Over lijden, waardigheid & engrossment Prof.dr. Anne Goossensen, Universiteit voor Humanistiek

KErnvraag Hoe zo optimaal mogelijk af te stemmen op mensen die lijden? In de praktijk van alledaagse zorgverlening… KErnvraag

Waardigheid – Travag e.a. 2015 Ervaring van waardigheid van ouderen/stervenden wordt beïnvloed door relationele interacties Welke kwaliteiten maken het verschil? 1: Ervaren van LIEFDE en ERKENNING 2: Ervaren van SOCIALE INCLUSIE 3: Ervan van MENSELIJKE WARMTE en BEGRIP

Typen lijden Denk aan: Rouw Existentiële eenzaamheid Vervreemding Door dementia Door Korsakov

Begrip van Nel noddings Engrossment? Begrip van Nel noddings

Relationeel (Sociaal, emotioneel, existentieel) weefsel tussen mensen Luisteren -> Theory U Kijken -> Kari Martinsen Reductie & totaliseren -> Levinas Relationeel (Sociaal, emotioneel, existentieel) weefsel tussen mensen

Kari martinsen: 2 blikken in de zorg Classificeren Kenmerken 4 dimensies Symptomen Behandelen Interventies Effectiviteit Kwaliteit van leven Recording eye Participeren aan het andere van de ander Ontvangen Over je zelf heen springen Erkennen Bekrachtigen van zelfverstaan Waardigheid Receiving eye

ENGROSSMENT ALS DIMENSIE Esther Kuis: de mate waarin het insider perspectief van de ander ontsloten en bevestigd wordt… Engrossment als innovatie dimensie in de zorg Hoe is het daarmee gesteld?

2 minuten zoomen? Bespreek een voorbeeld uit de eigen praktijk waarbij dit minder goed lukte..

Kitwood: malignant social psychology Gedrag UItleg Labelling Uitgaan van de ziekte en niet van de persoon Stigmatization Een persoon behandelen als een object Infantilization Bemoederen & infantiliseren Ignoring Communiceren alsof de bewoner er niet bij is Imposition Forceren iets te doen Outpacing Te veel keuzes aanbieden Disempowerment De ander niet toelaten zijn mogelijkheden te gebruiken Uit onderzoek naar de omgang met mensen met dementie. Publicaties van Abrahams, en een andere van Van de Kooie. 1: “De” dementerende 2: Wil jij kamer 18 nog doen, die heeft nog niet gegeten.. 3: Bemoederen: mensen met verkleinwoordjes benaderen 4: Verzorgenden die met elkaar praten tijdens het wassen van de bewoner 5. Kom, wij gaan naar bed. Kleed je uit. 6. Wat wil je eten: ja, een appel, broodbeleg? Je kunt ook nog kiezen uit, en voor morgen is er…

Kitwood: malignant social psychology Gedrag Uitleg Disruption De handelingen of het gesprek plotseling onderbreken Invalidation De subjectieve gevoelens van de ander negeren Intimidatie Psychische druk uitoefenen Treachery Misleiding toepassen Banishment Iemand fysiek of psychisch wegzenden Accusition Iemand beschuldigen dat hij iets niet gebruikt Withholding Weigeren een vraag naar aandacht te beantwoorden Uit onderzoek naar de omgang met mensen met dementie. Publicaties van Abrahams, en een andere van Van de Kooie. 1: Een boekje waarin iemand aan het scheuren is opeens wegnamen 2: Iemand vertelt dat zij zich eenzaam en verlaten voelt – ‘je krijgt toch elke dag bezoek van je kinderen?’ 3: Als u nu niet meekomt, ga ik alleen verder 4: Trucjes en leugens toepassen, bijvoorbeeld iemand laten bellen naar haar kind en de knop ingedrukt houden – lijkt bezet toon 5: Ga nou eerst eens zitten 6:

Engrossment Evalueren via onderzoek? Kwantitatief – attitude/presentie vragenlijst – Esther Kuis Kwalitatief - Verhalen verzamelen – Touch Point – Esther Kuis Kwalitatief - Observaties doen /shadowen – studenten UvH Review uitleggen…. Focus Instrumenten

Presentie vragenlijst

Touch point interviews Touch point – emoties Wezenlijke interacties in de zorg Waarden Verhaal Engrossment gelukt? Verhalenbank

Observaties doen (shadowen)

Opbrengsten zijn spiegels – blinde vlekken bvk 3rd persoon perspectief

Meer info: a.goossensen@uvh.nl Hartelijk dank voor de aandacht!