hormoomsysteem en stofwisseling schildklier alvleesklier bijnieren

SCHILDKLIER HYPERTHYREOÏDIE = te snelle werking, stofwisseling neemt toe (de thermostaat ) auto-immuunziekte (M. Graves: lichtschuwheid en branderige ogen). symptomen: vrnl. bij vrouwen struma, exophthalmus vermoeidheid, gespannenheid, gewichtsverlies, snel warm, overmatig transpireren, trillen, angst, hartkloppingen, diarree

FT4 stijgt in bloed. Hypofyse maakt dit aanvankelijk ongedaan door minder TSH te maken. TSH: schildklier stimulerend hormoon FT4: Thyroxine: soort voorraad T3: Trijothyronine: actief hormoon

struma exophthalmus

Adamsappel is de alledaagse naam voor prominentia laryngea, het naar voren uitstekende gedeelte van het schildkraakbeen (cartilago thyreoidea) dat als een verhevenheid midden voor in de hals zichtbaar is. Onder invloed van mannelijke geslachtshormonen groeit het schildkraakbeen in de puberteit sterk, waarbij de adamsappel naar voren uitgroeit. Daarom is met name bij mannen de adamsappel duidelijk zichtbaar.

behandeling: stilleggen en hormoon toedienen “de slok” = radioactief jodium drinken gedeeltelijk vernietigen schildklier * operatie (gedeeltelijk verwijderen) * * complicatie: hypothyreoïdie Auto immuun: als je lichaam jezelf aanvalt

HYPOTHYREOÏDIE = te langzame werking (de thermostaat daalt) Hypofyse probeert schildklier extra te stimuleren. Extra TSH, FT4 normaal. auto-immuunziekte (M. Hashimoto) symptomen: vooral bij oudere vrouwen moeheid, traagheid, geheugenstroonissen, kouwelijk, obstipatie, droge huid, depressie, haaruitval mixoedeem (krakerige stem, opgeblazen gezicht, oogleden dik, gewichtstoename) behandeling: levenslang gebruik schildklierhormoon

BIJNIEREN M. Cushing Syndroom van Cushing verschijnselen oorzaak veelal goedaardig gezwel in hypofyse waardoor bijnier te hard werkt Syndroom van Cushing alle andere oorzaken van een te hard werkende bijnier verschijnselen abnormale vetverdeling, hypertensie, DM, blauwe plekken, vertraagde wondgenezing, osteoporose

M. Addison symptomen funktie van de bijnierschors is onvoldoende veelal auto-immuun symptomen moe, weinig eetlust, gewichtsverlies, sterke pigmentatie, afwijkende bloedwaarden, misselijk, bloeddruk laag afwijkende bloedwaarden> crisis! Levensbedreigend! Behandeling: Bijnierschorshormoon

ALVLEESKLIER: DM2 (stofwisselingsziekte) Vetzucht, erfelijke aanleg lichaamscellen zijn insulineresistent! Erfelijk: glucose (suiker) kan moeilijker in cellen komen; er is meer insuline nodig Hyperglykemie: glucosegehalte stijgt in bloed symptomen: Vermoeidheid: lichaamscellen onvoldoende brandstof, polyurie: plassen, polydipsie: dorst! soms al jaren aanwezig zonder diagnose

behandeling bij (ernstig) overgewicht: gezond eten/lichaamsbeweging: afvallen insuline’resistentie’ kan verdwijnen orale antidiabetica subcutaan insuline

DM1 (auto-immuunziekte) auto-immuun, antistoffen beschadigen insulineproducerende alvleeskliercellen minder voorkomend dan DM2; begint op jonge leeftijd en ontwikkelt snel symptomen: moe, veel plassen, dorst (ook ‘s nachts) afvallen door vetverbranding (geen suiker bruikbaar!) met als afvalstof ketonen gevaar: hyperglykemisch ketoacidotisch (verzuring) coma: bewustzijn daalt, suf, uitdrogen

complicaties bij DM acuut laat diabetisch coma: glu hoog, uitgedroogd > coma ontstaat langzaam hypoglykemie / hypoglykemisch coma jam/honing/stroop tegen wangslijmvlies laat HVZ: grote kans op arteriosclerose neuropathie:veranderde sensibiliteit nefropathie: achteruitgang van de nierfunktie retinopathie: beschadiging netvlies blindheid infecties: witte bloedcellen funktioneren minder

JICHT Teveel aan urinezuur in lichaam. Hyperurikemie. (Urinezuurspiegel ) Urinezuur slaat neer in weefsels Vooral bij mannen Neemt toe bij overgewicht en alcohol gebruik. Bijwerking plastabletten

Symptomen Binnen enkele uren ontsteking gewricht. (Grote teen) Klachten vaak snachts: roodheid, warm, pijn. Soms koorts. Zonder behandeling: 1 tot 3 wkn > 3 aanvallen per jaar: gecompliceerde licht Behandeling: ontstekingsremmende pijnstillers, prednison

CHOLESTEROL Hypercholesterolemie Geen klachten Verhoogde kans op atherosclerose Behandeling: Vetarm eten Cholesterolremmers

Overgewicht en cardiovaculair risico BMI > 25 (appeltype) Adipositas of obesitas: > 30 Morbide adipositas: > 40 Metabool syndroom: overgewicht, DMII, Chol verhoogd, hoge rr. Gevolgen: ziekte en sterfte> HVZ. Behandeling: afvallen / medicatie