De rol van scholen in het omgaan met armoede

Welkom en aanleiding Rapportages (2017) SER Kinderombudsman Kamerbrief (april 2018) Opdracht Vanuit SZW/OCW: biedt scholen pragmatische steun bij het omgaan met gezinnen in armoede.

Voorstelronde Adviseurs Roeland van Geuns, Hogeschool van Amsterdam Peter Koppen, Sociaal Economische Raad Gaby van den Biggelaar, stichting leergeld Hans Christiaanse, Alles is gezondheid Machteld Wiersma, Kinderombudsman Hans Spekman, Jeugdeducatiefonds Opdrachtgevers Audrey Fernand, ministerie SZW Monaïm Benrida, Yasar Sazak, ministerie OCW/Gelijke Kansen Alliantie Onderzoekers Annelies Kassenberg, Hanzehogeschool Groningen Mariëtte Lusse, Hogeschool Rotterdam

Wat gaan we doen? Doel het ontwikkelen en uitproberen van werkwijzen met scholen om beter met armoede bij leerlingen en ouders om te kunnen gaan het delen van deze werkwijzen in een handreiking/brochure aan scholen (februari 2020) Ontwikkelaars Hanzehogeschool Groningen (Annelies Kassenberg) Hogeschool Rotterdam (Mariëtte Lusse) zeven scholen in Groningen e.o. en Rotterdam e.o. met hulp van gemeenten en fondsen

Wat vragen we van de adviesgroep? Meedenken Aan het begin van dit onderzoek (vandaag) Tussentijds, stand van zaken pilots (april/mei)? Aan het eind van dit onderzoek (concept handreiking)?

Opzet project expertmeeting in Rotterdam (29-11) en Groningen (11-12) werkwijzen uitwerken met zeven scholen (januari/februari) voorleggen aan ouders en leerlingen en bijstellen (maart) uitproberen (april/oktober) evalueren met scholen, ouders en leerlingen en aanscherpen (november/februari 2020) delen via handreiking/brochure en symposium (vanaf februari)

Het signaleren van armoede De rol van school in het signaleren armoede in gezinnen vraagt van leerkrachten/scholen om: kennis attitude heldere rolverdeling in de school doorgaande lijn (vve, po, vo) Maar vooral om vertrouwen: ken je leerlingen en hun achtergrond ga een relatie aan met alle ouders laagdrempelig zijn, kennismakingsgesprekken, huisbezoeken

Sociale steun aan gezinnen in armoede luisteren naar kinderen kind-gesprekken, huiskamer, klassengesprekken, arm-rijkspel ondersteunen van ouders ouderkamer, ouders voor ouders, netwerk versterken doorverwijzen van ouders relatie met ouders verbreden in de school, korte lijnen in de school, rolverdeling tussen leraren, directie, zorgfunctionarissen, brugfunctionaris/medewerker ouderbetrokkenheid

Financiële steun aan gezinnen in armoede het beheersen van de kosten vereenvoudigen ouderbijdrage, heroverwegen schoolreizen, structurele deelname van alle kinderen waarborgen, collectieve regeling vaste kosten (buiten)schoolse activiteiten (niet innen via ouders) omgaan met armoede in de klas schoolpotje, traktatie/broodtrommel/ kledingkast voorhanden inzet ervaringsdeskundige, onopvallende hulp toegankelijkheid van regelingen en fondsen spil in school, levellen met ouders, overzicht en directe toegang

Pilots Gemeente neemt schoolkosten over (school + gemeente Appingedam) Inzet ervaringsdeskundigen om leerlingen, ouders en leerkrachten te empoweren (CBS de Sprong en gemeente Hoogeveen) Leon van Gelder (vmbo Groningen) KDC PWA en Bavinckschool en gemeente Vlaardingen Zuidermavo en Calvijn Juliana in Rotterdam Zuid

Goede voorbeelden Goede voorbeelden in beeld brengen Brugfunctionarissen in Groningen: laagdrempelige steun aan kinderen en ouders CSBS de Bergkristal: huiskamer en grote inzet SMW RVKO: armoedefunctionaris en armoedefonds Calvijn Juliana: huisbezoeken bij alle eerste klassers ?

Discussie Maken we de juiste keuzes in thematiek? Zoeken we de oplossingen in de juiste richting? Hoe rekening houden met verschillen tussen scholen (in armoede problematiek, in fase waarin ze zijn in aanpak) Wat mogen we zeker niet over het hoofd zien? Wie mogen we niet over het hoofd zien (deskundigen, goede voorbeelden)? Aanvullende suggesties?

Vervolgafspraken Welke afspraken maken we? Welke rol willen jullie hierin hebben?

Mariëtte Lusse, hogeschool Rotterdam m. e. a. lusse@hr Mariëtte Lusse, hogeschool Rotterdam m.e.a.lusse@hr.nl Annelies Kassenberg, Hanzehogeschool a.kassenberg@pl.hanze.nl