Vorsten en vazallen in de europese rijken (1000-1500)

Politiek systeem rond 1000: feodaliteit = Karel de Grote = koning Politiek systeem rond 1000: feodaliteit = leenheer Sinds KDG nam de macht van de koningen af ten voordele van de leenman FEODALITEIT = ridder, hoge adel = leenman/vazal = kroonvazal Vanaf 1000 probeerden de koningen hier opnieuw verandering in te brengen door centralisatie. = lage adel = achterleenman/achtervazal

Oriënteren: tijd D A B C

Oriëntatie: ruimte Blz 133 Het middenrijk bestaat niet meer. Het is opgeslorpt door Oost-Francië. Oost-Francië Lodewijk de Duitser Midden-Francië Lotharius West-Francië Karel de Kale

Blz 133 Waarom is het Franse rijk helemaal opgedeeld? Het centrale gezag is beperkt tot het kroondomein. De andere delen worden bestuurd door de kroonvazallen. Gevolg  macht van de koning neemt af. Kroondomein: gebied dat onder rechtstreeks bestuur van de koning staat. Engeland, Frankrijk en het Duitse rijk gaan een rol spelen in Europa.

Centralisatie versus decentralisatie macht macht

Centralisatie versus decentralisatie HOE? Oorlog Erfenis Huwelijk macht vergroot macht

decentralisatie = Karel de Grote = koning = leenheer FEODALITEIT = ridder, adel = leenman/vazal = kroonvazal decentralisatie = lage adel = achterleenman/achtervazal

decentralisatie West-Francië Karel de Kale Oost-Francië Lodewijk de Duitser Midden-Francië Lotharius decentralisatie

centralisatie

Actualisatie = De verspreiding van de macht tussen de verschillende bestuursniveaus. Regionaal, nationaal en supranationaal. Europa België Vlaanderen

Actualisatie Centralisatie of decentralisatie? Europa Decentralisatie, want Vlaanderen krijgt meer bevoegdheden t.o.v. Europa België Vlaanderen

Centralisatie of decentralisatie? 2 1 3 4

De pijlers van centralisatie Territoriale pijler = grondgebied Institutionele pijler = organisaties Leger (2) Belastingen (3) Ambtenaren (6) Organisatie vd samenleving (8) Instellingen (9) Politieke macht (10) Leengebieden (1) Kroondomein (4) Grondbezit (5) Grondgebied (7)

Eerste pijler: territoriale macht Engeland

Engeland 1000 12de eeuw 13de eeuw Grondgebied enkel op het eiland Blz 133 Blz 136 Blz 140 1000 12de eeuw 13de eeuw Grondgebied enkel op het eiland Volledig West-Frankrijk in Engelse handen Behoudt slechts een klein deeltje in Frankrijk (tijdelijk)

dochter van een leerlooier Robert De Duivel Hertog van Normandië (kroonvazal, adel) Arlette van Falaise dochter van een leerlooier (derde stand) Willem bastaard (derde stand) = koning van Engeland!

Hertogdom Normandië William = leenman van?

Goede band met Vlaanderen Invloed vergroot (huwelijkspolitiek) Bevriend met koning van Engeland Edward had geen kinderen, dus beloofde de troon aan Willem! (erfenispolitiek)

Verkozen door Engelse volk Familielid van Edward Verkozen door Engelse volk

HAROLD KOMT BELOFTE NIET NA EN WORDT ZELF KONING! Verloofd met Adelheid, dochter van Willem Belooft steun aan Willem HAROLD KOMT BELOFTE NIET NA EN WORDT ZELF KONING!

1066 Slag bij Hastings Harold II Willem van Normandië rEDEN: troonopvolging 1066 Willem van Normandië Slag bij Hastings Harold II

Kasteel van Hastings

Winnaar: Willem van Normandië Franse hertog wordt Engelse koning! Gevolg Engelse koning Voortaan had de Engelse koning leenbezit in Frankrijk. Hij kan dat ook vergroten. Gevolg Franse koning Zijn Normandische vazal was nu koning en dus zijn gelijke. De positie van de Franse koning verzwakte.

Toets Blz. 46 – 54 Blz. 57 Blz. 62 – 66