Janine van Manen, Helene Andrea, Roel Verheul Onderzoek naar indicatiestelling voor psychotherapie bij persoonlijkheidsstoornissen Janine van Manen, Helene Andrea, Roel Verheul Viersprong Institute for Studies on Personality Disorders (VISPD) janine.van.manen@deviersprong.nl, www.vispd.nl

Stand van zaken  empirisch ondersteunde richtlijnen ontbreken Wat weten we al? Vertommen en Audenhove (1998): overlegmodel Castonguay & Beutler (2005): principles of therapeutic change Handboeken, b.v Livesley (2003) Maar we weten ook dat indicaties gesteld worden op basis van: availability of treatment facility (Chiesa et al., 2002) personal experience and strong belief (or faith) (Beutler, 2000) socio-demographically variables (income, insurance) (Rudolf, Manz, 1993)  empirisch ondersteunde richtlijnen ontbreken I’d like to tell you today why we are in need of a system that helps use to select a treatment for patients with personality disorders. In psychotherapy practice today, there are a lot of different therapies that try to change the personality structure. We descripe these therapies with four parameters: Setting divided in outpatient, day hospital and inpatient Duration divided in longer and shorter then half a year Intensity divided in confronting and supportive, Theoretical Orientation divided in CBT and PAP Each therapy can be defined with those four parameters, e.g a outpatient, long, supportive psychodynamic psychotherapy. We think a patient should be assigned to a treatment, of which we know by empirical and clinical knowledge that the patient should probably profit the most.

Deze studie Doel: Ontwikkeling van een evidence based instrument dat de indicatiestelling kan ondersteunen Achtergrond: Optimaliseren van (kosten)effectiviteit van een behandeling door rationele indicatiestelling Methode: interviews, literatuurstudie, panel van experts, analyse SCEPTRE data V.b  The objective of my PhD study is to develop such an instrument. Our goal is to make a ‘evidence-based’ instrument that means that we will try to integrate clinical knowledge and expertise, empirical data and patient preferences. Another goal is to make a ‘user-friendly’ instrument that means that if a intake clinician likes to use the instrument it shouldn't take him longer then 10 to 30 minutes. Another point of attention is that we try to make a ‘transparent' system that implies that the user can follow all steps the instrument makes an finally comes to a certain treatment that matches best with the patient. The instrument can be for example be in form of a sheet of paper with a decision tree, like displayed below.

Deze presentatie Resultaten van 2 deelstudies Overeenstemming bij intakers over indicatiestelling Interviews bij ervaren intakers Verschillen tussen patiënten die wel of niet in behandeling komen Analyse van vragenlijsten in de intake Today I’d like to present the data of the first step in the development of the ‘clinical decision support system’. The first step was to systematically investigate the clinical knowledge among expert intake clinicians. We were curious about the manners that intake clinicians use to select the best treatments for their patients. The method we chose was a semi-structured interview. Our goal was to find patient characteristics that discriminate between different treatment parameters, furthermore we wanted to know if there were patient characteristics that were more important then other characteristics according to the intake-clinicians. The first step I’d like to discuss first.

Overeenstemming intakers Doel: systematisch inventariseren van klinische kennis over indicatiestelling bij persoonlijkheidsstoornissen Gevraagd naar verbanden tussen patiënt kenmerken en dosis psychotherapie:

Overeenstemming intakers Proefpersonen: 27 ervaren intakers Beroep: 19 psychotherapeuten 6 psychiaters 2 psychotherapeuten in opleiding Locatie in 5 verschillende instellingen in Nederland Setting 4 poliklinisch 13 dagklinisch 8 klinisch Werkervaring: I interviewed 27 interviewees. Here I’ll show you their characteristics. The interviewees were mostly psychotherapists and were working in 5 different psychotherapeutic centres for in the Netherlands. The majority of the interviewees worked in a day hospital. The treatment program takes mostly more then half a year.

Overeenstemming intakers

Conclusie De overeenstemming tussen intakers was redelijk: 29 matching relaties uit 48 Setting: social role Duration: severity and strength Intensity: severity and strength Theoretical Orientation: strength Over het algemeen zijn er geen specifieke relaties gevonden tussen patiënt kenmerk en dosisparameter So what about the level of consensus found in the interviews? there seems to be a reasonable level of consensus if we look at the relations all together If you look at the relations per treatment parameter, the consensus is:

Verschil wel/niet in behandeling Doel: onderzoek van verschillen tussen patiënten die wel of niet in behandeling komen in de intake Methode: exploratieve analyse baseline data van SCEPTRE Intakers vulden de reden in waarom patiënten niet in behandeling kwamen (LGB-lijst) Proefpersonen: instroom patiënten in 5 instellingen in de ’03-’06 N=1940, gemeten concepten:

As II diagnose bij wel/niet in behandeling Resultaten As II diagnose bij wel/niet in behandeling

Resultaten Er worden veel statistisch significante verschillen gevonden tussen patiënten die wel in behandeling komen en patiënten die niet in behandeling komen ……. ….. maar de meeste verschillen zijn niet klinisch significant

Resultaten …… en daarom hebben we de groep wel in behandeling en de groep niet in behandeling opgesplitst Wel in behandeling: Poliklinisch Dagklinisch Klinisch Niet in behandeling: hebben we opgesplitst volgens het volgende model

Resultaten INTAKE Patiënt trekt zich terug Voldoet patiënt aan exclusiecriteria? Nee Ja Geen psychotherapie mogelijk Staat As I problematiek op de voorgrond? Eerst As I behandelen Heeft patiënt voldoende motivatie en introspectie? Pretherapie Is er een praktisch bezwaar (bv reisafstand) Eerst praktisch probleem oplossen/verwijzen Is er geschikt behandelaanbod in de instelling? Verwijzen BEHANDELING

Resultaten Als we specifieker kijken: Welch’s F(8,424.3)=11.0 p<.00 Titelmodel

Conclusies verschil wel/niet in behandeling Over het algemeen weinig verschil tussen patiënten die in behandeling komen en die niet in behandeling komen Met uitzondering voor as II Als we de groepen wel/niet in behandeling in de subgroepen opdelen zien we wel verschillen

Verder? Interviews: relaties tussen patiënt kenmerken en dosis psychotherapie Analyse baseline gegevens: verschillen tussen mensen die wel of niet in behandeling komen Literatuur onderzoek (naar predictie studies) Concept Map  prototype beslisboom Toetsen en bijstellen van het prototype aan de hand van follow up data van SCEPTRE