URGENTIES IN DE OTORHINOLARYNGOLOGIE Acute luchtwegobstructie Dr. Stefan De Moor
ACUTE LUCHTWEGOBSTRUCTIE SYMPTOMEN dysfonie afonie stridor : inspiratoir exspiratoir dyspnee / suprasternale retractie dysphagie - kwijlen hoesten onrust / angst cyanose Specifieke tekenen : bloeding - subcutaan emfyseem - fractuur Stridor in<>ex niveau obstructie boven/onder glottis
BOVENSTE LUCHTWEGOBSTRUCTIE OORZAKEN 1. Trauma 2. Infectie : supraglottitis, peritonsillair abces ... 3. Neoplasma 4. Vreemd voorwerp 5. Inflammatie : anaphylaxis, wespensteek ... 6. Neurologisch : coma, bilat. recurrensparalyse 7. Diverse : tracheomalacie, functionele laryngeale dyskinesie
LARYNX-CARCINOOM Subglottis-glottis-supraglottis progressieve stridor +/- dysfonie
SUPRAGLOTTITIS Vnl. kinderen 2-6 jaar (maar ook volwassenen) Kliniek : snel opkomend (4-8 uur) koorts & algemene malaise stridor en kwijlen > H. influenzae type B RX laterale hals indien stabiel R/ luchtweg - IV antibiotica (cefuroxime)
BIJEN- & WESPENSTEKEN Bij anaphylaxis of obstructie : adrenaline 1/1000 0,3 à 0,5 cc anti-histaminicum corticoieden : Solu-Cortef 250 mg EpiPen bij gekende allergie
QUINCKE-OEDEEM Snel opkomend +/- jeuk, niet pitting aangezicht larynx
QUINCKE-OEDEEM allergisch (voeding, medicatie…) niet-allergisch : hereditair - verworven (ACE-inhibitoren) THERAPIE : adrenaline anti-histaminica corticoieden C1 INH / fresh frozen plasma
ASPIRATIE CORPUS ALIENUM
ASPIRATIE CORPUS ALIENUM Wat ? Tandprothese, voedsel (pindanoot!), speelgoed, muntstukken Waar ? farynx, larynx, trachea, bronchi, oesophagus Hoe verwijderen ? Manueel cave dieper duwen ! Klem / Aspirator Heimlich maneuver Endoscopie
BOVENSTE LUCHTWEGOBSTRUCTIE AANPAK Evaluatie : (hetero-)anamnese, klinisch onderzoek, beeldvorming, endoscopie Transport ? Zuurstof + bevochtiging Medicatie (antibiotica, corticoieden, adrenaline via aërosol)
HEIMLICH MANEUVER
HEIMLICH MANEUVER
HEIMLICH MANEUVER bij baby’s
BOVENSTE LUCHTWEGOBSTRUCTIE VENTILATIE Mond-op-mond/masker beademing Intubatie oro-tracheaal naso-tracheaal via rigide endoscopie / fiber-endoscopie oesophagale-tracheale combitube percutane jet-ventilatie crico-thyrotomie tracheotomie
Acute luchtwegobstructie De combitube
Acute luchtwegobstructie VOORDELEN CRICOTHYROTOMIE snel eenvoudig goede landmarks (cave membrana thyro-hyoidea!) weinig complicaties ook voor “leken” niet bij larynx-trauma (en kinderen) het is beter te proberen en te mislukken, dan niets te doen en alle kansen op overleven te verliezen
Anatomie
CRICOTHYROTOMIE Techniek : Mini-Trach
CRICOTHYROTOMIE
TRACHEOTOMIE gouden standaard bij onmogelijkheid tot intubatie best indien nog enige beademing mogelijk technisch moeilijker dan cricothyrotomie belangrijke complicaties niet doen indien geen ervaring
TRACHEOTOMIE