingsverband Regionale Versketens’): opgepakt door SP: motie v. Gerwen Uitkomst: zie pianoo.nl: criteria voor aanbesteding catering: - biologische producten en SPN (Streekproducten Nederland’) mogen wél criterium zijn, - ‘lokaal geproduceerd’ mag niet
EU Services Directive (met dank aan Annemiek Canjels, prov EU Services Directive (met dank aan Annemiek Canjels, prov. Limburg, FoodLinks project) Richtlijn 2006/123/EC van het Europees Parlement en de Raad (= lidstaten): Verbiedt het stellen van speciale eisen die de Vrije Markt belemmeren, of het voortrekken van bepaalde bedrijven Maar mag bepaalde publieke belangen veilig stellen (bijv. gezondheid, veiligheid, milieu)
Evaluatie: EU ‘Foodlinks’ project Het aanbesteden verloopt nog moeizaam: beleidsmakers die het beleid willen veranderen,( bijv. verduurzamen, werkgelegenheid bevorderen etc.) hebben niet veel contact met: de mensen die verantwoordelijk zijn voor de financiën, de ‘aanbesteders’. Die zijn huiverig. Maar uit de ‘case-studies’ in ‘Foodlinks’ bleek dat de kosten niet erg omhoog gaan als het aanbesteden vergroend wordt, en dat er mooie resultaten kunnen worden behaald. (Malmö, Tukums in Letland, etc.)
‘Creatief’ aanbesteden (bijv. ‘30% voor de prijs, 70% andere criteria’, daarop kunnen kandidaten ‘scoren’.) - niet vermelden: ‘plaatselijke boeren’’ (‘die in Afrika zijn nog armer’). - ‘Minder vervuiling door minder vervoer’ is nog maar de vraag. (p.s.niet te bang zijn: ‘er is nog nooit een rechtszaak geweest’) creatief omgaan met criteria: - vers voedsel eisen, ‘seizoensgebonden’, of ‘kleine CO2 voetafdruk’, - specifieke producten zoals ’verse uitloop eieren’, ‘duurzame’ vis, etc. - welzijn (lokale werkgelenheid) gehandicapten (producten van zorgboerderij) (Je kunt TEVOREN al leveranciers in kaart brengen, en de aanbesteding op hen toesnijden. ) om MKB kansen te geven: pakketten ‘opsplitsen’: In Den Haag bijv.: 4 ‘kavels’: kant en klaar lunches voor vergaderingen (bijna 100% bio) / koel en vries / droge kruidenierswaren / brood en banket.
Stedennetwerk Stadslandbouw: Agenda Stadslandbouw
Agenda Stadslandbouw: 7 voornemens (plus 4 vragen aan de overheid), ondertekend door 19 gemeentes. o.a.: - Onze gemeente geeft het goede voorbeeld door regionale- of stadslandbouwproducten op te nemen bij de aanbesteding van de eigen catering; - Onze gemeente stimuleert andere (semi-)overheidsinstellingen (zoals ziekenhuizen of grote onderwijsinstellingen) om dit voorbeeld te volgen. Deze twee goede voornemens zijn aangevinkt door: Rotterdam, Den Haag, Nijmegen, Dordrecht, Ede (Amersfoort: EU stedennetwerk ‘URBACT’: zelfde doestellingen)
Resultaten na een jaar: ‘moeizaam’ Rotterdam: veel ‘klanten’, grootschalig. Veel schijven. Eigen service-bedrijf, landelijke cateraar Eurest, landelijke leverancier/serviceberijf Deli XL; lastig Den Haag: eigen catering. Bezig met nieuwe regels: ‘CO2 neutraal, en MKB stimuleren’. 4 ‘kavels’; Begonnen m. brood/banket van lokaal bedrijf Nijmegen: boeren(- coöperatie Oregional) willen wel, gemeente (nog) niet; incidenteel. (‘Veel gepraat, weinig resultaat’.) Grote cateraar Albron Dordrecht: nieuwe regels samen met Drechtsteden. Nog geen lokale catering, wel Fair Trade. Grote cateraar Albron. Ede: het bedrijfsrestaurant is uitbesteed aan een ondernemer. Ede betrekt vlees van het plaatselijke bedrijf ‘Ecofields’ Amersfoort: ’ Vitam restaurant’, (Vitam = landelijk, duurzaam maar niet regionaal) biedt wel handfruit van Willem &Drees. Incidenteel SPN
Vragen/ initiatieven Stimuleert de gemeente instellingen om ‘lokaal’ aan te besteden? ( R’dam wel, anderen - nog - niet. ) Lokaal en/of biologisch? Heeft men gezocht naar groepen boeren, bijv. onder ‘Buurman Boer’? (per provincie, zie site Platform ABC) ………………………………………………………….. diverzio.nl (koks), vredeseilanden.be/duurzame-grootkeukens Biologischelandbouw.org : Milieuwinst op het Menu, Proef de Smaak van Flevoland <einde deel 1>