Focusthema 3 ons lichaam

1. De ademhaling

1. Proefjes met ons lichaam Verdeel je over de 5 proefjes Na 7 minuten schuiven we door Noteer je metingen in je werkkatern p. 1

2. De werking van onze ademhaling https://www.schooltv.nl/video/ademhaling-de-hele-dag-haal-je-adem-maar-wat-gebeurt-er-dan- eigenlijk-in-je-lichaam/ https://schooltv.nl/video/luchtwegen-welke-weg-legt-de-ingeademde-lucht-in-je-lichaam-af/ Hatsjie! Wat is het nut van de slijmvliezen met haartjes in je neus? De binnenkomende lucht verwarmen De stofdeeltjes tegenhouden

3. De werking van onze longen zuurstof neus mond slijmvliezen luchtpijp kraakbeen luchtpijptakken longen roze longblaasjes bloedvaatjes koolstofdioxide middenrif 3 1 6 2 7 4 5 8

4. Gezond leven: zuivere lucht Welke dingen zijn niet goed voor je longen? Uitlaatgassen van auto’s en fabrieken Bemesting Pesticiden Sigaretten Wat kun je doen? In het bos, aan de zee gaan wandelen Regelmatig kamer verluchten Sporten in groene omgeving Smogalarm! Als je nu gaat sporten, adem je ongezonde lucht in.

2. De bloedsomloop

Na filmpje opdrachten kopieerblad 1

1. De weg van ons bloed https://schooltv.nl/video/bloedsomloop-een-uitleg-van-de-bouw-en-de- functie-van-hart-en-bloedvaten/ https://www.schooltv.nl/video/slagaders-en-aders-wat-is-het- verschil/playlist/203/ Vanuit de linkerkamer vertrekt zuurstofrijk bloed naar de slagaders. Het bloed komt in aders en bloedvaten terecht en laat zuurstof en voedstel achter in de cellen. Het zuurstofarme bloed wordt langs de aders naar het hart gepompt. De rechterhelft van het hart pompt het bloed langs de kleine bloedsomloop naar de longen. Daar wordt koolstofdioxide afgegeven en opnieuw zuurstof opgenomen. Het bloed kan opnieuw aan de reis beginnen.

2. Ons hart https://www.schooltv.nl/video/de-functie-van-het-hart-het-hart-is-het-begin-van-het-transport- van-belangrijke-stoffen/playlist/203/

Je eigen groep van bloed Mag aan iedereen geven  in dringende situaties kan ook O negatief worden gebruikt. Dit soort bloed beschikt namelijk niet over antigenen (A, B en rhesusfactor) die door het immuunsysteem van de ontvanger als agressor kunnen worden beschouwd, waardoor het antistoffen aanmaakt zodat het bloed gaat samenklonteren. Iemand met bloedgroep O negatief mag dus aan iedereen bloed geven en om dezelfde reden mag iemand met bloedgroep AB + van iedereen bloed krijgen.  Mag van iedereen krijgen

3. Het skelet

1. Namen noemen bekken dijbeen scheenbeen kniegewricht kuitbeen enkelgewricht heupgewricht polsgewricht schedel halswervels schoudergewricht sleutelbeen ribben ellebooggewricht spaakbeen ellepijp ruggenwervels 1 2 4 3 5 6 9 7 10 8 16 17 11 13 12 14 15

2. De functies van ons skelet De beenderen van ons skelet geven ons lichaam vorm. Ze ondersteunen ons. Ons skelet is de kapstok waaraan de spieren en pezen zijn vastgemaakt. Ons skelet beschermt onze organen. 206 Ons skelet bestaat uit 206 botten. 32 Onze ruggengraat bestaat uit 32 wervels.

4. gewrichten spieren pezen gewrichten kraakbeen glad veerkrachtig beschadigd

4. De spieren

1. Doe de test Werkkatern p. 6 https://www.schooltv.nl/video/het-klokhuis-spieren/

2. Namen noemen 6 1 2 10 7 4 8 3 9 5 9 11

3. Drie soorten spieren Spieren in het spijsverteringsstelsel Spieren die automatisch werken zonder dat we erover nadenken Spieren die we bewust gebruiken Onze harstpier Spieren in het spijsverteringsstelsel Spieren in het ademhalingsstelsel Armspieren Beenspieren Buikspieren gezichtsspieren

4. Dit weet ik al 16 de hartspier roze huid ons voedsel sporten spelen werken

1. Onze tanden snijtanden hoektanden kiezen https://archive.org/details/ErWasEens...HetLeven1986# snijtanden hoektanden kiezen

2. Ons spijsverteringsstelsel https://www.schooltv.nl/video/de-spijsvertering-de-weg-die-het-voedsel-in-het-lichaam-aflegt- van-mond-tot-einddarm/playlist/203/ https://archive.org/details/ErWasEens...HetLeven1986# 1 mond maag dunne darm endeldarm dikke darm lever slokdarm 7 6 2 5 3 4

Welke omschrijving past? maag lever mond slokdarm dunne darm endeldarm dikke darm

Gezond leven! Oorzaak: Je eet te veel voedsel met suikers in. Dan krijgt je lichaam te veel energie. Je wordt onrustig en te actief. Op lange termijn verdik je. Oorzaak: Je eet voedsel waarin verkeerde bacteriën zitten. Je moet overgeven. Je wordt ziek.

Vijf op een rij Zintuig Lichaamsdeel Geprikkeld door Smaak Tong Eten proeven Tast Vingers, handen Een scherp voorwerp voelen Zicht Ogen Mooie kleuren zien Reuk Neus Een sterke geur ruiken Gehoor Oren Harde muziek horen

Smakelijk! Ik proef… Umami: de vijfde smaak zuur bv. citroen zoet bv. snoep bitter bv. pompelmoes, azijn zout bv. zouten chips, vis Umami: de vijfde smaak https://vtm.be/goedele-op-dinsdag/artikel/goedele-test-de-vijfde- smaak-umami

Proeven met je tong bitter zuur zout zoet 2 1 3 2 3 4

Hoe mooi het zicht! De wimpers Het oogwit De iris De pupil 6 De wimpers Het oogwit De iris De pupil Het ooglid (de oogleden) De wenkbrauw 1 5 2 3 4

Het gehoor Decibel Voor je oren Ik hoor 10 dB Net hoorbaar 30 dB Erg stil 50 dB Rustig 70 dB Storend bij telefoneren 90 dB Erg hinderlijk 110 dB Extreem luid 140 dB Pijngrens 170 dB Blijvende gehoorschade Een vallend blad Zacht gefluister Regen Stofzuiger Schreeuwend praten Een rockconcert Een straalvliegtuig op 300 m Een schot van een geweer