Cursist centraal in Basiseducatie na Okan BENO 24/04/2018 Jana Steel

Context Centrum basiseducatie ‘open school’ Antwerpen Voor externe presentaties mag je het logo ook op elke slide zetten

Werkingsgebied Stad Antwerpen en deelgemeenten Borsbeek, Mortsel, Wommelgem, Kapellen, Schoten, Brasschaat, Essen, Kalmthout, Stabroek, Wijnegem en Zwijndrecht

Onze cursisten Herkomst leeftijd woonplaats Inschrijvingen Koppen 3661 3295 Herkomst Een kleine 10.000 csn op jaarbasis In het algemeen zou je kunnen concluderen dat de Antwerpse cursist ten opzichte van de rest van de sector: iets jonger is meer NT2/Alfa volgt vaker van buitenlandse origine is en een andere nationaliteit heeft minder hoog opgeleid is vaker werkloos is leeftijd woonplaats

Ons aanbod

Ons aanbod 3 sleutelwoorden: functioneel, geïntegreerd en op maat 3 prioritaire doelgroepen: Kansarmen Ouders Werkzoekenden Open aanbod en aanbod i.s.m. partner: VDAB, OCMW, bedrijven in de sociale economie, CVO’s, woonzorgcentra, sportverenigingen, …

Onze organisatie

Het BENO - traject

Wat is het BENO traject? Traject Basiseducatie Na OKAN Ontwikkeld op vraag van de Antwerpse OKAN-scholen Een voltijds jaartraject in samenwerking met VDAB, Atlas Integratie en Inburgering, CVO Viva, CVO Encora en Buurtsport -> 10 OKAN-scholen in Antwerpen -> onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers (OKAN) Het leerprogramma is daar sterk gericht op Nederlands aanleren en op integratie en inburgering. Doel is dat de leerlingen na het onthaaljaar met succes kunnen starten in de studierichting en de onderwijsvorm die aansluit bij hun interesses en capaciteiten. Na het onthaaljaar zal de vervolgschoolcoach je in je verdere studies in het secundair onderwijs ondersteunen, begeleiden en opvolgen. De vervolgschoolcoach kan ook je leerkrachten in de vervolgschool begeleiden Problematiek: Jongeren worden 18 jaar en kunnen niet aansluiten bij vervolgopleiding, deeltijds beroepssecundair onderwijs, beroepsopleiding via VDAB of ander tewerkstellingsproject: Te laag niveau Nederlands, weinig tot geen rekenvaardigheden, heel beperkte kennis van ICT, attitude/communicatie! Jongeren hebben weinig schoolse vaardigheden, moeite met schoolsysteem dat focust op het cognitieve. -> uitleg bij bijdrage van elke partner: Samenwerkingen met CVO: Sinds 2012 Beroepsopleidingen van de CVO zonder instapvoorwaarden raken moeilijk aan cursisten overdag Schoolmoeheid bij cursisten na 1.1. Duur van het traject begint te wegen. Behoefte aan inspelen op interesses en ambities van de cursisten wordt groter => Bewust geïntegreerd in OKAN traject om cursisten de kans te geven iets praktisch te doen, met hun handen te werken, talenten te tonen buiten de traditionele klascontext

Doelgroep en instapvoorwaarden? Laaggeletterde jongeren (min. 18 jaar in eerste trimester) Na Okan niet klaar voor hoger onderwijs, een beroepsopleiding of werk Profiel Basiseducatie, gealfabetiseerd (NT2) en ongeveer 1.1 behaald Motivatie en engagement om voltijds onderwijs te volgen Ingeschreven bij VDAB -> De kerntaak van de centra voor Basiseducatie is het terugdringen van de laaggeletterdheid. Geletterdheid is de competentie om informatie te verwerven, te verwerken en gericht te gebruiken. Dit betekent met taal, cijfers en grafische gegevens kunnen omgaan en gebruik kunnen maken van ICT. Geletterd zijn is belangrijk om zelfstandig te kunnen functioneren en participeren in de samenleving en om zich persoonlijk te kunnen ontwikkelen. Bijvoorbeeld: brief van de bank lezen en begrijpen, uurrooster tram interpreteren, informatie opzoeken op het internet ->Beetje uitleg bij opdeling Alfa – ZA – NT2 -> Wat kan je verwachten van een cursist die richtgraad 1.1 behaalt heeft? De cursist kan vertrouwde dagelijkse uitdrukkingen en basiszinnen, mbt concrete behoeften, begrijpen en gebruiken. De cursist kan zichzelf aan anderen voorstellen. De cursist kan vragen stellen en beantwoorden over persoonlijke gegevens : waar hij/zij woont, over de mensen die hij/zij kent en over dingen die hij/zij bezit. De cursist kan op een eenvoudige wijze reageren, indien de gesprekspartner langzaam en duidelijk spreekt en bereid is om te helpen.

Doel van het traject? Versterken! Oriënteren Opvangen Kansen geven versterken: op vlak van Nederlands, rekenen, ICT en communicatie, zodat ze na 1 schooljaar klaar zijn om een beroepsopleiding te beginnen Oriënteren: praktische modules aanbieden zodat ze kunnen ondervinden waar hun ambities en talenten liggen én ze een basis hebben voor een beroepsopleiding Kwetsbare doelgroep die vaak uit de boot valt of van de radar verdwijnt -> voltijds pakket aanbieden binnen veilige schoolse context Het is geen finaliteitsopleiding: We gaan uit van het potentieel van deze jongeren om door te stromen naar verdere opleidingen en zo hun kansen te vergroten in de maatschappij

Praktisch 2 trajecten Traject Huis en keuken ism GO! CVO Viva Antwerpen Traject Techniek ism CVO Encora Huis en keuken: Cursisten die interesse hebben in jobs in de zorgsector, horeca, grootkeukens, verkoop, schoonmaak, naaiateliers, … Techniek: Cursisten hebben interesse in technisch uitvoerend beroep, lasser, bouwsector, chauffeur, …

Inhoud beide trajecten 540u Nederlands (CBE): 1.2 én uitbreiding -> deels NT2, deels NODO 30u ICT (CBE) 30u communicatie (CBE) 63u Maatschappelijke oriëntatie (Atlas) 36u grow to work (VDAB) 15u arbeidsmarktcompetenties (VDAB) Korte toelichting gemeensch. modules beide trajecten De cursisten volgen binnen één week enkele uren les bij Open School en enkele uren praktijkles bij een CVO. Tijdens de lessen in Open school wordt er in eerste instantie Nederlands gegeven, vanaf niveau 1.1. Daarnaast wordt ook specifiek Nederlands aangeleerd dat de cursist nodig heeft om de technische modules te volgen: materiaal, producten, technieken en veiligheid. Tijdens de praktijkles is de CBE leerkracht ook aanwezig om NODO-ondersteuning te geven. (Nederlands Op De Opleidingsvloer) Verder versterken op het vlak van rekenen, ICT, communicatie…  Aanpassingen naar volgend jaar: ICT naar 60u, communicatie opnemen in Nederlandse les

Traject Techniek ism CVO Encora 7 modules van 40 lestijden met deelcertificaat: Installaties (sanitair) Schilderwerk Metaal Ruwbouw Elektriciteit Lassen Houtbewerking 60u Veiligheid (CBE) 160u Wiskunde (CBE) Overlopen modules Techniek Basismodules uit verschillende opleidingen, geen pijlen, oriëntatie! Filmpje Techniek tonen Veiligheid: Wat? Waarom? + voorbereiding VCA Tussentijdse evaluatie: aanpassing naar meer Wiskunde? (60u -> 160u) Waarom? Link met noden in de praktijklessen Belang van link met praktijklessen in de andere vakken!

Traject Huis en keuken ism GO! CVO Viva Antwerpen Volledige opleiding Huishoudhulp Schoonmaken (60 LT) Wassen en strijken (20 LT) Verstellen (20 LT) Dagelijkse activiteiten (40 LT) Basis Koken (80 LT) Aangepast Koken (80 LT) Werkplekleren (40 LT) 45u Voedselveiligheid / HACCP (CBE) 80u Wiskunde (CBE) Overlopen modules Huis en keuken Filmpje H&K tonen Veiligheid: Wat? Waarom? Elke module geeft deelcertificaat. Alle modules samen geven certificaat Huishoudhulp. Deze opleiding Huishoudhulp is erkend door het Sectoraal Vormingsfonds Dienstencheques. Dat betekent dat dienstenchequebedrijven een tegemoetkoming van de overheid kunnen krijgen voor werknemers die een of meerdere modules van de opleiding volgen. Een belangrijke troef bij solliciteren dus wie wil, kan na dit schooljaar aan de slag als huishoudhulp. Maar ook hier geen finaliteitsopleiding: doel van dit traject is ook versterken en oriënteren, we willen de cursisten stimuleren om nadien nog verder te studeren.

Planning Jaartraject september – juni Voltijds: 8 lesmomenten per week Halve dag per week sport ism Buurtsport Antwerpen Moeilijke oefening! Flexibiliteit! Een schooljaar: eerste week september tot eind juni 8 lesmomenten + 1 moment sport Opzet Buurtsport: competentieontwikkeling via sport: samenwerken, doorzetten verschillende sporten leren kennen ontdekken welke sport ze leuk vinden en wat ze goed kunnen, groepsgevoel stimuleren Kanttekening: vanaf 17u per week hebben de csn die ten laste zijn nog recht kindergeld -> bel factor voor ouders om in te stemmen met het traject! Planning maken: rekening houden met ‘beperkingen’ partners, bv ateliers CVO’s, MO IB na 1.2, minstens 3x per week Met eigen opmerkingen: parallel (geen intakes rekenen, ICT) gezamelijke uitstappen, klasoverschrijdende activiteiten,… Met eventueel aanvullend takenpakket lkr. …. => moeilijke puzzel! => vraagt flexibiliteit van alle partners.

Drempels en valkuilen vermijden Doel?! Werving Tijd en ondersteuning voor educatieven/coördinatie Samenwerking NODO - praktijkleerkracht communicatie Overleg! Doorstroom Doel van de opleiding moet duidelijk zijn voor cursist en leerkrachten! -> geen directe weg naar werk, oriëntatiejaar, ze gaan geen beroep leren maar eerder proeven van verschillende beroepen… Infosessie/intake zijn heel belangrijk om de verwachtingen van de cursist juist te krijgen en de motivatie/het engagement te peilen. Intake: motivatie- en kennismakingsgesprek met de TB Covaartest Niveaubepalingstest CBE Een vlotte werving is zeker een valkuil -> goede duidelijke afspraken met partners: Wie doet wat? Procedure! Rekening houden met afhakers, instroom, toeleiding via verschillende kanalen (OKAN, intern, OCMW, VDAB, woonbegeleiding,…) Ondersteuning: Tijd en ondersteuning voor educatieven: Vrijstelling bij het ontwikkelen van nieuw lesmateriaal, extra overleg, administratie,… coördinatie en administratieve ondersteuning zijn belangrijk! -> 4/5de invulling voor mij: aanpassing van organogram naar ‘projectverantwoordelijke’ Samenwerking NODO - praktijkleerkracht: Belangrijke valkuil! De cultuur in een school, de manier waarop met cursisten of collega’s wordt omgegaan, de manier waarop met didactiek en lesmateriaal wordt omgegaan, al deze dingen kunnen fundamenteel verschillen van school tot school, van opleiding tot opleiding. Dat maakt van co-teaching geen evidentie. Het is essentieel voor een goede samenwerking om onderlinge verwachtingen heel duidelijk te stellen. Wij werken sinds dit schooljaar met een vast afsprakenkader als houvast voor de leerkrachten. Hierin wordt aangegeven wat er in een samenwerking van de leerkrachten verwacht wordt. Het schooljaar wordt met alle praktijkleerkrachten en NODO’s samen gestart met een vorming -> Hoe ga je om met laaggeschoolde anderstaligen in je groep?: ondersteund door taalbeleid Atlas. -> Wat is CBE, welke csn bereiken wij? -> Concrete didactische tips: korte handleiding op maat v/d praktijklkr -> afsprakenkader overlopen Communicatie tussen verschillende partners + extern! -> doelgroep met heel veel extra begeleiders, serieuze taakbelasting Overleg! Structureel overleg inlassen met alle partners: kernoverleg, cursistenoverleg, afspraken rond informeel overleg Overleg op structurele basis is in dit soort samenwerkingen een must! Doorstroom is het uitgangspunt: haalbaar? -> must voor VDAB, voorwaarde tot financiering

Impact Vroeg stadium Sensibilisering Interne impact Impact op de cursist Vroeg stadium van het project om de impact te meten, juist van start gegaan, impact moet nog blijken maar we gaan er wel van uit Sommige impact zien we al: Sensibilisering -> Bij partners zoals VDAB -> beroepsopleidingen: Omgaan met csn, tijd geven die deze doelgroep nodig heeft-> inzicht dat we het traject naar werk van deze csn verkorten, door hen voldoende tijd te geven tijdens een opleiding op maat. Didactiek bij Grow to work, AMC -> Sensibilisering bij Departement Onderwijs, Okan-scholen, andere spelers in onderwijsveld bv. CLB Bekendmaken CBE + aandacht voor onze doelgroep, verspreiden van onze expertise en aanbod Impact op het centrum: Nut van geïntegreerd werken wordt heel zichtbaar, winst bij verregaande samenwerking met partners Directe impact op de cursist, attitudes! Kennis en vaardigheden door taalbad.

Contact Open School Antwerpen Centrum voor Basiseducatie Jana Steel Verantwoordelijke geïntegreerde opleidingen CBE - CVO jana.steel@cbe-antw.be 03 230 22 33 0494817813 www.basiseducatie.be/antwerpen