Opbouw van de Hersenen
Stellingen over pubers Pubers zijn lui! Pubers laten alles op het laatste moment aankomen. Pubers zijn egocentrisch en gericht op directe behoeftebevrediging. Pubers zijn onverantwoordelijk en impulsief.
Pubers zijn lui! Worden later moe terwijl ze nog veel slaap nodig hebben Constante jetlag Wordt vaak ingehaald in het weekend
Pubers laten alles op het laatste moment aankomen Plannen is een complexe taak die vraagt om: Flexibiliteit Geheugen Filteren van informatie Gebruik maken van feedback Multi-tasken Aandacht er bij houden Wordt voor een groot gedeelte gestuurd door frontale cortex
Pubers zijn egocentrisch en gericht op directe behoeftebevrediging Prioriteiten stellen is moeilijk Denken niet na over consequenties op langere termijn Met name in de eerste jaren van de adolescentie zijn pubers sterk gericht op zichzelf en directe bevrediging van behoeften, daarna verschuift dit van de peergroup (belangen van anderen) naar het zelfbewuste stadium (tolerantie)
Pubers zijn onverantwoordelijk en impulsief Gevoelig voor invloeden van buitenaf Moeite met beheersen van impulsen Gericht op beloning in hier en nu (doorfeesten, ook al moet je al lang thuis zijn) ipv beloning straks (geen ruzie) Experimenteergedrag hoort hierbij (drank, drugs, seks)
Het Puberbrein
Veel onderzoek in de laatste decennia Rijping van de hersenen duurt langer dan lang is verondersteld. De rijping van de hersenen gaat niet overal even snel.
Ontwikkeling van het Brein
Ontwikkeling van het Brein
Frontaalkwab Impulscontrole Beoordelingsvermogen Probleemoplossing Planning Sociaal gedrag Taal Geheugen
UNDER CONSTRUCTION
Wat dan wel als ouder??? Fungeer als plaatsvervangende frontaalkwab!
‘In de vakantie neemt mijn moeder vaak een dag vrij om iets leuks met mij te doen. Dan gaan we winkelen of naar een pretpark, omdat ik dat leuk vind. Dan krijg ik vaak ook wat. Best lief. Maar ze wil dan altijd praten over mijn vriendinnen en hoe ik me voel en daar heb ik niet altijd zin in’ Larissa, 13 jaar
Blijf vooral ouder, wil geen vriend worden van je kind zodra hij/zij de pubertijd bereikt. Zeg (af en toe) ‘nee’, ook al is ‘ja’ zeggen makkelijker. Pubers vragen om grenzen en willen dat ouders hier vervolgens ook aan vasthouden. Recent onderzoek laat zien dat jongeren die liefdevol maar streng worden opgevoed, het gelukkigste zijn. Als ouders eisen stellen, vinden pubers die redelijk (ook al houden ze zich er niet altijd aan)
‘Ik word gek van mijn moeder ‘Ik word gek van mijn moeder. Roept ze dat ik moet komen eten, dan denkt ze dat ik zomaar uit mijn game kan stappen! Dat je niet in je eentje gamet en dat ik mijn vrienden niet zomaar in de steek kan laten, begrijpt ze echt niet. De enige games die zij kent, zijn mens-erger-je-niet en monoply’ Joost, 14 jaar
Pubers hebben ook op dit vlak behoefte aan sturing, juist van hun in technisch opzicht prehistorische ouders! Tot een jaar of 15 hebben jongeren moeite met multi-tasken (dus ook met gelijktijdig sms'en, pingen, internetten en huiswerk maken). Ga de levenssfeer van je kind binnen, maak afspraken over huiswerk, game en computertijd, toon interesse voor de games die worden gespeeld. Bedenk dat computeren jongeren ook belangrijke vaardigheden bijbrengt; ze worden resultaatgericht, toegewijd en leren opereren in complexe situaties.
‘Mijn moeder moet echt met iedere zwerver die ze tegenkomt een praatje maken. Alsof het een vriend is. Ik schaam me dood’. Sherida, 14 jaar
Heb een lange adem en wees een voorbeeld Heb een lange adem en wees een voorbeeld. Probeer geen voorstellingsvermogen en empathie aan te kweken door het prediken van ‘moraallesjes’. Combineer duidelijke grenzen, affectie en veelvuldig uitleggen. Wees zuinig met het gebruik van machtsmiddelen! Leg consequent uit wat de gevolgen van handelen zijn voor anderen, hierdoor ontstaat vanzelf een ‘script’ wat gedrag van binnenuit stuurt.
Do’s Help pubers met alles waar hun brein moeite mee heeft. Laat ze uitslapen. Weet waar ze zijn en wat hen interesseert. Bij een grens zo min mogelijk argumenten. Geef ruimte om te experimenteren. Geef ze de kans om dingen te doen die jij niet (meer) leuk vindt. Denk meer in beloning dan in straf. Leg uit dat je liefde onvoorwaardelijk is. Zorg goed voor je zelf.
Aanbevolen literatuur Puberbrein binnenstebuiten – Wat beweegt jongeren van 10 tot 25 jaar? Huub Nelis & Yvonne van Sark
Literatuur Eveline Crone Uitgeverij: Bert Bakker
Literatuur Ik heb ook wat te vertellen Martine Delfos SWP