Mailen in Vista: Van Outlook Express naar Windows Mail Op weg naar Vista 2008 Vista Werkgroep Seniornet Vlaanderen

Uw lesgever(s): Animator in regio: 17-9-2018 Windows Mail in VistaWL

Inhoud 1 2 3 E-mail (Elektronische post) Wat is e-mail en hoe werkt het? E-mailprogrammas en webmail 2 E-mail praktisch: Windows Mail Van Outlook Express naar Windows Mail: instellen, berichten ontvangen en lezen, beantwoorden, maken en verzenden, doorsturen, bijlagen meesturen. Het adresboek gebruiken Webmail: e-mail op reis, vakantie … We overlopen kort datgene waarover we vandaag willen praten. Bedoeling is zo snel mogelijk met oefeningen te starten, maar eerst is toch een beetje theorie nodig. Deel 1: Theorie. Max. 15 minuten: wat “Elektronische Post” juist is, hoe het werkt (in grote lijnen), welke programma’s we nodig hebben. Nota: verschil tussen het gebruik van een e-mail programma en webmail komt veder aan bod Deel 2: E-mail in de praktijk. 60 à 70 min. Werken met Outlook Express (OE): berichten opstellen, verzenden, enz. Nota: verschil tussen Outlook en Outlook Express? Outlook is het “grotere” broertje van OE, vooral in kantooromgeving gebruikt. Het adresboek gebruiken: hoe contacten toevoegen, bewerken, verwijderen, enz. Deel 3: Spam, Virussen, Phising, … Wat is dit allemaal. Dienen we ons hier tegen te wapenen en hoe? 3 Virussen, Spam, Phishing, … Wat zijn Virussen, Spam, Phishing ? Hoe dit voorkomen 17-9-2018 Windows Mail in VistaWL 3

E-mail of Elektronische Post E-mail: wat is het? Een internetdienst waarmee u tekstberichten kunt versturen en ontvangen U kunt ook “bijlagen”, bv. foto’s, filmpjes,documenten, enz. met uw berichten meesturen. E-mail: wat heb je nodig? Wat is E-mail: E-mail is een berichtendienst waarmee we tekstberichten zeer snel naar personen overal ter wereld kunnen sturen en ontvangen. We kunnen aan het bericht “bijlagen” koppelen om bv. foto’s, filmpjes, documenten mee te sturen. Nota: eventueel aangeven dat bijlagen wel tamelijk groot, maar niet onbeperkt groot kunnen zijn. Een veilige limiet is 5 MByte voor alle bijlagen samen. Wat hebt u nodig: Uiteraard een PC met Internet verbinding. Een programma om e-mail te behandelen. Meestal wordt het programma Outlook Express van Microsoft gebruikt. Dit programma is een gratis onderdeel van het besturingssysteem, bv. Windows XP. Nota: mensen die met Hotmail, G-mail, enz. werken hebben Outlook Express niet nodig. Die werken via Internet Explorer. Meer daarover bij Webmail. Verder is er ook een eigen, uniek e-mailadres en een elektronische postbus nodig. Hierover meer in de volgende dia’s. Een PC met Internet verbinding Een programma om e-mails te behandelen, bv. Windows Mail Een eigen, uniek e-mailadres Een elektronische postbus 17-9-2018 Windows Mail in VistaWL 4

Het E-mail adres 4 Vormen van e-mail adressen Het e-mail adres webmaster@snv.be jan-joris@skynet.be piet_pieters@telenet.be johan.haas@scarlet.be Het E-mail Adres: Je Internet abonnement geeft recht op één of meerdere e-mail adressen. Nota: aantal e-mail adressen (aliassen) hangt af van het type abonnement. Voor Breedband aansluitingen is dit doorgaans 4; Een e-mail adres bestaat uit “je naam”, het “@” teken (ook “apestaartje” genoemd), een “naam” (provider, bedrijf of organisatie) gevolgd door een “.” (punt of ‘dot’) en een “suffix”, bv. pietsmekens@tiscali.be We lezen dit als “Piet Smekens at (of “bij”) Tiscali België”. Een e-mail adres is uniek en enig in de wereld (zoals je huisadres)! Het gedeelte voor het @-teken kan bestaan uit letters en cijfers en kan vier vormen aannemen: Een volledig woord: bv. pietsmekens, rafael45, … Twee of meer woorden gescheiden door een punt: bv. piet.smekens, rafael.de.tweede, … Twee woorden gescheiden door een streepje: bv. piet-smekens, … Twee woorden gescheiden door een liggend streepje (underscore): bv. piet_smekens, rafael_45, … Opletten: in een e-mail adres mag NOOIT een spatie voorkomen! Daarom e-mail adressen met liggend streepje niet gebruiken. E-mail adressen worden dikwijls blauw gekleurd en onderlijnd! Het liggend streepje wordt voor een spatie gehouden: piet_smekens@telenet.be Nota: voor een e-mail adres heeft het geen belang dat men kleine- of hoofdletters typt (zelfs een combinatie mag). Het gedeelte voor het @-teken mag je vrij kiezen. Je provider zal nagaan of de naam of het woord dat je kiest nog niet in gebruik is. Indien reeds gebruikt kan je de “vorm” veranderen, je naam afkorten, een cijfer toevoegen, enz. Een 2e, 3e, .. E-mail adres (of “alias”) maak je aan voor een gezinslid, of een schuilnaam om je op nieuwsbrieven e.d. te abonneren. Nota: elke verandering aan adressen ook aanpassen in Outlook Express! Het e-mail adres jan.jans@skynet.be Het e-mailadres dat je krijgt van uw Internet provider of leverancier eindigt altijd op …..@providerX.be Lees dus: Jan Jans bij skynet in België 17-9-2018 Windows Mail in VistaWL 5

De Elektronische Postbus de elektronische postbus (mailbox) bevindt zich op de gespecialiseerde computer (mail server) van je internetaanbieder e-mailadres = adres van uw postbus De Elektronische Postbus: Je e-mailadres is het adres van uw elektronische postbus (mailbox). Die elektronische postbus is niet zichtbaar maar is in feite klein deeltje in een grote, speciale computer (mailserver) van uw internetaanbieder (provider). Je hebt die postbus nodig (net zoals de brievenbus thuis) om e-mails te ontvangen wanneer je niet aanwezig bent, of beter niet ‘actief’ verbonden met het Internet. De internetaanbieder zal dan je post ontvangen en bewaren tot je je berichten wenst op te halen. Op het ogenblik dat we Outlook Express opstarten (en ‘actief’ met Internet verbonden zijn) zal het programma automatisch een verbinding met de mailserver van onze provider maken en de e-mails uit onze postbus ophalen en overbrengen op onze PC. Nota: de installateur dient het gekozen e-mail adres (of de verschillende e-mail adressen) toe te voegen aan de “accounts” van Internet Explorer, anders kunnen we die niet gebruiken. Dit probleem komt regelmatig voor. Je krijgt van de Internetaanbieder een gebruikersnaam waarmee uw postbus wordt herkend. Je beveiligt je postbus met een wachtwoord. 17-9-2018 Windows Mail in VistaWL 6

Voor- en Nadelen @ Voordelen Nadelen Bijzonder snel Goedkoop (geen postzegels nodig, wel abonnement) Altijd beschikbaar Minder formeel dan een gewone brief Je kunt bijlagen (foto’s, documenten) meesturen. Nadelen VOORDELEN Bijzonder snel: binnen een enkele seconden of minuten wordt je e-mail afgeleverd in de postbus van de bestemmeling (waar ook zich deze postbus bevindt). Goedkoop: geen postzegels nodig, geen verschil in prijs voor een e-mail naar Amerika, naar Australië of naar je buurman. Altijd beschikbaar: je hoeft de deur niet uit, je zendt een bericht als het je past. Minder formeel (je moet uw mailberichten wel verzorgen, maar er zijn wel minder strikte formele regels dan bij een gewone brief) Je kunt allerhande bijlagen (foto’s, documenten) meesturen. NADELEN Je kunt geen tastbare pakjes opsturen. Je moet weer het gebruik van een nieuw programma aanleren. Berichten kunnen soms virussen binnenbrengen. (Maar de grote internet aanbieders (Belgacom, Telenet, enz.) zullen E-mails met virussen tegenhouden. Je wordt er wel van verwittigd dat dit gebeurd is.) Je kunt geen tastbare pakjes opsturen Je moet weer het gebruik van een nieuw programma aanleren Berichten kunnen soms virussen binnenbrengen 17-9-2018 Windows Mail in VistaWL 7

E-mail thuis en Webmail E-mail programma’s Op je persoonlijke PC gebruik je een e-mail- programma zoals vroeger Outlook Express en in Vista Windows Mail Daarmee kan je berichten volledig behandelen (schrijven, verzenden, ontvangen, lezen, beantwoorden, doorsturen, enz.) Verzonden en ontvangen berichten staan op je PC Het programma kan alleen berichten met jouw e-mailadres(sen) behandelen. Webmail E-MAILPROGRAMMA GEBRUIKEN Op je PC (thuis bv.) werk je best met een e-mail programma zoals Outlook Express. Het voordeel is dat al je gegevens (e-mail adres, gebruikersnaam, wachtwoord) in dit programma opgeslagen zijn (actief zijn) zodat je die niet telkens hoeft in te geven. Iemand anders kan dit programma niet gebruiken om zijn/haar e-mails te lezen. Wanneer je Outlook Express start zal dit programma alle gegevens automatisch over het Internet naar je internetaanbieder sturen om jouw e-mails uit je postbus op te halen. Op dat ogenblik worden je e-mails in je postbus ook gewist. Nota: alle e-mails van eenzelfde account (bv. e-mail adressen op je naam en aliassen) komen in dezelfde postbus terecht. Wanneer je e-mails van bv. gezinsleden wilt gescheiden houden dan dien je in OE nieuwe identiteiten aan te maken. Daarvoor vraag je aan je Internetaanbieder aparte gebruikersnamen. Wellicht dien je daarvoor bij te betalen, afhankelijk van het type van je abonnement. Alle verzonden en ontvangen e-mails worden op je PC bewaard (tot je ze zelf wist natuurlijk). Je kan ze dus ook lezen en behandelen (in mappen ordenen bv.) als je niet met het Internet verbonden bent (al speelt dit bij de huidige breedband verbindingen niet erg meer). WEBMAIL Webmail is methode om e-mails te behandelen via het bladerprogramma (Internet Explorer) waarmee je normaal op Internet surft. die u in uw browser kunt lezen en beantwoorden. Het grote voordeel is dat je niet aan je eigen PC gebonden bent maar eender welke PC met een Internet aansluiting kunt gebruiken. Webmail is vooral handig omdat je OVERAL (thuis, in het buitenland, bij familie, in de bibliotheek …) uw berichten kunt lezen. Het nadeel is dat je steeds je gebruikersnaam en wachtwoord dient in te geven (en die dient te kennen!), je adresboek van thuis (in OE) niet beschikbaar is, er geen e-mails op je PC worden bewaard en dat je wordt overspoeld met reclameboodschappen wanneer je je e-mails bewerkt. Mensen die Hotmail kennen gebruiken deze methode. E-mail lezen via internet met een bladerprogramma zoals Internet Explorer Overal uw e-mail lezen en beantwoorden (in het buitenland, thuis, bibliotheek, Internet café, …) Je dient steeds je gebruikersnaam en wachtwoord in te geven. 17-9-2018 Windows Mail in VistaWL 8

Van Outlook Express naar Windows Mail Windows XP en voorgangers hadden Outlook Express. Windows Vista brengt gewijzigde versie van Outlook Express: Windows Mail Drie duidelijke nieuwigheden: Beveiliging tegen Spam: een junk-filter zet spam-berichten in Map Ongewenst Beveiliging tegen Phishing: kwaadwillige berichten opsporen en u verwittigen. Snelle zoekfunctie: razendsnel alle mails doorzoeken 17-9-2018 Windows Mail in VistaWL

Aan de startlijn Twee vertrekpunten denkbaar: ofwel upgraden van Outlook Express naar Windows Mail, ofwel alles nieuw instellen. 2.1 Upgrade: vanaf Outlook Express je bestaande accountgegevens en e-mailadressen in Windows Mail importeren. 2.2 Nieuw instellen: Wanneer je Windows Mail voor de eerste keer start verschijnt een Wizard. Deze vraagt in een aantal vensters om informatie en regelt de juiste instellingen voor uw e-mail. Bij openen verschijnt vaak – afhankelijk van uw beveilgingsinstelingen – een aanmeldscherm waar je Gebruikersnaam en Wachtwoord moet opgeven 17-9-2018 Windows Mail in VistaWL

Een nieuw account instellen Vooreerst: alle gegevens van de provider (leverancier) bij de hand! e-mailadres, wachtwoord, POP- of IMAP en SMTP gegevens (servers voor inkomende mail en uitgaande mail.) Kies Start > alle programma’s, en ga in de “Windows” groep naar Windows Mail Wizard vraagt eerst om je naam. Typ naam in en klik op Volgende. Vul in het volgende scherm het e-mailadres in dat je van de provider hebt gekregen. Dus bijvoorbeeld janjansen@tiscali. Klik op Volgende. 17-9-2018 Windows Mail in VistaWL

Een nieuw account instellen Voer in het volgende scherm de POP3- en de SMTP-servernaam in. Klik op Volgende. Voer in het laatste scherm je gebruikersnaam en wachtwoord in. Let bij het invoeren van het wachtwoord (paswoord) op hoofd- en kleine letters en cijfers. Via de website van de provider kan je beide meestal ook nog wijzigen. Klik op Volgende. In het scherm Informatie compleet Zet je “Mijn e-mail nu niet downloaden” best uit. Anders krijg je nieuwe e-mail niet bij start! Klik dan op Voltooien. En het programma opent zich. 1Jos23Postman 17-9-2018 Windows Mail in VistaWL

Een account toevoegen Je kan nog andere accounts toevoegen Let wel: geen webadressen zoals Hotmail! Klik op Extra > Accounts > toevoegen Eerst komt de vraag naar Type: “E-mailadres” staat aangevinkt, en dat laten we zo Vul verder alle gegevens in, zoals bij het eerste account 17-9-2018 Windows Mail in VistaWL

Aan de slag: verkenning openingsscherm Als we Windows Mail starten komen we in Postvak IN met nu 6 standaard Mappen Ziet er bekend uit! Dit zijn Postvak IN voor binnengekomen mail Postvak UIT voor nog te verzenden mail Verzonden items: mails die verstuurd zijn Verwijderde items – berichten die voorlopig zijn verwijderd Concepten of Kladjes Ongewenste e-mail: nieuw! hier komen SPAM-berichten en Phishing mails 17-9-2018 Windows Mail in VistaWL

Menu- en knoppenbalk Bovenaan Titelbalk Daaronder de gekende Menubalk: Bestand (Openen, Opslaan als), Bewerken (Kopiëren…), Beeld (Weergave>, Sorteren>…) Extra (vooral: Accounts, Opties…), Bericht (Nieuw, Beantwoorden…), Help Even verkennen! Meest belangrijk: de Knoppenbalk Nieuw Bericht: Om nieuwe mail klaar te maken (zie verder) Beantwoorden: een geselecteerd bericht beantwoorden Allen beantwoorden: een groepsmail beantwoorden Doorsturen: een ontvangen bericht naar iemand anders sturen Verzenden/ontvangen: Klik en berichten worden direct verzonden/binnengehaald! 17-9-2018 Windows Mail in VistaWL

Een mail lezen en beantwoorden We selecteren de bovenste (meest recente) mail met één klik We kunnen hem lezen in het vak daaronder Bekijk Postvak In: bevat (5) ongelezen mails (staan in vet in mailvensterkader) Na klik op beantwoorden verschijnt “Antwoordvenster”met adres en Onderwerp al ingevuld (“Re:Vista”) Ik kan nu mijn antwoord in het tekstvak klaarmaken (“Dag Jozef”) En klikken op “Verzenden” 17-9-2018 Windows Mail in VistaWL

Een nieuw bericht opmaken en verzenden Na klik op “Nieuw Bericht” krijg ik bijgaand venster In “Aan” typ ik adres. Als dat bekend is, vult PC het voor mij in Ik wil een mooi “briefpapier”, via Opmaak > Briefpapier > 1. Zie effect in 2e venster CC (Copie Conform): ik bezorg een Copie aan “andré” En vul ook Onderwerp in En schrijf bericht Kies daarbij Via in de Werkbalk voor andere letterkleur 17-9-2018 Windows Mail in VistaWL

Bijlagen toevoegen Interessant is natuurlijk om een bijlage mee te sturen! Je klikt best op het papierclipje in de knoppenbalk ofwel ga je via Invoegen > Bijlage. Normaal kom je dan in de map “Documenten”, zoals hiernaast getoond. Je kan ook afbeeldingen meesturen Ga naar “Afbeeldingen” of een andere map waar foto’s staan. Selecteer een foto (zie voorbeeld glas), en dubbelklik. Eens verzonden, zie je aan het clip-symbool dat er een bijlage is. 17-9-2018 Windows Mail in VistaWL

1987 (Computer) Virussen Hello I love you Bijna even oud als de computer Lijken in veel opzichten op echte virussen ze verspreiden zichzelf ze tasten de systemen aan waarin ze zich nestelen Ze bestaan in vele varianten: van griepje tot ebola Meeste leveranciers (Telenet, Skynet, Scarlet) bieden bescherming Toch best eigen antivirus/antispam/antiphishing programma aanschaffen! I love you 1987 Eerste zware aanval Ontwikkeling van software 17-9-2018 Windows Mail in VistaWL 19

(Computer) Virussen J Wat doe ik er tegen? Basisregel: verdachte e-mails direct verwijderen !!!! open nooit vreemde e-mails maar verwijder ze direct bijlagen niet automatisch openen downloaden alleen van betrouwbare sites Bescherming: installeer een antivirusprogramma Norton Antivirus, McAfee VirusScan, Panda, AVG Antivirusprogramma geregeld laten bijwerken Updaten! Liefst automatisch Veel providers bieden automatisch mailbescherming Het goede nieuws: J 17-9-2018 Windows Mail in VistaWL 20

Spam en Phishing Spam Ongewenste mail die je allerlei zaken aanbiedt (bv. Medicijnen, uurwerken, viagra), vraagt om hulp om geld wit te wassen, enz. NOOIT op deze mails antwoorden en niet op webadressen die er in vermeld staan klikken Phishing Oplichters “vissen” naar je gegevens. Ze sturen een e-mail die lijkt op die van een vertrouwd bedrijf, zoals bv. een bank, telefoonmaatschappij, enz.. Ze vervalsen zelfs de website van de afzender. Hap je toe, kunnen je geld en zelfs je identiteit in gevaar zijn. NOOIT vertrouwelijke gegevens zoals rekeningnummer en code doorgeven. Best de afzenders van deze mails blokkeren en de mails verwijderen. Spam en Phishing mails zijn op zich ongevaarlijk zolang we er maar niet op ingaan, niet op antwoorden, geen links of internet adressen aanklikken en geen mogelijke bijlagen openen. Een afzender blokkeren kan door eerst het ongewenste bericht te markeren. In het menu klik op “Bericht” en dan op “Afzender blokkeren…”. OE geeft een bevestiging dat de afzender geblokkeerd is en vraagt of de mails van deze afzender moeten verwijderd worden. Hierop antwoord je “Ja”. Dan gaat dat bericht naar de map “Verwijderde items”. Dus dien je die map nog leeg te maken om het bericht definitief te verwijderen. 17-9-2018 Windows Mail in VistaWL 21

Seniornet Vlaanderen dankt U ! 17-9-2018 Windows Mail in VistaWL