Agri-food in Noord-Nederland

Presentatie over: "Agri-food in Noord-Nederland"— Transcript van de presentatie:

1 Agri-food in Noord-Nederland
Nieuwe economische kansen door regionale voedselketen © S. Lutz, W. Foorthuis

2 Even voorstellen Willem Foorthuis
Lector Duurzaam Coöperatief Ondernemen Directielid Gebiedscoöperatie Westerkwartier Kennismanager EU-Project REFRAME

3 Wat er niet is kun je niet eten Herstel en vernieuwing van de regionale voedselketen chain

4 regionale voedselketens
Bouwen van nieuwe regionale voedselketens producenten & leveranciers inkopers studenten, docenten en onderzoekers beleidsmakers uitvoerders bestuurders  professionals uit maatschappelijke organisaties  burgers

5 Deze data komt van de KvK. Totaal aantal bedrijven per sector/branche
Deze data komt van de KvK. Totaal aantal bedrijven per sector/branche. Geeft goed weer dat Noord-Nederland echt een gebied is voor melkveehouderij en akkerbouw, met name graan. Deze getallen zeggen niks over productieaantallen of waar de productie naartoe gaat.

6 Het aantal bedrijven in de vervaardiging en vevrwerking is een stuk lager. Echter, deze data zeggen niks over de capaciteit van de bedrijven en of deze bedrijven regionale producten verwerken dan wel producten van buiten de regio. Oftewel, op zich zelf zeggen deze twee tabellen niet veel. Daarom naast elkaar lekker zoals op de volgende pagina.

7 Data op elkaar leggen

8

9 Weten over eten Keten voor het eten Weten van de keten Bouwen van de keten

10 Weten over eten

11 (Potentieel) voedselaanbod in regio Groningen – Assen
5.640 bedrijven werkzaam in voedselproductie en –transport Bulkproductie voor export naar de wereldmarkt (Potentieel) voedselaanbod in regio Groningen – Assen Verwerking en verwaarding in het buitenland (Potentiële ) voedselvraag in de regio, voorbeeld UMCG: maaltijden per dag, gemaakt van producten Raad eens: hoeveel daarvan komen uit de regio? Bijna goed. 2. Water en aardbeien.

12 MITS het juridisch überhaupt mag
Stel: Het UMCG wil bij wijze van proef vlees uit de regio. Kunnen bedrijven in de regio dat leveren? Nee, want het ziekenhuis hoeft geen koe. Ze hebben zo’n 124 vleesproducten nodig. MAAR: Kennis over verwerking en verwerkingsbedrijven zijn uit de regio verdwenen. Slachterijen, slagers, kwaliteitsbakkerijen, vleesrokerijen – allemaal weg.

13 Veel gemiste kansen: Gezond voedsel Kleinere food-print
Nieuwe bedrijvigheid Nieuwe werkgelegenheid

14 Keten voor eten

15 Ons eten zit in een lange keten, met rare omwegen:
vaak in de buurt geproduceerd export voor verwerking en verwaarding veel tussenhandelaren prijs gaat een paar keer over de kop aan het einde van de keten opnieuw import van eindproducten

16 Steeds meer mensen willen iets anders.
Veel initiatieven om korte ketens op te zetten: Streekmarkten, boerderijwinkels, zelfplukvelden, voedselboxen aan huis Is dat de oplossing? Onderzoek laat zien: Vaak zeer lokaal en dus beperkt in aanbod en diversiteit Geen zekerheid over afzet en levering Gerund op vrijwillige basis Alleen als neveninkomsten Geen basis voor een gezond businessmodel

17 Adviezen Maak een schaalsprong om een positie op de markt te verwerven Zorg voor een professionele aanpak  scholing, nieuwe vaardigheden, nieuwe bedrijfsplannen Organiseer samenwerking en netwerken

18 Weten van de keten

19 Maar hoe pak je dat aan? Gebiedscoöperatie

20 Dubbellectoraat Duurzaam Coöperatief Ondernemen

21 4. Bouwen van de keten

22 De korte keten Producent Eindgebruiker

23 De regionale keten Verwerking Productie Opslag & distributie Regionale
Grote afnemers Eindgebruikers Opslag & distributie Afval & Hergebruik Verwerking De regionale keten Regionale voedsel- makelaar

24 Belangrijkste partijen
voedsel- makelaar Producenten Grote afnemers Verwerkers Regionale Alle schakels kwijtgeraakt Specialisaties leren en vernieuwen  Regionale verdienmodellen

25 NEW REGIONAL FOOD CHAINS
Aanbod uit de regio: 4000 agri-food bedrijven 1000 melkveehouders Deels overschakelen naar nieuw gemengd bedrijf vlees & melk NEW REGIONAL FOOD CHAINS REFRAME pilot Noord-Nederland Vraag uit de regio: 15 grootkeukens + andere grote klanten (ziekenhuizen, zorginstellingen ...) Scholen & werkveld: Mappen: Producenten en grote klanten in kaart brengen Matchen: wat past, waar zitten gaten, wat gaan we aanvullen Nieuwe business ontwikkelen (turnover!!) Beleid & regelgeving vernieuwen (aanbesteding, Gunning, kartel...) Regionale deals Afname- & leveringsgarantie Regionale Investering (slachthuis, verwer-kingsinstallaties…) Regional food Agent Regional expo-centre Houtskoolschets over koers en uitvoering

26 Wat betekent dit voor jonge boeren?
Focus op de hele keten, niet alleen op één schakel Biedt kennis en visie aan om regionale keten mee te ontwikkelen Denk aan nieuwe verdienmodellen Join the club

27 Voedselketen in de regio
Kennisvragen Wat wordt er in de regio geproduceerd? Wat wordt er gevraagd? Wat wordt er nu verwerkt? Wat is de capaciteit? Waar kunnen we innoveren? Welke nieuwe businesscases gaan we uitwerken? Welke verdienmodellen gaan we ontwikkelen? Welke scholing is nodig? Hoe maken we het duurzaam?

28 Tot gauw! Willem Foorthuis