Wegwijs op het internet In deze voorstelling wordt het surfen op het internet voorgesteld. Voor de lesgever: Sommige schermafdrukken zijn gemaakt met de versie Internet Explorer 6.x, andere met de volgende versie, 7.x . Op computers aangekocht in 2007 (met Windowws Vista) en zelfs al 2006 staat Internet Explorer 7 standaard geïnstalleerd. In sommige gevallen zal de lesgever moeten op het verschil wijzen, en op mogelijkheden om de balken aan te passen! Wees Weer Welkom! 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Uw lesgever(s): Animator 19-9-2018 19-9-2018 Toelichting bij “wat is SNV?” Wat is een animator? (vul uw eigen naam op voorhand in). Wijzen op onze leuze: senioren leren van en aan senioren. Je kan dat makkelijk uitbreiden tot “volwassen mensen leren van en aan elkaar”. Hier is geen sprake van “de meester of docent” aan de ene kant en “leerlingen” aan de andere. We kunnen onze kennis en kunde met elkaar delen. We proberen ook om aan te sluiten bij de ervaringen van mensen. En wat we tonen en zeggen krijgt u ook mee: zo kan u thuis rustig alles nog eens doornemen, en vooral ook verder toepassen. 19-9-2018 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007 2 2

Favorieten maken het werk licht De wereld van het internet Wat ? Een nieuwe wereld voor supersnelle uitwisseling van COMMUNICATIE, KENNIS en INFORMATIE Het Internetadres Een URL, wat is dat? Surfen, hoe doe je dat? Dit is het overzicht van wat in deze presentatie voorgesteld wordt. Leuke oefeningen… We bezoeken interessante websites: van meteo tot de nmbs Favorieten maken het werk licht 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007 Wat is het internet? Internet, ook wel “het Net” genoemd, is het grootste computernetwerk ter wereld Een computernetwerk is een stel computers die op de een of andere manier met elkaar verbonden zijn. (via bijvoorbeeld telefoonlijnen, koperen kabels, glasvezelkabels, satellieten) Internet is niet slechts één netwerk maar een netwerk van netwerken. Aangezien internet een open informatienetwerk is, biedt het een ongelooflijke schat aan informatie. Een wereldwijd netwerk van computernetwerken 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Het internet: werelwijde web Mijn computer Een voorbeeld van wat er gebeurt als ik een website ga bezoeken, of een mailtje verstuur.. Stel dat ik via mijn computer informatie wil opzoeken over Zuid-Afrika. Ik maak verbinding met het internet. Mijn computer is verbonden met de server of de grote krachtige computer van mijn internet aanbieder. Dergelijke server stuurt mijn zoekopdracht naar een andere server in Zuid-Afrika. Soms gaat het rechtstreeks, maar vaak loopt de opdracht via verschiullende servers en computers. De weg die mijn opdracht volgt, is immers afhankelijk van de “drukte” op het internet. Als de informatie gevonden is, wordt die teruggestuurd naar mijn computer. Vanuit mijn Computer op wereldreis, om snel weer thuis te komen 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Telefoondraad of Kabel Wat heeft u nodig? Internet- modem Telefoondraad of Kabel aanbieder Internet 1 2 3 4 5 Computer Bladerprogramma (browser) Om te kunnen surfen op het internet heeft men 5 zaken nodig. Een computer Een modem (het apparaat dat je computer verbindt met de telefoonlijn of de kabel, en zo verder gaat naar de aanbieder.) Een verbinding via telefoon of kabel Een abonnement bij een Internet aanbieder (zoals Telenet, Belgacom-skynet, Scarlet, enzovoort) Een bladerprogramma (in het Engels: Browser) 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007 Waarom een modem? De modem is de tussenschakel tussen de pc en de telefoonlijn of de kabel Surfen en bellen kan gelijktijdig. 2 Een computer werkt digitaal, dat wil zeggen met 1 en 0, de fameuze ”enen en nulletjes”. . Elk letterteken of cijferteken op de computer beantwoordt aan een specifieke reeks van nullen en eentjes. De modem moduleert wat ik intik, dat wil zeggen zet de schrijftaal om in combinaties van 0/1 De modem zorgt ervoor dat deze 1 en 0 over de telefoonlijn/kabel kunnen getransporteerd worden. Deze cijferreeksen komen aan bij de bestemmeling, en daar doet zijn/haar modem het omgekeerde: hij de-moduleert de nullen eentjes, zet ze om in de taaltekens van zijn computer. 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Bladerprogramma Internet Explorer 6.0 Nu iets meer over Internet Explorer (afgekort IE, letterlijk: Verkenner van het Internet). Bij Windows wordt IE standaard meegeleverd. … Om de vele mogelijkheden van het Net te kunnen benutten heb je een recente versie nodig. Bij IE is dat 6.0 of 7.0 We geven een voorbeeld van een venster in Internet Explorer 6.0. Daar zie je, van boven naar onder: De titelbalk (naam van bezochte website en pagina, plus IE) De menubalk (Bestand, Bewerken, Beeld – de bekende menu’s van Windows) De knoppenbalk (met voorop de “pijltjes” of navigatieknoppen om vooruit of achteruit te gaan) De adresbalk, die aangeeft op welke pagina we ons bevinden. 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Bladerprogramma Internet Explorer 7.0 De volgorde bij de versie 7.0 is nogal verschillend, zoals je hier kan zien: Titelbalk Navigatieknoppen plus adresbalk De menubalk krijg je eerst niet te zien. MAAR: je kan hem oproepen door met de rechtermuisknop in de werkbalk te klikken en in het keuzemenu dat te voorschijn komt, menubalk aan te klikken. Dan krijg je weer de bekende menu’s. Een soort van knoppenbalk-met-tekst, balk met ondermeer knoppen voor Favorieten, Geschiedenis en de tabbladen. Zoek je wat meer uitleg bij deze nieuwste versie, surf dan naar deze adressen: http://www.microsoft.com/netherlands/windows/products/winfamily/ie/default.mspx http://www.google.com/toolbar/ie7/intl/nl/ http://eerstelinie.nl/hetkan/ie7/index.htm Alternatieven: Mozilla Firefox 2.0 op www.firefox.com Opera: www.opera.com/ 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Wat is surfen, wat is een hyperlink? surfen = bladeren en lezen, kijken, luisteren… lezen: u leest een boek, bladzijde per bladzijde, kijkt naar de prentjes… surfen: u leest de informatie op het beeldscherm van de computer, scherm per scherm hyperlink: een doorverbinding naar een achterliggende pagina, vaak helblauw gekleurd en onderstreept  Kom je met de cursor op zo’n link, dan verandert in een handje  klik je daarop, kom je op de achterliggende pagina Deze dia verklaart de termen “surfen” en “hyperlink” of “link”. Een hyperlink voert je naar een andere pagina van dezelfde of van een andere website. Een hyperlink kan verschillende vormen aannemen: Een tekst, Een afbeelding Een foto … Je staat op een hyperlink als de vorm van de muisaanwijzer verandert.van een witte pijl in een handje. 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007 Het internetadres ? Het Internetadres wordt ook de URL genoemd. URL staat voor Uniform Resource Locator (eenvormige bronwijzer) De URL is het unieke internetadres waarin de verschillende onderdelen met elkaar verbonden worden door een PUNT (DOT) zonder spaties !!! Elk internetadres begint met een vast gedeelte http://www. http://www.google.be URL staat voor Uniform Resource Locator, in goed Nederlands: eenvormige bronwijzer. Elk internetadres begint met een vast gedeelte. In de meeste gevallen is dat http: //(dubbele punt - slash, slash). Daarachter komt meestal www (World Wide Web) en dan volgt de unieke adresnaam. In ons voorbeeld is dat seniornetvlaanderen. vb. http://www.seniornetvlaanderen.be Hier eindigt het adres met de aanduiding voor het land. Je kent dus eigenlijk al veel internetadressen als je als volgt te werk gaat: www.naam van een firma.be vb. www.colruyt.be www.makro.be www.seniornetvlaanderen.be 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007 De onderdelen van het internetadres http://www.vrtnieuws.be Begin van een internetadres (hoef je nu niet meer in te tikken.) Domeinnaam van de site World Wide Web .be = Belgium Andere extensies: .com; .org; .net; .edu; .eu; Let eens op het laatste deel van het adres: de Extensie. Daar zijn er heel veel van! com = het hoofddomein voor commerciële instellingen, bedrijven of organisaties, m.a.w. deze servers horen toe aan een privébedrijf of een commerciële organisatie edu = een educatieve instelling (college, universiteit, high-school, enz.) gov = overheidsinstelling of -instituut mil = afdeling van het Amerikaans leger net = aanbieder van netwerkdiensten org = non-profitorganisatie eu= organisatie of bedrijf werkzaam in Europa Het laatste deel van een computernaam van de internetservers buiten de US wijst meestal op het land waar de computer staat: be = België ch = Zwitzerland (Cantons de Helvetia) de = Duitsland fr = Frankrijk nl = Nederland no = Noorwegen uk = United Kingdom - Verenigd koninkrijk Wil je alle landenextensies eens bekijken, surf dan naar: http://www.axivorm.nl/informatie/landenextenties.html 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007 Een beveiligde website -https: Een beveiligde website, zoals deze van banken, herken je aan de https in de adresbalk en aan het hangslot, rechts van de adresbalk in versie 7.0 en rechts onderaan in de versie 6.0 Die s staat voor secure, beveiligd 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Wat betekent “Website” ? Definities van het woord website: Een website of webstek (vaak afgekort tot: site) is als een groot boek Met een “titelblad” of startpagina En daarachter een verzameling van bij elkaar behorende webpagina's. De letterlijke vertaling van het Engelse woord 'site' is 'bouwplaats'. Een website is feitelijk een plek op het wereldwijde web, het internet, waar een persoon of een bedrijf informatie aanbiedt. 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Voordelen ADSL of kabel: sneller surfen Breedband via ADSL of kabel Sneller surfen Altijd beschikbaar (zoals water uit de kraan, zet de modem aan en u bent op internet) Telefoneren en surfen op hetzelfde moment Vaste prijs per maand, met verschillende formules Breedbandinternet: Snellere verbinding = grotere bandbreedte Je bent permanent online. (Je moet niet steeds inloggen.) Je telefoonlijn blijft vrij: u je kan tegelijk bellen en surfen. Je betaalt een vast bedrag per maand, afhankelijk van het soort abonnement dat je neemt. 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Het adres van een website intikken Je kent het adres. 1. Klik in de adresbalk Een van de basishandelingen bij het internetten is het intikken van het adres. Daarom wordt het hier stap voor stap uitgelegd, met aandacht voor de vaak voorkomende “valkuilen”. Als je het programma Internet Explorer opstart, staat in de adresbalk het adres vermeld van je openingspagina. Zo krijg je steeds dezelfde webpagina te zien. Je kan deze openingspagina wel wijzigen naar keuze. Wil je een andere pagina openen, dus een andere website bezoeken, dan moet je het adres (de URL) daarvan intikken. Werkwijze: 1. Beweeg je muisaanwijzer naar (het midden) van het adres dat er staat. Klik met de linkermuisknop..Het adres komt in het blauw te staan (is geselecteerd) Lukt dit niet meteen dan mag ook gedubbelklikt worden. Lukt dit nog niet, best buiten de adresbalk eens klikken en herbeginnen. Dit is een handeling die precisie vraagt. Sommige cursisten zijn daar niet zo handig in. Controleer dan of zij de muis correct vastnemen. 2. Het adres is nu geselecteerd. 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007 Het adres van een website Je kent het adres. 3. Typ gewoon het nieuwe adres over het geselecteerde heen, te beginnen met www. 3. Typ het (nieuwe) adres in de adresbalk. Begin (meestal) met www. Vergeet de punt niet (Engelse term: dot). Typ de domeinnaam. (hier colruyt) Eindig met de extensie.(hier .be) Als je nu op de Enter-toets drukt, kom je op de openingspagina van dat adres. Een tip: Het gebeurt nogal dat cursisten na enkele oefeningen vergeten de “www” in te tikken. Vandaar dit geheugensteuntje: wij willen wel 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Het adres van een website intikken: adres onbekend Je kent het adres NIET Klik in de adresbalk, het adres wordt geselecteerd Soms ken je het adres niet – sommige adressen zijn ook ingewikkeld. Hoe vinden we dat nu? 1. We gaan naar een Zoekmachine, soms ook zoekrobot genoemd. Van de vele (Altavista, Lycos, Yahoo) is de meeste bekende deze van Google We tikken dus in de blauw geselecteerde balk: www.google.be, en drukken op Enter 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007 Zoeken via Google Je krijgt het Google-scherm, met zoekbalk. Tik daar een zoekterm in, bijvoorbeeld uw gemeente (Hier: Stad Leuven), en druk op Enter, of klik op Google zoeken Je krijgt een heel pak resultaten, kijk naar de balk rechts boven! klik dan op de blauw gekleurde titel van de gezochte pagina Nu krijg je het startscherm van Google België. 1. Daaronder staan vier rubrieken: Internet, Afbeeldingen, Discussiegroepen, Nieuws. We bevinden ons in de Internet-zoekpagina 2. Daaronder zie je de balk voor zoektermen of het invoervak. Typ daar je zoekterm, in dit voorbeeld “Stad Leuven”. Je kan ook je eigen gemeente intikken, of de naam van een bloem, of een reisagentschap, of een krant, enzovoort, tot zelfs je eigen naam! 3. Druk op Enter, of Klik op “Google zoeken”. 4. En in enkele tienden van een seconde krijg je tot één miljoen of nog meer pagina’s waarin uw zoekterm voorkomt. Gewoonlijk staan de meest bezochte pagina’s bovenaan. 5. Klik nu op de blauwe titel waarvan je ziet of denkt dat dit is wat je zocht. (Let wel: je muisaanwijzer verandert in het bekende handje). En die pagina wordt geopend…. 6. Je kan het zoeken ook verfijnen, door meerdere termen in te tikken. Bijvoorbeeld gemeente+stadhuis, of bloem+kleur. Gaandeweg krijg je minder pagina’s. 7. Herhaal eens de oefening, maar nu in de rubriek Afbeeldingen: typ bij voorbeeld “Roos”, en je zal verbaasd staan. 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Enkele handige knoppen... Ga naar vorige bezochte bladzijde Ga naar volgende bezochte bladzijde Stoppen met het ophalen van de pagina (als het te lang duurt…) De pagina vernieuwen (in IE 6, anders gewoon op F5 drukken) Ga naar Openingspagina (in IE7 helemaal rechts) De basishandeling is het intikken van het internetadres.Het moeilijkste ligt dus achter de rug. Wat daarna volgt, kan omschreven worden als een aantal spelregels. Met de knop “Vorige” kan je terugkeren naar de pagina die je juist voor de huidige pagina bezocht hebt. Deze functie is enkel actief bij opgelichte pijl (groen of blauw) goed zichtbaar en dus niet grijs is Als je met de muisaanwijzer op die pijl gaat staan, krijgt je hierover wat uitleg. 2. Als je naar een vorige pagina terugkeert, zal de knop “Volgende” oplichten. Klik je hierop dan keer je naar deze (volgende) pagina terug. 3. De knop “Vernieuwen" dient om het scherm te vernieuwen (updaten). Hetzelfde effect krijg je door op F5 te drukken. Het internet leeft en het gebeurt dat de verantwoordelijke van een bepaalde site de informatie aanpast. Als je op “Vernieuwen”  klikt wordt de meest recente informatie getoond. Voor beursinfo is dit bijvoorbeeld zeer belangrijk. 4. De knop “Stoppen” kan gebruikt worden om het “inladen” van een website te stoppen. Dit kan je doen als je vindt dat het veel te lang duurt voor de webpagina helemaal zichtbaar is. 5. De knop “Startpagina” (het huisje) voert je terug naar de openingspagina Bij het praktische gedeelte, dit is bij het bekijken van websites, komen nog andere “spelregels” aan bod. 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Aan de slag ! En daarna even pauzeren Al deze uitleg willen wij eens in de praktijk toepassen. En, na ongeveer 60 minuten, even pauzeren! 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Leuke internetactiviteiten: wat willen jullie? Een portaalsite bezoeken: www.skynet.be , www.2link.be, www.aboutbelgium.be De Krant online lezen (alle!Zie ook www.krantenkoppen.be) Een (trein)reis plannen:www.nmbs.be, www.biac.be Een telefoonnummer zoeken: www.1207.be Online aankopen (skynet, e-bay, warenhuizen enz.) Verwanten zoeken: www.familienaam.be Televisiejournaal bekijken of radio beluisteren: www.vrt.be of www.vtm.be Het weerbericht: www.weeronline.be, www.kmi.be Stadsdiensten, financiën, recepten: www.uwgemeente.be www.webchef.be, www.kbc.be, www.fortis.be Seniornet Vlaanderen (informatie, forum, leermiddelen www.seniornetvlaanderen.be 1 2 4 3 5 6 7 8 9 De lesgever moet zelf aanvoelen (en vooraf plannen) welke sites interessant zijn voor de groep cursisten. Dit is een veel gebruikte volgorde van websites als voorbeeld . www.familienaam.be Een leuke opener die het steeds weer doet. Deze toont al een eerste mogelijkheid van het surfen: informatie opzoeken. Opmerkingen: Cursisten willen soms hun eigen familienaam intikken bij de URL. Hierbij komt een “spelregel” aan bod: je moet gegevens intikken in een “invoervak”. Let hierbij op het juiste gebruik van hoofd- en kleine letters. De gegevens zijn deze van het Rijksregister van 1985. Ook: www.apotheek.be 2. www.verkeerscentrum.be Hierbij komen aan bod: het klikken op een hyperlink om een volgende pagina te openen. vb. de hyperlink “Klik hier en ga naar de camerabeelden”. Doorklikken naar regio Brussel. Klik een aantal keer op de knop “Vernieuwen” en bemerk het verschil in beeld. 3. Je moet zeker de website bezoeken van de gemeente waar je les geeft. Speel in op de belangstelling van je publiek. 4. Ga op zoek naar recente informatie. Goede adressen in alfabetische orde: www.demorgen.be gva hbvl hetvolk hln nieuwsblad standaard tijd www.krantenkoppen.be vrtnieuws vtm Opmerking: Wij gebruiken hierbij ook op de knoppen “Vorige” en eventueel “Volgende”. Hier kan je ook al een site toevoegen aan je “Favorieten”, zodat je later je favorieten kan indelen in vb. een map “Kranten”. Eveneens kan je hier een nieuwe “startpagina” aanmaken. Werkwijze: Klik in de menubalk op “Extra”. In het geopende keuzemenu klikje onderaan op: “Internetopties”. Normaal bevindt het tabblad “Algemeen” zich bovenaan. Anders moet je er op klikken. 4. Bovenaan bevindt zich het vak “Startpagina”. 5. Klik op de knop “Huidige gebruiken”. Of typ de URl van de startpagina die jij verkiest. 5. Laat een telefoonnummer van een Belgacomklant opzoeken of zoek de gegevens (ook de woonplaats op kaart) die passen bij een telefoonnummer op. www.1207.be Hierbij komt het gebruik van een knop die je kan aan- of uitvinken aan bod. Klik je op het landkaartje van België, dan wordt het adres op een landkaart weergegeven. 6. Probeer je in te leven in je doelpubliek en je vindt zeker websites die zullen aanspreken. Reizen doen het ook steeds goed of vertrek- of landinguren op de luchthaven van Zaventem. 7. Totnogtoe was jij het steeds die de URL’s aanbracht. Maar wat doe je als je informatie wil en je kent de URL niet ? Je bezoekt een portaalsite. vb. www.aboutbelgium.be www.2link.be Hier kan je zoeken volgens onderwerp. 2. Je schakelt een zoekmachine of zoekrobot in. De meest gekende vind je op: www.google.be. Zoek hier op trefwoord. vb. bloemschikken Voeg een of meerdere trefwoorden toe vb. cursus bloemschikken Leuven Stel een vraag. hoe verwijder ik een rode wijnvlek Maak gebruik van de functie waarmee je afbeeldingen op trefwoord kan opzoeken. Open die op ware grootte. (“Bekijk de afbeelding bekijken op ware grootte”) Je kan eens oefenen op het opslaan van een afbeelding in een map vb. “Mijn afbeeldingen” 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Favorieten maken het je gemakkelijk Je surft bijna dagelijks naar www.sport.be/nl en tikt telkens dat adres in? Hoeft niet! Open de site. Klik op Favorieten, Selecteer “Toevoegen…” en klik. Bij volgende opstart > Favorieten > Sport.be Je kan ook werken via de Knop Favo-rieten: Vaak bezochte websites kunnen toegevoegd worden aan “Favorieten”. Dit kan op twee manieren: Via “Favorieten”, terug te vinden in de menubalk. Via de knop “Favorieten”. Als dit vlot verloopt kan je ook gebruik maken van de functie “Favorieten indelen”. Dit moet men zelf inschatten tijdens de les. 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007 Favorieten indelen Wil je bij voorbeeld een Map met de naam “Reizen”, klik op “Map maken”, klik in Vak “Nieuwe map” en typ REIZEN. Druk op Enter, en klaar is kees! Klik op Favorieten > Favorieten indelen: je krijgt onderstaand venster. Bekijk de 4 keuzemogelijkheden Als het toevoegen aan favorieten vlot verloopt kunnen deelnemers ook gebruik maken van de functie “Favorieten indelen”. Dit moet men zelf inschatten tijdens de les. 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007

Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007 Seniornet Vlaanderen dankt u. Nog veel surfplezier! 19-9-2018 Seniornet Vlaanderen Basis: Internet - oktober 2007