Seksualiteit&LVB Greet Antuma: systeemtherapeut NVRG/seksuoloog NVVS Alexandra Breedveld: GZ-psycholoog/EMDR-therapeut VEN 15 november 2018 Vraag vooraf: wie kent het visie document van de organisatie waar je werkt? Is er een?

Wat komt bij je op bij LVB en seksualiteit/intimiteit

En wat bij seksualiteit/intimiteit irt jezelf?

Seksuele ontwikkeling Wanneer start deze Hoe ziet de ontwikkeling eruit Hoe verloopt de ontwikkeling bij LVB Hoe verloopt de normale seksuele ontwikkeling? Deze kennis is van belang, ook om afwijkend gedrag en een verstoorde, afwijkende seksuele ontwikkeling te kunnen herkennen. Wanneer begint de seksuele ontwikkeling? Wat betekent dat voor de seksuele opvoeding, begeleiding? Mooi materiaal: RutgersWPF. Gratis te downloaden

disharmonisch profiel Stem seksuele voorlichting af op de communicatieve, sociale en verstandelijke mogelijkheden van de cliënt. Dat kun je doen door samen met je team de hermeneutische cirkel in te vullen. Daarmee verduidelijk je de seksuele hulpvraag en de mogelijkheden van de cliënt. Dit behoeft uitleg aan cliënt en systeem. Met dit gegeven kunnen we het SGG of speciaal seksueel gedrag beter snappen en duiden Wat betekent dit voor de ontwikkeling en beleving van seksualiteit?

4 vormen van aandacht voor seksualiteit / intimiteit Voorleven Altijd!!! Ad hoc Op het moment Structureel Komt overal terug Gepland Beter voorbereid Voorleven: Taalgebruik, moppen, verhullende woorden. Reageren of juist niets zeggen. Alles wat je wel / niet laat zien. Hoe makkelijk maak je het onderwerp bespreekbaar? Kun je medewerkers coachen op dit gebied? Vraag je om verantwoording? Ad Hoc: Tijdens GTST, de les, …. Ben je voorbereid? Je moét reageren Waarom hebben meisjes geen piemel? Hoe plassen ze dan? Hoe gaat pijpen? Is dat leuk? Als je geen homo bent, krijg je toch geen aids? Bedenk: ook hier speelt ‘voorleven’ een belangrijke rol! Heb je materialen in de kast waarmee je het kunt verduidelijken? En als je het niet weet… Zeg dat het een goede vraag is, maar dat jij het niet nu heel goed kan vertellen. Spreek af wanneer je er op terug komt. Gepland: Bijvoorbeeld naar aanleiding van een ad hoc vraag tijdens GTST. Je hebt het meer in de hand. Voorbereiden en structuren. Bedenken wat de beste informatie zou zijn en daarbij visuele ondersteuning / materialen zoeken. Structureel: Aandacht voor seksualiteit is een ingevuld onderdeel van het ondersteuningsplan. Geplande aandacht in bepaalde levensfases: puberteit, menstruatie, zaadlozing, menopauze. Structurele herhaling van seksuele voorlichting. Onderwerp komt regelmatig terug op teamniveau.

Boodschappen van vroeger

https://youtu.be/uUHxfefRQP4 Bespreekbaar maken https://youtu.be/uUHxfefRQP4

gesprek aangaan dont’s en do’s . (ver)oordelende houding aannemen . gesloten en suggestieve vragen stellen . non verbalen signalen uitzenden (bijv. gezichtsexpressie/afschuw) . geheim delen . open en neutrale houding . open vragen en luisterend oor bieden . cliënt/leerling serieus nemen . zeg wat je doet en doe wat je zegt

Als de ontwikkeling niet goed verloopt… Signaleren Onbegrepen seksueel gedrag Gedrag dat niet past bij de leeftijd Seksueel grensoverschrijdend gedrag

Feiten en cijfers slachtoffers White paper Rutger WPF en Movisie

seksuele ontwikkeling in beeld brengen Gesprek Vragenlijsten seksualiteit SKAVE (verouderd, nieuwe in de maak: SSKAAT) CLS (jongens- en meisjesversie) Hermeneutische cirkel (Bosch en Suyckerbuyck) Bij SGG: CBCL/TRF/YSR. Touch Survey Vlaggensysteem en Buiten de lijnen (Sensoa)

Hermeneutische cirkel Seksueel probleem of een seksuele afwijking (parafilie) duiden en begrijpen. Afgestemd plan bv seksuele voorlichtingsprogramma opzetten.

Vlaggensysteem Doel: seksueel gedrag duiden en sturen Duidelijke criteria: wederzijdse toestemming, vrijwilligheid, gelijkwaardigheid, ontwikkelingsadequaat, contextadequaat en zelfrespect

wat werkt: Erkenning van seksualiteit; ook bij LVB Het niet vanzelf goed gaat In gesprek gaan en durven doorvragen Voorlichting een must, op elke leeftijd, elke hulpvorm Aangepast aan betreffende cliënt Analyse cliënt en analyse gedrag binnen de context Begeleiding van seksualiteit vanzelfsprekend is Professionals hebben handvatten nodig Visiedocument, ingebed in organisatie

poli seksuologie REIK Seksueel grensoverschrijdend gedrag Diagnostiek en behandeling bij relationele en seksuele problemen. Samenwerking in Friesland en Groningen met Sense, Consortium Seksuele Gezondheid jongeren en LVB, MCL, UMCG, Molemann & GGZ, zelfstandige psychologiepraktijken, jeugd- en zedenpolitie, reclassering,GGD,CSGNN,MEE>site www.plegerhulp.nl Aanmeldingen via GGZ, huisarts, gezinsvoogdij, reclassering, woonvoorzieningen, Talant, Philadelphia, Boschoord, Trajectum 088-0595001 Denk aan: Seksueel misbruik; slachtoffer en dader Seksueel grensoverschrijdend gedrag Geaardheid problematiek Gender problematiek Erectiestoornis Vaginisme Verschil in seksueel verlangen (vermeende) scheefgroei seksuele ontwikkeling

Sites www.uwkindenseks.nl www.sense.nl www.rutgerswpf.nl www.mijnkindonline.nl www.begrensdeliefde.nl www.meerdanliefde.nl www.schoolenveiligheid.nl www.internetsporen.nl www.helpwanted.nl www.meldknop.nl