Themavergadering juristen platform VGN “Sociaal domein” Van Doorne, 21 mei 2015 Marg Janssen

Juridische aspecten Keukentafelgesprek Besluit en rechtsbescherming Betekenis voor zorgaanbieder

Juridische aspecten – Wmo 2015 Wmo 2015 legt gemeenten een zorgplicht op (niet langer “compensatieplicht”) Zorgplicht kan worden ingevuld met: algemene voorzieningen; maatwerkvoorzieningen; en pgb’s Gemeenten hebben een resultaatverplichting (dus géén inspanningsverplichting) Resultaat moet zijn: adequate maatschappelijke ondersteuning Aan degene die daarvoor in aanmerking komt, moet een maatwerkvoorziening worden verstrekt

Juridische aspecten - start Om te bepalen welke maatschappelijke ondersteuning adequaat is, zijn gemeenten verplicht onderzoek te doen naar: wat iemand zelf kan; en dan wat de omgeving kan bieden aan ondersteuning; en dan algemene voorzieningen; en dan (pas) maatwerk Het onderzoek doet gemeente zelf of schakelt derde in Maar, pas naar aanleiding van een melding van een burger Gemeld wordt dat er behoefte bestaat aan maatschappelijke ondersteuning, overigens is de melding volledig vormvrij De melding vormt de start voor het onderzoek

Juridische aspecten – het onderzoek Gemeente voert een keukentafelgesprek met de burger Binnen zes weken na de melding Burger kan persoonlijk plan overhandigen Burger kan zich laten bijstaan door gratis cliëntondersteuning Inhoud onderzoek: behoeften, persoonskenmerken en voorkeuren cliënt; zelfredzaamheid, mantelzorg, algemene voorziening; ondersteuning mantelzorg; samenwerking zorgaanbieders en partijen anders gefinancierd; eigen bijdrage; keuze-optie pgb

Juridische aspecten – beschikking Gemeente verstrekt schriftelijk de uitkomsten van het onderzoek Burger kan (pas dan) een aanvraag indienen Gemeente moet binnen twee weken beschikking afgeven Gemeente verstrekt maatwerkvoorziening als die een “passende bijdrage” levert aan het voorzien in de behoefte van de cliënt Volgens parlementaire geschiedenis toch volle toets rechter

Juridische aspecten – wat is wat? Melding is geen aanvraag Uitkomsten onderzoek is geen besluit Rechtsbescherming start pas bij de aanvraag Gemeente kan beschikking mandateren aan zorgaanbieder Gemeente kan uitvoering door derde laten verrichten Bij aanbesteding niet laagste prijs en dus economisch meest voordelige aanbieding waaronder: kwaliteitseisen deskundigheid beroepskrachten toepasselijke arbeidsvoorwaarden Bij verlies overleg over overname personeel

Juridische aspecten – eisen aan zorgaanbieders Goede kwaliteit Veilig, doeltreffend, doelmatig en cliëntgerichtheid Afgestemd op reële behoefte en ander vormen van zorg of hulp Met respect en inachtneming rechten cliënt Klachtregeling Cliëntenmedezeggenschap Meldcode huiselijk geweld of kindermishandeling Deskundig personeel Ondersteuningsplan Rapportages over resultaten Meten tevredenheid

Juridisch kader zorgverkoop Het “recht op een overeenkomst” bestaat niet Een overeenkomst dwing je af door de redelijkheid & billijkheid in te kleuren met feiten Bouw dossier op: wie schrijft die blijft (en contracteert vaker de gewenste voorwaarden)

Betekenis van het juridische kader in de praktijk onderhandelen “slikken of stikken” bestuurlijk aanbesteden aanbesteding zwaardere procedure leidt tot zwaardere toets (zie hieronder) marktaandeel partijen en(looptijd) vorige overeenkomst grotere (wederzijdse) afhankelijkheid en inhoud van) bestendige relatie leidt tot zwaardere juridische toets (zie hieronder) procedure moet transparant, objectief en non-discriminatoir zijn altijd contractvoorwaarden in redelijke verhouding tot voorwerp en omvang van de opdracht vaak rekening houden met elkaars gerechtvaardigde belangen soms verplichting om contract te sluiten zelden

10 geboden Houd een dossier bij: wie schrijft die blijft Bewaak de deadlines en noteer ze in interne agenda’s Stel eigen procesplan voor als de gemeente dat niet/onvoldoende doet Rappelleer schriftelijk/per mail zodra afspraken niet worden gehaald Signaleer (schriftelijk) als er steeds andere inkopers aan tafel komen Vraag vooraf bevestiging van het mandaat als toch een ander aanschuift Alles is onderhandelbaar met voldoende gewicht in de schaal Pas na de handtekening is een afspraak (zo goed als) gebeiteld in steen Zorg dat gaandeweg kan worden geëscaleerd Juridiseren alleen als uiterste redmiddel, maar doe het handig én op tijd!

en tips bij dossieropbouw Neem zorginkoopprocedures direct na publicatie door Noteer de deadlines in de agenda Stel vragen en signaleer knelpunten en onredelijke voorwaarden. Toets aan de modellen en verordeningen van de VNG Niet tijdig reageren staat in steeds meer procedures gelijk aan het prijsgeven van rechten Communiceer eigen termijnen en procesplan als zorginkoper dat niet doet Maak (of controleer) de verslagen van elk overleg Maak eigen notities van (telefonisch) ad hoc overleg met inkopers, ook eigen aantekeningen hebben in rechte bewijskracht

Contact Marg Janssen Advocaat - partner T +31 20 6789253 janssen@vandoorne.com www.vandoorne.com