Verkenning van Restwarmte Koelwaterlozing Verkenning van Restwarmte “Restwarmte lozen is energieverspilling!” Wat zijn de kansen en belemmeringen? “Hoe restwarmte zo goed mogelijk benutten?” Hans Gerritsen, Irma Boswijk , Dju Bijstra (RWS WVL) 20-09-2018, Netwerkdag Energiebesparing

Wat komt er aan bod? Koelwaterlozing, een probleem? Potentie van restwarmte Kansen, belemmeringen, randvoorwaarden Voorbeeld van restwarmteproject Vragen

Koelwaterlozingen, een probleem? Beeld van de laatste jaren: Rijkswaterstaat heeft de BG rol van vergunningverlener van koelwater- lozingen op de rijkswateren, vanuit waterkwaliteit. Over het algemeen weinig problemen na invoering van de nieuwe beoordelingsystematiek voor koelwaterlozingen (2005) en aanpassing van vergunningen. Maar… de warme zomers en economische ontwikkelingen hebben dit beeld sterk beïnvloed, en zijn er nog steeds problemen met beperking van koelwaterlozingen in de zomer (oa voor bedrijven langs het Noordzeekanaal, Amsterdam Rijnkanaal, Twentekanaal en de Maas). Recent zijn in deze zomer van 2018 een aantal energiecentrales in Frankrijk en Scandinavië stilgelegd door een te hoge temperatuur van het oppervlaktewater met als gevolg diverse lozingsverboden en zelfs het tijdelijk stilleggen van centrales. Het probleem is niet weg en zal door klimaatverandering wel eens vaker kunnen optreden.

Probleem èn Kans “Warmtelozingen van de industrie naar het oppervlaktewater is een probleem en kan waterkwaliteitsproblemen geven in de zomer. Dit speelt met name in kanalen en rivieren en mogelijk dat industrieën en energiecentrales worden stilgelegd. Maar is het ook een kans?” 1.Hergebruik restwarmte 2.Verbetering waterkwaliteit Industriële restwarmtelozingen op Noordzeekanaal (bron Eurosense)

Potentie van restwarmte Opgesteld vermogen: 20.000 MW Gemiddelde benutting capaciteit: 50% Totale hoeveelheid Energie via koelwater: 250 PJ/jr Nuttig te gebruiken: 100 PJ/jr !! Conclusie: dit is een enorm potentieel (5.700 kt CO2) !! E-verbruik 1.5 mln. huishoudens 2750 windmolens 10% van gasverbruik NL-industrie 6 juli 2017

Aanbod van restwarmte

Kansen, belemmeringen, randvoorwaarden Benutten van restwarmte = bestaande technologie! Restwarmte komt ook voor in de EML lijsten van Activiteitenbesluit, waarbij intern hergebruik van restwarmte een vorm van energiebesparing is; Restwarmte kan ook extern nuttig worden toegepast, door levering aan andere bedrijven of de gebouwde omgeving (transitie > Aardgasloze wijken). Daarvoor is oa een warmtenet nodig, maar ook een sluitende businesscase (€) maar ook een prikkel naar bedrijven om restwarmte niet zomaar te lozen; Prikkel is bv het aanscherpen van de lozingsvergunning vanuit waterkwaliteit of invoeren van een heffing ( € )op de koelwaterlozing < > volgens de WVO.

Voorbeeld van restwarmte Lamb Weston/Meijer > Wiskerke Onions (Zeeland) - warm water (60°C) wordt nuttig hergebruikt voor het drogen van uien; - is bestaande techniek, via warmtewisselaars; - mogelijk door subsidies van provincie Zeeland en Smart Delta Resources; - energie-intensieve bedrijven werken samen mbt restwarmte- en grondstoffen.

Vragen?

Meer informatie Dju Bijstra (dju.bijstra@rws.nl); Hans Gerritsen (hans.gerritsen@rws.nl) Irma Boswijk (irma.boswijk@rws.nl) Verkenning warmtelozingen en hergebruik restwarmte (april 2018) https://www.infomil.nl/onderwerpen/lucht-water/handboek- water/activiteiten/grondwater-ander/koelwater/verkenning/