Ontwikkelings-psychologie Les 4

Vandaag Terugblik naar vorige week Kleuter t/m adolescent Werken aan eindopdracht

Vorige les Wat hebben we de vorige les besproken

Kleuter t/m adolescent Op te delen in 4 fasen: De ontwikkeling van een kleuter (4 t/m 6 jaar) De ontwikkeling van een schoolkind (6 t/m 12 jaar) De ontwikkeling van een puber (12 t/m 16 jaar) De ontwikkeling van een jongvolwassene/adolescent (16 t/m 21 jaar)

De ontwikkeling van een kleuter Lichamelijk Cognitief Emotioneel Sociaal Seksueel Lichamelijk: Fijne en grove motoriek verbetert aanzienlijk door schoolgang. Leert lichaam beter onder controle te krijgen, door veel beweging. Knutselwerkjes op school zijn gericht op motorische ontwikkeling Cognitief: Schoolrijpheid: dat de kleuter toe is aan leren en minder spelen. Voorwaarden: voldoende cognitieve ontwikkeling, fysiek krachtig zijn om hele dag op school te blijven, kunnen concentreren, spreek- en taalvaardig zijn, emotionele rijping om te kunnen functioneren in een klas. Emotioneel: behoefte om bij een groep te horen, gedrag van anderen imiteren. Iemand aanstellen tot identificatiefiguur: op diegene willen lijken, hetzelfde willen zijn. voorbeeldrol van ouders is in deze fase erg belangrijk Sociaal: snelle en grote ontwikkeling door dagelijks in contact te zijn met andere leeftijdsgenoten. Seksueel: in grote mate geïnteresseerd in eigen geslachtsdelen, ‘doktertje’ en ‘vader en moedertje’ spelen hoort bij de seksuele ontwikkeling. Castratieangst: wanneer jongetjes zien dat een meisje geen penis heeft, kan hij denken dat ze die wel gehad hebben. Ze zijn dan bang dat die van hun ook weg gaan.

Waar kan het misgaan? De taalontwikkeling Vertraagde taalontwikkeling Spreekangst Stoornissen in de verbale communicatie: - Spraak-taalstoornissen - Articulatiestoornissen - Dysfasie - Mutisme Stotteren - Selectief mutisme Stoornissen in de non-verbale communicatie: - Autisme Spectrum Stoornissen

De ontwikkeling van het schoolkind Lichamelijk Cognitief Emotioneel Sociaal Seksueel Lichamelijk: Kinderen worden steeds sneller, sterker, behendiger en leniger. Lichamelijke ontwikkeling verloopt vaak rustig Cognitief: Grote cognitieve ontwikkeling, heeft te maken met mate van concentratie. Verschillen in realistisch denken (sinterklaas bestaat niet, maar is een nederlands feest), logisch denken (als ik mijn vinger niet opsteek en toch begin te praten, kan ik op mijn kop krijgen) en abstract denken (Wat gebeurt er na de dood?  kan leiden tot angsten (net als magisch denken bij peuters)). Emotioneel: steeds meer inzicht in menselijke relaties en gevoelens, ook met empathie en omgang met anderen. Sociaal: rustige ontwikkeling, leert steeds meer andere mensen kennen. Seksueel: (6 tot 8 jaar) richt zich op de ouder van het andere geslacht. Meisje richt zich op vader, wil lijken op moeder, dan krijgt zij ook liefde van vader. Belangrijk is om dit er te laten zijn, is basis voor verdere seksuele ontwikkeling. Bij belemmering kan meisje later last krijgen met aangaan van intieme relaties met jongens/mannen. Daarna vind een periode van rust plaats, waarna kinderen richting de puberteit zich weer gaan ontwikkelen.

Waar kan het misgaan? De intelligentie van schoolkinderen Hoogbegaafd/meerbegaafd Zwakbegaafdheid tot ernstig verstandelijk gehandicapt Leerstoornissen

Waar kan het misgaan? Omgang met anderen bij kinderen Verschillen in temperament Angsten Sociale angst Pesten Moeite met sociale vaardigheden Problemen en stoornissen: Gebrekkige gewetensontwikkeling Problemen met impulscontrole Gedragsstoornissen Gedragsstoornis als: langdurig en consequent ernstig probleemgedrag tonen. Voorbeelden: ODD (oppositioneel opstandige gedragsstoornis en antisociale gedragsstoornis. ODD: veel in conflict met volwassenen en zeer vaak regels overtreden. Veel weerstand en verzet tegen beperkingen. Prikkelbaar en snel boos, anderen de schuld geven. Antisociaal: langere tijd tenminste 3 van de volgende symptomen: - pesten, bedreigen of intimideren van anderen - aanzetten tot vechtpartijen - lichamelijk wreed ten opzichte van anderen (soms ook van dieren) - brengt anderen letsel toe - gebruikt wapen Besteelt anderen Berooft anderen Blijft van huis weg Liegt en bedriegt om dingen gedaan te krijgen of om ergens onderuit te komen Brandjes stichten Vernielen van andermans eigendom Inbraak Komt voort uit verwaarlozing, of zeer moeilijke gezinsomstandigheden

De ontwikkeling van een puber Lichamelijk Cognitief Emotioneel Sociaal Seksueel Lichamelijk: Groeispurt, borsten, haargroei, mestruatie, baard in de keel, haargroei Cognitief: vermogen om abstract te denken Emotioneel: onhandig en klungelig (vanwege snellere groei benen en armen) maar zo gedragen ze zich soms ook. Sterke groei en hormonale veranderingen. Soms emotionele uitbarstingen en sterke wisselingen in emoties. Sociaal: zoeken groepen om zich mee te identificeren. Seksueel: Geslachtsrijp en interesse voor het andere geslacht of juist voor hetzelfde geslacht. Fantaseren over seks, meer zicht op eigen seksualiteit.

Waar kan het misgaan? De emotionele ontwikkeling van een puber Stemmingsstoornissen: depressief of bipolair Suïcide Psychosomatische klachten Angststoornissen/paniekstoornissen/sociale fobie Posttraumatische stressstoornis Maar ook in de zelfwaardering en het zelfconcept: Eetstoornissen automutilatie

Waar kan het misgaan? De sociale ontwikkeling van een puber Clubjes, sport en baantjes – hangjeugd Jeugdcriminaliteit Ontwikkeling van agressief gedrag Risicojongeren: - Jongeren met hardnekkige gedragsproblemen - Jonge kinderen (12-) met delicten - Ernstige, gewelddadige en chronische delinquenten

De ontwikkeling van een jongvolwassene/adolescent Lichamelijk Cognitief Emotioneel Sociaal Seksueel Lichamelijk: meest volgroeid, lichaam is sterk en vol energie Cognitief: meer kennis, kan ook meer kennis opnemen, kan zich vaak beter concentreren. Meer mensenkennis en inlevingsvermogen, leert zichzelf beter kennen. Emotioneel: emotionele losmaking van ouders, betere band met ouders. Meer gelijkwaardigheid en inleving in ouders. Zelfbewuster worden en zich willen onderscheiden van anderen, eigen identiteitsontwikkeling. Zelfkennis neemt toe, centraal staan vragen als: wat wil ik met mijn leven? Sociaal: meer mensenkennis, empathisch vermogen vergroot. Groepsdruk wordt minder, steeds beter weten waar je voor staat. Vriendschappen worden hechter. Seksueel: vaak experimentatie op seksueel gebied, vaak duurzame relaties aangaan. Intiemer in relatie en beter bewust van wat men fijn vind.

Waar kan het misgaan? Moeite met autoriteit  ODD

Volgende keer Fijne vakantie! Ontwikkelingspsychologie van de volwassene en de oudere Tijd voor eindopdracht: hoeveel?! Presentaties van leerervaringen Fijne vakantie!