Een aansluiting van HAVO naar bèta/technische HBO-studies: De Genderbril opgezet HAVO-HBO HBO-BT Cees Terlouw & Marian Kienhuis Lectoraat Instroommanagement & Aansluiting Kenniscentrum Onderwijsinnovatie VHTO Conferentie 12 juni 2012

Inleiding 1. Nederlandse onderwijssysteem: leerlijnen en studieloopbanen 2. Ketenaanpak studieloopbaanleren 3. Concrete SLB-activiteiten 4. Onderwijsleerprocessen en te vervullen functies 5. Afsluiting

(Studie) Loopbaan-leren 1. Nederlandse onderwijssysteem : Leerlijnen en studieloopbanen Algemene competenties Domeinspecifieke competenties Vakinhou-delijk leren Vakinhou-delijk leren Doorlopende leerlijnen en studieloopbanen (Terlouw, 2011)

1. Nederlands onderwijssysteem: Leerlijnen en studieloopbanen Genderbril: structureel maatschappelijk niveau Te vroege keuzes Weinig correctie-mogelijkheden Weinig doorlopende leerlijnen Stagnerende doorlopende studieloopbanen Veel talent gaat onderweg verloren

2. Ketenaanpak Studieloopbaanleren Geintegreerde Doorlopend(e) (Studie)Loopbaanleren en -begeleiding (Kienhuis, 2011)

2. Ketenaanpak studieloopbaanleren Geintegreerde Doorlopend(e) (Studie)Loopbaanlleren en -begeleiding Kienhuis, 2011

2. Ketenaanpak studieloopbaanleren Genderbril : structureel (curruculair) en symbolisch niveau Vroege start Persoonlijke talentontwikkeling in relatie tot schoolprestaties Aandacht voor toekomstige opleiding en beroep: ontwikkeling arbeids-identiteit (normen en waarden) Ontwikkeling van realistische verwachtingen Geen garantie Stereotypen Langlopende enculturatie -processen

3. Concrete SLB-activiteiten Profielkeuzedagen * Gastlessen * Proefstuderen * Meeloopdagen * Oriëntaties op jezelf, studeren in het hbo, arbeidsmarkt # Casus * Project * ProbleemGestuurd Leren * Praktische opdrachten * Gesprekken met mentor, studieloopbaanbegeleider, studenten, beroepsuitoefenaars, e.a. # Excellentie-activiteiten *

3. Concrete SLB-activiteiten Profielwerkstuk (PLUS) * Wiskunde D; NLT; O&O: Ondernemen * Beroepenmarkt # Onderwijsbeurs # Open dagen # Simulaties * Studiekeuzegesprekken # eDingen (sociale media) # Testen en vragenlijsten # Buddies # Inzet ouderejaarsstudenten * # Speed-dating # Bijspijker(kampen, ICT, summerschools) *

3. Concrete SLB-activiteiten Genderbril: structureel en symbolisch niveau bèta/technische SLB-activiteiten Contextrijkheid problemen Maatschappelijke relevantie, nut Teamwerk Multidisciplinair werken Brede onderwerpen Relatie met beroepspraktijk Sociale en ethische aspecten Inzet rolmodellen, professionals, docenten, alumni, en studenten Genderinclusieve oriëntatie, oefening & begeleiding, en toetsing & begeleiding

4. Onderwijsleerprocessen en te vervullen functies Leer- en Werkprocessen Ontwikkelingsprocessen & Resultaten Taken Studieloopbaanprocessen Zelf Regulatie (Be)geleiding Wrijving HBO + HAVO Activiteiten Studieloopbaanbegeleiding

4. Onderwijsleerprocessen en te vervullen functies Ontwikkelingsprocessen en resultaten Functievervulling: Voor en in de poort Doorlopende studieloopbaan(keuze)processen: leerlingen beschikken over: Goede Beelden van studie, beroep, en instelling Motivatie voor de studie, beroep, en instelling: interesse, inschatting eigen kunnen, binding Zelfstandigheid om te kiezen Intentie die in gedrag wordt omgezet In relatie tot: Doorlopende leer- en werkprocessen: leerlingen beschikken over: Gewenste Algemene (start)competenties Niveau, zelfstandigheid, en excellentie Gewenste Domeinspecifieke (start)competenties Besef van noodzaak tot remediëring

4. Onderwijsleerprocessen en te vervullen functies Functievervulling: Na de poort Doorlopende studieloopbaanprocessen: studenten beschikken over : Sociaal en academisch integratievermogen Motivatie voor de studie, beroep, en instelling : interesse, inschatting eigen kunnen, binding Doorzettingsvermogen In relatie tot: Doorlopende leer- en werkprocessen: leerlingen beschikken over: Algemene en Domeinspecifieke (studie)vaardigheden: planning, toetsvoorbereiding Flexibele leer- en verwerkingsstrategieën Time-on-task vaardigheden Besef van noodzaak tot remediëring

4. Onderwijsleerprocessen en te vervullen functies Genderbril: symbolisch en individueel niveau bèta/technische SLB-activiteiten. Gendersensitieve aandacht voor: Aanleg, prestatie en talent voor bèta & techniek dezelfde mogelijkheden Beelden: van zichzelf, de opleiding, en het beroep / vooropleiding(en) en profiel Motivatie (intern / extern) Interesse / plezier Perceptie van eigen kunnen (‘self efficacy’) Ervaren keuzevrijheid Ervaren van druk en spanning Ervaren sociale en academische binding Zelfstandigheid; Invloed van relevante anderen (ouders, vrienden, docenten, etc.) en (sociale) media Intentie, gedrag en doorzettingsvermogen

5. Afsluiting HAVO HAVO-HBO BT-HBO

Hartelijk dank voor uw aandacht! Cees Terlouw c.terlouw@saxion.nl