Wat is Biologie? Basisstof 5: Groei Wat waren de levensverschijnselen ook al weer? Ademhaling Beweging Uitscheiding Voortplanting Waarnemen Groei Voeden

Groei Groei is het groter en zwaarder worden van een organisme… Groei is een levensverschijnsel. Alle levende wezens groeien. Naast groei kunnen er ook allerlei veranderingen optreden..Bij plant bijv. vertakken van wortels, groei van bladeren, bloemen, etc. Bij olifant bijv. slagtanden. Bij de mens verandert er ook vanalles.

Ontwikkeling Het optreden van veranderingen in de bouw van een organisme. Door die veranderingen kunnen organen hun functie beter vervullen (bijv. borsten). Soms kunnen nieuwe organen ontstaan (bloemen bij planten bijv). Ander voorbeeld: Wanneer kuikens uit het ei kruipen zijn ze hulpeloos, blind en met dons bedekt. Al na enige uren zijn ze in staat om hun ogen te openen, hun kop op te heffen en met pieptonen om eten te bedelen. Ze zijn nog niet in staat om hun eigen lichaamstemperatuur te regelen en zijn voor warmte afhankelijk van hun ouders, want pas na enkele weken krijgen ze een dikkere donslaag. Deze donslaag is ook niet water- of winddicht. De kuikens groeien erg snel. Op den duur zijn ze klaar om ‘uit te vliegen’, maar voordat dat gebeurt ondergaan ze een rui van 1 tot 3 weken, en krijgen ze een volwassen verenkleed.

Groeispurt Groeisnelheid: het aantal centimeters dat je per jaar groeit Groeispurt: een periode van snelle groei Grafiek: Gemiddelde lengte van jongens en meisjes in Nederland.

Groei van lichaamsdelen Je skelet groeit Niet alle delen van het skelet groeien even snel

Lichaamslengte in deze klas… Op het bord is een grafiek getekend. De lijn geeft de gemiddelde lengte aan van jongens en meisjes in Nederland. Jullie gaan je opmeten Geef jouw eigen lengte aan in de grafiek met een punt Klaar? Ga rustig zitten en lees Basisstof 5 zelf door. Kijk naar de grafiek die gemaakt is. Wiens stip zit precies op de lijn? Wie ligt daarboven? Wie daaronder? Wat betekent dat? Hoe lang is de kleinste? Hoe lang is de grootste?

Kijk naar onze grafiek… Wie heeft een stip precies op de lijn gezet? Wat betekent dat? Wie heeft een stip boven de lijn gezet? En wie daaronder? Hoe lang is de langste van de klas? Hoe lang is de kleinste van de klas?

Variatie De mate waarin afwijkingen optreden van de gemiddelde waarden. Variatie kan klein zijn, maar ook heel groot. Hoe groot is de variatie in deze klas?

Dan nog even dit… De 74,61 centimeter korte Pingping uit China stond sinds 2008 in het Guinness World Records-boek en is 21 jaar geworden. -> Kleinste sinds kort is 54,6 cm -> langste man = 2,51 -> langste vrouw = 2,36

En dan nu…. Boeken dicht Pak een pen en papier

Vraag 1 Hiernaast zie je een afbeelding van een sprinkhaan. De sprinkhaan is een voorbeeld van een organisme.. A. Uit de dode natuur B. Uit de levende natuur C. Uit de levenloze natuur D. Geen van allen B

Vraag 2 Organismen die leven vertonen levensverschijnselen. Welk van de onderstaande voorbeelden is geen levensverschijnsel? A. Groeien B. Voortplanten C. Waarnemen D. Praten D

Vraag 3 Kijk naar de afbeelding. Je ziet een doorsnede van een komkommer. Wat voor een doorsnede is dit? A. Lengtedoorsnede B. Dwarsdoorsnede C. Buitenaanzicht D. Geen A

Vraag 4 Je ziet een tekening van een lieveheersbeestje. De tekening is… A. Natuurgetrouw B. Schematisch C. Een doorsnede D. Al het bovenstaande B

Vraag 5 Zien, horen, voelen, ruiken en proeven zijn voorbeelden van het levensverschijnsel… A. Ademhalen B. Bewegen C. Waarnemen D. Uitscheiden E. Voortplanten F. Groeien G. Voeden C

Vraag 6 Een bacterie kun je het beste bekijken met een… A. Loep B. Vergrootglas C. Microscoop D. Telescoop C

Vraag 7 Je ziet een afbeelding van een bruine boon. Wat is de functie van onderdeel A? A. Water opnemen B. Beschermen tegen uitdroging C. Onderdeel A heeft geen functie D. Hier komt het kiemplantje uit C

Vraag 8 Je ziet een grafiek die groei van een regenworm weergeeft. Hoe lang was (volgens de grafiek) de regenworm na 3,5 week? A. 32mm B. 45mm C. 56mm D. 60mm C

Vraag 9 In welke levensfase heeft de mens een groeispurt? A. Als baby B. Als schoolkind C. Als volwassene D. Als bejaarde A

Vraag 10 Hiernaast zie je een doorsnede van een boomstam. Deze boomstam hoort.. A. Bij de levenloze natuur thuis B. Bij de dode natuur thuis C. Bij de levende natuur thuis D. In het bos thuis