Hoe kan ik mijn oogst het best bewaren ?
De thema’s die we gaan behandelen Inleiding Wat hebben we zeker nodig Bewaartechnieken Goede hygiëne is belangrijk tips
Dus … te veel aan oogst bewaren - voor mindere tijden - afwisselingen in het menu
Wat hebben we zeker nodig ? Glazen potten en flessen - diverse afmetingen - met metalen en plastieken schroefdeksel Weckbokalen met passende gummiringen en veerklemmen Voor diepvries: geschikte dozen of zakjes/ folie -> onbeschadigd ! (geen krassen en barsten)
Reinigen Voor gebruik eerst steriliseren - wassen met warm water + soda - spoelen met heet water - 10 min in kokend water - omgekeerd afkoelen op proper doek
vullen Tot optimale niveau - grootte pot aanpassen aan volume Hete bereidingen = warme pot (op nat doek) Koude bereidingen = koude pot Droge bereidingen = droge pot
Bewaartechnieken Conserveermiddelen: zout, suiker, azijn, alcohol, olie (beperkt houdbaar) Natuurelementen: warmte, koude -> bewaartechnieken eigen aan specifieke groep fruit / groenten
Verschillende bewaartechnieken Diepvriezen Drogen Opleggen in azijn Inleggen in olie Zuurkool, chutneys en mixed pickles Gelei en confituur Siroop maken
Konfijten Opleggen van vruchten in alcohol Steriliseren of inmaken Bewaren in zout Koel bewaren Inkuilen Inkisten
Diepvriezen - goede bewaarmethode - niet zo ecologisch Groenten -> eerst blancheren Fruit -> rauw Kruiden -> kleine porties
Verpakkingsmateriaal: plastic dozen, zakjes, folie Aluminium dozen, folie -> vermelding “geschikt voor diepvries”
Drogen Kruiden -> op natuurlijke manier ophangen in busseltjes binnen of buiten plukken voor de bloei Groenten bv: - chilipepers -> op natuurlijke manier - champignons -> in schijfjes op natuurlijke manier - tomaten -> in lauwe oven
Kruiden drogen
Bloemen -> op natuurlijke manier enkel gave exemplaren gebruiken ophangen of bloemen uitspreiden Fruit -> in lauwe oven of speciale droogoven
Bloemen drogen
Zaden -> op natuurlijke manier rijpe zaden uitspreiden op doek of bord onzuiverheden verwijderen
Opleggen in azijn - azijn 8° - zout, suiker, kruiden en specerijen zijn extra smaakmakers -> azijnmengsel koken en heet over groenten gieten -> potten onder proper doek laten afkoelen -> plastic schroefdeksel gebruiken -> droog, koel en donker bewaren
Groenten: augurken, uitjes, sialot, komkommer, wortel, radijs, rode biet, zaad Oost – Indische kers Fruit: krieken, peren, pruimen, abrikozen
Kruiden -, vruchten – en bloemenazijn Basis voor dressings Kruiden spoelen en droog deppen In glazen bokaal Overgieten met azijn 8° Gesloten potten 1 maand op zonnige plaats zetten Zeven Bewaren in glazen fles met kurk
kruidenazijn
Inleggen in olie Voor kruiden en groenten Plantaardige olie van goede kwaliteit Voor groenten en kruiden
Kruidenolie maken Kruiden spoelen en droog deppen In glazen pot doen Overgieten met olie zodat kruiden onder staan Goed schudden Op donkere plaats zetten Klaar na 2 maanden Beperkte bewaartijd (4 maanden)
Gemarineerde tomaten Partjes samen met kruiden in bokaaltjes doen Overgieten met olie tot alles onder staat Beperkte bewaartijd (6 maanden) Best kleine porties maken Bewaren in koelkast
Zuurkool, chutneys en mixed pickles Combinatie van enkele groenten en fruit Bereidingen klaar voor gebruik Hete bereidingen in potten doen en direct sluiten met metalen schroefdeksel Bewaren op koele plaats Chutneys en mixed pickles -> combinatie van zuur en zoet Zuurkool -> fermentatie door zout in Keulse pot ook andere manieren
Gelei en confituur Confituur -> hele of versneden vruchten Gelei -> enkel sap Basisrecept: 1 kg fruit + 1 kg suiker Kan ook met geleisuiker (aangegeven verhouding respecteren) Confituur zonder suiker kan ook (beperkte houdbaar !)
Eigengemaakte confituur
Enkele tips Grote kookpot gebruiken Confituur niet afschuimen -> pectine blijft behouden Nooit meer dan 5 kg per keer Heldere gelei -> helder sap + afschuimen Stijf genoeg ? -> enkele druppels op koud bord Potten vullen tot rand en direct sluiten
Dit kan er gebeuren Schimmel -> te korte kooktijd, niet genoeg suiker, potjes niet goed gesloten Kristalvorming -> te veel suiker Verkleuren -> te lang gekookt, te oud Te dun -> onvoldoende gekookt onrijp fruit (te weinig pectine)
Siroop maken Basisrecept: 1l sap + 500 g suiker Samen laten inkoken Warm in flessen doen Eerst afkoelen, dan stop op fles Enkele weken houdbaar in koelkast
Konfijten Meestal zesten van citrusvruchten, engelwortel, hard fruit Spoelen Versnijden in reepjes, blokjes Onder water zetten, laten koken, afgieten (3X) Suikersiroop maken (2 dl water + 200 g suiker) Fruit toevoegen
Zachtjes laten koken blijven roeren tot fruit suiker heeft opgenomen Laten afkoelen op rooster Tips: kleine hoeveelheden bewaren in glazen potje in koelkast (8 maanden)
Vruchten opleggen in alcohol Verschillende soorten vruchten Drank min 40% gebruiken Suiker naar keuze In glazen bokaal Luchtdicht afsluiten 2 maanden laten staan (donkere plaats) Dan opzetten of zeven (fruitlikeur)
Steriliseren of inmaken Materiaal: inmaakketel of oven weckbokalen, gummiringen, veerklemmen Voedingswaarde is minder - langere kooktijd - gebruik zout/ suiker Goed voor grote hoeveelheden
Nadien enkel opwarmen Smaakverschil t.o.v. vers bereid Kan mislukken - open tijdens afkoelen = direct gebruiken - later open = weggooien
Bewaren in zout Vooral snijbonen en soepgroenten Spoelen Droog deppen Versnijden Afwisselend laag groenten, laag zout in Keulse pot Eindigen met laag zout Pot afdekken met bord of waterslot
-> 10 kg groenten + 3 kg zout -> grondig spoelen voor gebruik -> goede standplaats Keulse pot !
Koel bewaren Pompoen, courgette, patisson, komkommer, aardappel, kolen Koel, donkere vorstvrij Niet in koelkast
Oogsten voor vorst: - pompoen en patisson -> stengel kurkachtig - courgette en komkommer -> groot genoeg - aardappel -> loof afgestorven (zeker na 15/8)
Hoe bewaren ? Pompoen en patisson: - op houten rekje of stro, niet stapelen) Aardappel: - eerst uitspreiden en laten drogen onder krantenpapier - dan in bakjes (afdekken met papier)
Kolen: - met stam omgekeerd ophangen - in bakjes (niet stapelen) Oogst regelmatig nakijken ! Pas op voor ongedierte !
Inkuilen Ideaal voor wortelgewassen Droog stuk in tuin bedekken met 15 cm stro of dorre bladeren Loof van de groenten draaien Stapelen met 15 cm stro + 15 cm grond Greppel rond geheel (tegen inregenen)
Aardappelen inkuilen
Inkisten In donkere, koele, luchtige ruimte Loof van de groenten draaien Stapelen in kisten Licht vochtig wit zand ertussen
Goede hygiëne is belangrijk Strijd tegen schimmel, enzymen, bacteriën, licht Gave groenten en fruit Alles goed spoelen (behalve kruiden en bloemen) Potten en ander materiaal grondig reinigen Ook hygiënische handelen bij gebruik
Tips Beperkte bewaartijd -> geen kunstmatige bewaarmiddelen Max 1 jaar -> nieuwe oogst Naam + inmaakdatum op product vermelden Kies de juiste bewaarplaats Volg het recept - meer of minder kan -> verhoudingen respecteren
Sleutelen aan verhoudingen beïnvloed smaak en bewaartijden Inspiratie nodig ? - kookboeken - internet - …
Bedankt voor jullie aandacht ! Zijn er nog vragen ?