De tewerkstellingsbarometer: de vinger aan de pols van de arbeidsmarkt Methodologische aspecten Pierre Dmitrevsky, directie Statistieken

Vragen rond arbeidsmarkt Hoeveel personen zijn aan de slag? Als loontrekkende werknemers Voltijds/deeltijds? Hoeveel uren per week werken deze mensen? Deelname aan de arbeidsmarkt - doelstellingen van Lissabon Hoeveel wordt er gewerkt in België? Hoeveel jobs in loondienst? In welke sectoren? Voltijdse/deeltijdse jobs? Hoeveel werken ze? Waar werken ze? Arbeidskrachten – Arbeidsvolume - Productiviteit

De vraag bepaalt de tellingsmethode Meting van deelname aan arbeid: keuze van ILO en Eurostat (en StatBel) in het kader van de enquête op de arbeidskrachten ("elke persoon die minstens één uur tijdens de referteperiode van een week aan de slag is wordt als werknemer beschouwd") Meting van arbeidskrachten ("jobs") Foto op een bepaald ogenblik (bv op de laatste dag van een kwartaal) => geen dubbeltelling van jobs bij vervanging vertrekkende werknemer Gebruikelijke benadering in de RSZ-kwartaalstatistieken (gebaseerd op DMFA) Maar ook: de data bepalen wat beantwoord kan worden. DMFA biedt weinig mogelijkheden om binnen een kwartaal te kijken

Bijdrage van de Dimona-aangifte Dimona (onmiddellijke aangifte van de tewerkstelling) is een eenvoudige elektronische melding die volgende informatie bevat: Identificatienummer van de werkgever (KBO - nummer) Identificatienummer van de werknemer (identificatienummer van de sociale zekerheid - INSZ) Begin- en/of einddatum van de arbeidsbetrekking Enkele bijkomende inlichtingen Het geheel de Dimona-aangiften maakt deel uit van een databank "personeelsregister" genoemd

Afbakening tewerkstelling? Dimona: alle werkgevers voor alle arbeidsrelaties tussen werknemer en werkgever. Het is mogelijk 3 groepen af te zonderen: De "gewone" werknemers: zij die onderworpen zijn aan de Belgische sociale zekerheid De studenten ("studentenarbeidsovereenkomst") De werknemers voor wie geen socialezekerheidsbijdragen worden verschuldigd (bv: bepaalde "stagiairs") Enkel de eerste groep wordt weerhouden in deze barometer

Methodologische keuzen voor de barometer Maandelijkse kopie van personeelsbestand Alle relaties in de periode 3e donderdag Maand-1 , 3e donderdag Maand Situatie van arbeidsrelaties zoals gekend 2 weken na de 3e donderdag (enkel gevalideerde aangiften worden weerhouden) Voor elke week, telling van het aantal minstens tijdens één dag tewerkgestelde personen maandcijfers: gemiddelde van de weekcijfers

Classificatiecriteria persoonskenmerken op basis van INSZ (rijksregister en KSZ-registers) geslacht; leeftijdsklasse; Regio van de woonplaats Geen criteria eigen aan de arbeidsrelatie (geen informatie beschikbaar mbt het statuut, de arbeidsregime, de werkplaats, …) Geen criteria eigen aan de werkgevers (niet compatibel met de telling: een werknemer met meerdere werkgevers, welke te weerhouden?)

Meerwaarde tewerkstellingsbarometer Snelle beschikbaarheid Grotere frequentie - betere benadering concept arbeidsdeelname Analyse mogelijk van de schommelingen tewerkstelling tijdens een kwartaal (zie echter aandachtspunten) Bijkomende informatie mogelijk mbt bepaalde groepen van werknemers met snel wisselende arbeidsrelaties - work in progress

Aandachtspunten (1) Aantal tewerkgestelde personen ≠ aantal arbeidsplaatsen ("jobs" - "banen") Gemiddelde over een periode ≠ toestand op het einde van een periode Binnenlandse werkgelegenheid ≠ aantal werknemers (RSZ) + aantal zelfstandigen (RSVZ) (dubbeltellingen tussen beide bronnen) Binnenlandse werkgelegenheid ≠ Werkgelegenheid van de Belgische inwoners "inkomende grensarbeiders" inbegrepen "uitkomende grensarbeiders" uitgesloten => dus geen berekening van de werkzaamheidsgraad Administratieve gegevens: Slechts benadering ILO-concepten (bijv. volledige onderbreking in kader van voltijdskrediet/loopbaanonderbreking, geen Dimona-uitdienst: de arbeidsrelatie blijft bestaan) Geen kwalitatieve info, bijv. reden van uitstroom uit de arbeidsmarkt, …

Aandachtspunten - seizoensgebonden effecten (2) Belangrijkste: geen arbeidsrelatie contractuele leerkrachten tijdens de zomerperiode beperkter aantal uitzendkrachten tijdens periodes bedrijfssluiting (zomer/eindejaarsperiode)

RSZ blijft de vinger aan de pols houden Besluit Dimona biedt de mogelijkheid om sneller en frequenter de tewerkstelling te monitoren Weinig details - voor analyse blijven de kwartaalstatistieken nodig →Complementair t.o.v. reeds bestaande publicaties Mogelijkheid tot verdere ontwikkeling van de barometer RSZ blijft de vinger aan de pols houden