I-Balance een eerste overzicht Rolf Velthuys R.J.Velthuijs@pl.hanze.nl

Hanzehogeschool (People in power) ENTRANCE I-Balance overzicht Waarom is energievoorziening uberhaupt iets waar we aandacht aan moeten geven ? Stabiliteit Continuiteit Betrouwbaarheid Hoe ziet het netwerk van de toekomst eruit ? Hanzehogeschool (People in power) Focus op decentrale aanpak ENTRANCE I-Balance overzicht

Energie infrastructuur Een uitdaging voor ons allen!

Het netwerk van de toekomst ???

Verandering 1: meer decentrale energie productie

Verandering 2:goedkope ICT

Veranderin 3: meer „markt“

Veel projecten gaan erg uit van de belangen in het netwerk People in Power Veel projecten gaan erg uit van de belangen in het netwerk Het EKC kijkt daarbij veel explicieter naar de belangen van „de gebruiker“. Kleinschaliger initiatieven Eindgebruiker/huishouden niveau Lokaal netwerk niveau Decentraal Bottom up approach

Aandachtsgebieden in Innovatiecontract Producten en diensten Intelligente apparaten en energie management Virtuele infrastructuur Dataplatform demonstreren en ontwikkelen Protocollen, interfaces, forecasting en nowcatsing Fysieke infrastructuur Integratie gas- en elektriciteits-voorziening Sociale innovatie Inzicht in consumentengedrag Inzicht in maatschappelijke acceptatie van decentrale opwekkong en smart metering

3 jaar durend project Pm 1.2 M € Partners: HG (penvoerder), WP0, WP1 I-NRG, WP3 GasTerra SOFCs GasUnie KEMA support TNO WP2 Westland Infra Hooghalen Duurzaam WP4

Integratie decentraal opgewekte energie Energie uit bronnen als zon en wind is wel voorspelbaar, maar niet controleer-baar. Daardoor is kwaliteit en continuiteit van deze energievoorziening niet gewaarborgd, en zijn er geen afspraken over te maken. Hoe kun je door combinaties te maken van controleerbare bronnen en niet controleerbare bronnen toch kwaliteit en continuiteit van energievoorziening waarborgen ?

Balanceren van productie en consumptie van energie Vormen van balanceren I-Balance gaat Balanceren van productie en consumptie van energie Balanceren van controleerbare en niet controleerbare bronnen om gewenste consumptie profielen te produceren Balanceren over gas en elektriciteitsas Te kort aan elektriciteit wordt opgelost met (conversie van) gas. Warmte laten we buiten beschouwing

Programma structuur

WP1 – supply side and demand side mgmt HG WP1 – supply side and demand side mgmt Modellen en concepten decentrale energieontwekking Vaststellen gemiddelde profielen (typical) Flexibiliteiten (shifters vs. Buffers) Activiteiten: Ontwikkelen van voorspellende energie profielen (modellen) van niet controleerbare bronnen op basis van weersvoorspellingen (zon, wind, temperatuur) Ontwikkelen van energie profielen (modellen) van controleerbare elektriciteit producerende apparaten Ontwikkelen van energieprofielen (modellen) van electriciteit consumerende apparaten Ontwikkelen van plannings concepten (modellen) om combinaties te maken van controleerbare en niet-controleerbare elektriciteits bronnen. Optimalisatie van voorstaande planningsconcepten op basis van ofwel financiële ofwel energetische balancering Toetsing van de WP1 concepten in het RenQi lab (kleinschalig) Toetsing van de WP1 concepten binnen de Case “Hooghalen Duurzaam” (lokaalnet niveau - ENTRANCE)

WP2 – Power Electronics voor net stabiliteit en kwaliteit TNO Decentrale bronnen zorgen voor „vervuiling“ van de netkwaliteit: Stabiliteit: Frequentie, Spannings, segmenten Power Quality:Voltage fluctuations, Dips, Flickers, Harmonics, Unbalance (fases) Acties: Conceptontwikkeling, simulatie en netarchitectuur ontwerp van de lab configuratie Opstellen scenario’s voor ontkoppelen van het netdeel onder verschillende omstandigheden van het net in verschillende meteorologische omstandigheden Vertaling van de overall forecast naar de (korte termijn) ‘nowcast’ voor het sub-deel van het net. Uitvoeren van de tests volgens de specifieke scenario’s Formuleren van aanbevelingen voor verdere opschaling

WP3 – Conceptontwikkeling balansmodel I-NRG Aansturingsconcepten Acties Ontwikkeling van architectuur-concepten voor bepaling balansmodellen Conceptontwikkeling voor network to appliance communicatie (communicatieprotocol). Onderzoeken aansturingsmodellen op basis van combinaties van concepten uit WP1 en WP2. Implementatie van communicatie-protocollen binnen de Case “Hooghalen Duurzaam” en ENTRANCE.

WP4 – realtime energy community monitoring Mogelijke doelstellingen voor Duurzaam Hooghalen “balancerings doel is om X procent van energievoorziening uit lokale productie te halen”; “alle energie uit lokale productie te halen”; “zoveel mogelijk energie te verkopen op piekmomenten” (als een virtual powerplant). Acties: Implementatie van concepten uit workpackages binnen de Case “Hooghalen Duurzaam” (50 huishoudens). Opstellen van scenario’s van balancering Toetsing van deze scenario’s binnen de case “Hooghalen Duurzaam” Enquête over het onderzoek onder de huishoudens

Op basis van deze profielen Hooghalen Duurzaam activiteiten Verzamelen van energieprofielen van huishoudens in een „echte“ woonwijk. Consumptie profielen – graag ook specifieker per apparaat Productie profielen – graag ook specifieker per installatie Verzamelen van deze gegevens op basis van smart meters Op basis van deze profielen Gewenste decentrale productie bepalen Op basis van Weersvoorspelling Karakteristieken van zonnepanelen en windmolens Bestuurbare Brandstofcellen (SOFCs)

Proefomgevingen

HG: Bij het onderzoek studenten en onderwijs betrekken. Met studenten Robin Koert, Jan Pieter Lollinga, Rein Koppert, en KEMA collega Klaas Bos op bezoek bij KIWA GasTec Apeldoorn. De studenten zijn deel van het team dat werkt aan de EPDE & IPD opdracht „I-Balance InControl“

Planning

Vragen ? Vragen ?

Wilt U helpen ? Wilt U helpen ?

Dank voor uw aandacht!