Kun je vertellen wat de samenhang is tussen massa (m), Volume (V) en STOFFEN - DICHTHEID Na deze les: Kun je vertellen wat de samenhang is tussen massa (m), Volume (V) en de dichtheid (ρ) Wat je wat evenredig te maken heeft met dichtheid 2010 JHB pastoor

“Een kilo veren of een kilo lood?” STOFFEN - DICHTHEID Wat is zwaarder? “Een kilo veren of een kilo lood?”

Stel ik geef twee leerlingen een voorwerp. STOFFEN - DICHTHEID Stel ik geef twee leerlingen een voorwerp. Één is van goud en één is van hout. Welk voorwerp is zwaarder?

Stel ik wil een nieuw licht materiaal gebruiken voor een voertuig STOFFEN - DICHTHEID Stel ik wil een nieuw licht materiaal gebruiken voor een voertuig Hoe bepaal ik welke stof lichter is? Gewoon wegen kan niet! Waarom niet? Eerlijk vergelijken!

10:02

V = 10 cm³ massa Volume / inhoud Twee begrippen De massa is 10 gram STOFFEN - DICHTHEID Twee begrippen Hoeveelheid stof in gram massa De massa is 10 gram m = 10 g De ruimte die de stof inneemt Volume / inhoud Het volume is 10 cm³ V = 10 cm³

Door te meten met een balans STOFFEN - DICHTHEID Bepalen van: Massa Door te meten met een balans Volume / inhoud Berekenen V = l×b×h Onderdompeling

Moeten we echt vergelijken? Altijd hetzelfde volume. STOFFEN - DICHTHEID Moeten we echt vergelijken? Altijd hetzelfde volume.

Van elk blok kunnen we uitrekenen wat de massa is van 1 cm³ STOFFEN - DICHTHEID Van elk blok kunnen we uitrekenen wat de massa is van 1 cm³ Dit noemen we dichtheid m in g 5 40 135 320 V in cm³ 1 8 27 64

Welk blokje is van het zwaarste materiaal gemaakt? STOFFEN - DICHTHEID Welk blokje is van het zwaarste materiaal gemaakt? 4 cm 55 g 7 cm 55 g V= 24 cm3 V = 21 cm3 1 cm 2 cm 3 cm 3 cm Volume (Inhoud) V = l x b x h 3 cm x 2 cm x 4 cm = 24 cm3 Volume (Inhoud) V = l x b x h 3 cm x 1 cm x 7 cm = 21 cm3

Welk blokje is van het zwaarste materiaal gemaakt? STOFFEN - DICHTHEID Welk blokje is van het zwaarste materiaal gemaakt? 4 cm 55 g 7 cm 55 g V= 24 cm3 V = 21 cm3 1 cm 2 cm 3 cm 3 cm massa (g) gewicht 55 volume (cm3) inhoud 24 1 massa (g) gewicht 55 volume (cm3) inhoud 21 1 2,3 2,6 /21 /24

Van welk materiaal is het blokje? STOFFEN - DICHTHEID Van welk materiaal is het blokje? massa (g) gewicht 55 volume (cm3) inhoud 24 1 2,3 massa (g) gewicht 55 volume (cm3) inhoud 21 1 2,6

STOFFEN - DICHTHEID Definitie dichtheid: De massa van 1cm³ stof

gram per kubieke centimeter STOFFEN - DICHTHEID Dichtheid stofeigenschap uniek voor een stof. Je herkent de stof er aan. gemeten in g/cm3 Formule: Bepalen van volume Regelmatig voorwerp Berekenen V = l x b x h onregelmatig voorwerp Onderdompelingsmethode V = Veind – Vbegin (RHO) = 𝜌= 𝑚 𝑉 Grootheid afk Eenheid massa m gram g volume V kubieke centimeter cm3 dichtheid ρ gram per kubieke centimeter g/cm3

𝑚 =𝑉×𝜌 𝑉 = 𝑚 𝜌 𝜌 = Constant! m en V zijn dus evenredig STOFFEN - DICHTHEID Dichtheid Formule: 𝜌 = Constant! m en V zijn dus evenredig Grafiek is een rechte lijn door oorsprong m 2 x zo groot V 2 x zo groot (RHO) = 𝜌= 𝑚 𝑉 𝑚 =𝑉×𝜌 𝑉 = 𝑚 𝜌

Het maken van een grafiek De tabel De assen Grootheid en eenheid STOFFEN - DICHTHEID Het maken van een grafiek De tabel De assen Grootheid en eenheid Stapgrootte (1,2,5,10..) Meetpunten Vloeiende lijn 14 12 10 8 6 4 2 m in g V in cm³ m in g 1 2,7 2 5,4 3 8,1 4 10,8 5 13,5 1 2 3 4 5 6 V in cm³

Grafiek is een rechte lijn door oorsprong m 2 x zo groot STOFFEN - DICHTHEID Evenredig Herken je aan 𝜌 = Constant! m en V zijn dus evenredig Grafiek is een rechte lijn door oorsprong m 2 x zo groot V 2 x zo groot 1) Formule (RHO) = 𝜌= 𝑚 𝑉 2) grafiek 3) tabel

𝜌= 𝑚 𝑉 l = 2m = 200 cm b = 4 dm = 40 cm h = 30 cm V = l x b x h STOFFEN - DICHTHEID 𝜌= 𝑚 𝑉 massa m in g volume V cm3 dichtheid ρ g/cm3 l = 2m = 200 cm b = 4 dm = 40 cm h = 30 cm V = l x b x h V = 200 cm x 40 cm x 30 cm V = 240.000 cm³ m = 187,2 kg = 187.200 g ρ = ? 𝜌= 𝑚 𝑉 = 187.200𝑔 240.000 𝑐𝑚³ =0,78𝑔/𝑐𝑚³ Het is een eiken balk De balk heeft een Massa van 187,2 kg. Bereken de dichtheid. Van welk materiaal is de balk gemaakt?

𝜌= 𝑚 𝑉 l = 2m = 200 cm b = 4 dm = 40 cm h = 30 cm V = l x b x h STOFFEN - DICHTHEID 𝜌= 𝑚 𝑉 massa m in g volume V cm3 dichtheid ρ g/cm3 l = 2m = 200 cm b = 4 dm = 40 cm h = 30 cm V = l x b x h V = 200 cm x 40 cm x 30 cm V = 240.000 cm³ m = 187,2 kg = 187.200 g ρ = ? 𝜌= 𝑚 𝑉 = 187.200𝑔 240.000 𝑐𝑚³ =0,78𝑔/𝑐𝑚³ Het is een eiken balk De balk heeft een Massa van 187,2 kg. Bereken de dichtheid. Van welk materiaal is de balk gemaakt?

Toepassing van dichtheid MATERIALEN EN MOLECULEN Toepassing van dichtheid Drijven en zinken Een stof blijft drijven, als de dichtheid… Groter Kleiner … is dan water

MATERIALEN EN MOLECULEN Een klompje goud dompelen we onder in een maatcilinder. Het waterniveau stijgt van 30 cm3 naar 46 cm3. Bereken de massa (tip: gebruik binas  tabel 15: Dichtheid goud = 19,3 g/cm3) 𝜌= 𝑚 𝑉 massa m in g volume V cm3 dichtheid ρ g/cm3 𝑚 = ? V = 46 cm³ - 30 cm³ = 16 cm³ ρ = 19,3 g/cm³ 𝑚=𝑉×𝜌 𝑚 =16 cm³×19,3 g/cm³ 𝑚=308,8 g

Toepassing van dichtheid MATERIALEN EN MOLECULEN Toepassing van dichtheid Speciaal: zweven Dichtheid is groter of kleiner dan water?  Even groot!

Toepassing van dichtheid MATERIALEN EN MOLECULEN Toepassing van dichtheid 𝜌 1 > 𝜌 2 Stof 1 zinkt 𝜌 1 = 𝜌 2 Stof 1 zweeft 𝜌 1 < 𝜌 2 Stof 1 drijft