bij de NLP-basiscursus “Je ongekende vermogens” Respect voor het model van de wereld van de ander en dat van mijzelf Representatiesystemen, Chunken, Metataal bij de NLP-basiscursus “Je ongekende vermogens” Volksuniversiteit Zwolle Najaar 2017 week 9

Zonnestraaltjes In tweetallen, 2 minuten elk, de één luistert ander praat. Focus op een recente gebeurtenis waarin je energie, blijheid of geluk voelde. Deel in de hele groep de titel van jouw ervaring en laat je gevoelens op je gezicht zien

Open Frame Vragen Gebeurtenissen Korte verhalen Deel een echte levenservaring om over na te denken vanuit NLP. Doel: toepassen van NLP in jouw eigen werkelijkheid.

Hoe Communiceer je? FILTERS Interne Voorstelling Weglaten Vervormen Kaart Gebied FILTERS Interne Voorstelling Weglaten Externe Prikkel Vervormen Generaliseren Stemming Fysiologie Taal/Gedrag

Representatiesystemen De vier huizen (Naar Anthony Robbins “Je ongekende vermogens” blz 240): 1e huis Ik hoorde een verhaal over een huis, dat in een rustige, vredige straat staat. Bijna op elk moment van .de dag kun je naar buiten gaan en de vogels horen fluiten. Het huis heeft een sprookjesachtig interieur dat zo welsprekend is dat het moeilijk is je niet af te vragen hoe iemand er zomaar aan voorbij zou kunnen gaan. Als het geluid van de dag verstilt, wandel je de tuin in om naar de vogels, het briesje tussen de twijgen, en het windklokkenspel op de veranda te luisteren. Je oren worden gestreeld van het timbre van deze welluidende klanken die dit huis je laat horen. 2e huis Stel je een huis voor dat verbazend pittoresk is. Alleen al het kijken ernaar is verhelderend. Vanaf de lange witte veranda tot de prachtige lambrisering langs de perzikkleurige muren is alles even fraai. Overal zijn ramen, zodat het licht er praktisch de hele dag schitterend binnenvalt. Er is veel te bekijken, van de wenteltrap tot de elegante eiken deuren. Ik denk dat je er wel een dag zou kunnen dwalen om ieder hoekje en iedere nis op nieuwe dingen te exploreren. 3e huis Ik kreeg een fijn gevoel toen ik in een huis kwam. Het huis is heel gevoelig om te beschrijven. Je moet er eigenlijk zelf geweest zijn om de sfeer te voelen. De bouw is vertrouwenwekkend en geeft je de indruk dat het er veilig is. De kamers zijn warm. Op een fijnzinnige manier wordt er iets fundamenteels in je geraakt. Bijna zou je het voedend, verzorgend noemen. Je krijgt echt zin in een hoekje te kruipen en de sfeer op te zuigen die je zo'n sereen gevoel geeft. Als je de tuin inwandelt en je voelt de avondwind door je haren heen strijken doordringt er zo’n fijn thuisgevoel je hele wezen binnen. 4e huis Ik bereken de hoeveel dit huis me zou gaan kosten, een kleine analyse van de oppervlakte, de constructie en het bouwjaar gaf maakte me al bewust van het feit dat het wel eens ingewikkelde kwestie zou worden om dit te schatten. Bij de bouw maakte men gebruik van een doordachte constructie waardoor je mag verwachten dat dit huis duurzaam is en er weinig energie gebruikt zal worden. Als je alle voor en nadelen van het huis op een rijtje zet, kun je op je vingers natellen dat dit een verstandige investering is. In alle vier de gevallen heb ik het over hetzelfde huis. Het eerste verhaal is vanuit een auditief, het tweede vanuit een visueel, en het derde vanuit een kinesthetisch gezichtspunt beschreven.

herkennen van predikaten: representatiesystemen Zet een V, At, K, O, G of Ad voor iedere tekst 1. er wordt gefluisterd 1. At V = Visueel 2. licht op de zaak laten schijnen 2. V 3 . aansprekend 3 . At At = Auditief tonaal 4. ik begrijp, dat 4. Ad K = Kinesthetisch 5. ergens tegenaan lopen 5. K 6. ik vind dit smakeloos 6. G O = Olfactoire (geur) 7. tegen de achtergrond bezien van 7. V G = Gustatoire (smaak) 8. schitterend voorgesteld 8. V 9. er hangt hier een geur van succes 9. O Ad = Auditief digitaal 10. een uitgesproken tegenstander 10. At (K 2e deel) 11. een handvat geven 11. K 12. de bal terugkaatsen 12. K 13. ik vraag me af 13. At 14. dit is alleen voor fijnproevers 14. G 15. oost-indisch doof 15. At 16. ik denk, dat 16. Ad 17. NLP smaakt naar meer 17. G 18. oogkleppen op hebben 18. V 19. vastlopen 19. K 20. weerklank vinden 20. At

De kracht van taal

Taal met NLP Hiërarchie Milton-Model Meta-Model Metaforen Geweldloze communicatie

Meer voorbeelden op het zelfde niveau Taal 1 chunking Algemeen Meer specifiek Meer algemeen miltonmodel metamodel Meer voorbeelden op het zelfde niveau down-chunken up-chunken lateraal chunken Specifiek

Iets teveel up-chunken?

Chunken Upchunken maakt rapport mogelijk op hoger neurologisch niveau Chunken is van groot belang bij het voeren van een gesprek: Upchunken maakt rapport mogelijk op hoger neurologisch niveau Lateraal chunken Downchunken maakt mogelijk om heel concreet te zijn, zodat beiden precies weten wat de bedoeling is. Lateraal chunken kan een gevoel bevorderen van “ik ben niet de enige die dit heeft”

Voorbeeld met Chunken We waren op vakantie …….. Down Het was 8 augustus dat we vertrokken uit Zwolle met de fiets en een tent achterop we waren met z’n vieren…….. UP We genoten van het landschap en iedereen had plezier. We vinden het altijd fijn als we alles achter ons kunnen laten en het gevoel van vrijheid toelaten. We gingen langs open velden, kronkelende rivieren, donkere bossen, lange rechte sloten, brede dijken, mooie uitgestrekte meren. Lateraal

Oefening met Chunken B C A Er was eens.. B wijst met duim omhoog (upchunken) of omlaag (downchunken) of opzij (lateraal chunken) C luistert en raadt met duim A vertelt en verandert het verhaal in meer en minder abstract of met voorbeelden op het zelfde niveau

Wat zou je in de volgende situaties het beste kunnen doen? Oefening met Chunken Wat zou je in de volgende situaties het beste kunnen doen? down Als iemand de weg vraagt om te lopen in de stad. Als je rapport wil maken met iemand die een heel andere sport dan jij beoefent? up Als iemand denkt dat het alleen in zijn wijk van de stad prettig wonen is. lateral down Als iemand de essentie van een taal niet begrijpt. up Als je iemand in een betere stemming wilt brengen.

de Haas en de Schildpad lateral up up up down down down down down down De haas moest altijd lachen wanneer hij de schildpad zag lopen, want het ging zo langzaam. "Ik begrijp niet waarom jij nooit naar iets onderweg gaat," zij hij pesterig. "Als jij eindelijk aankomt, is het altijd te laat en alles is al lang voorbij.”. up de Haas en de Schildpad lateral De schildpad lachte een beetje. "Vlug ben ik niet," zei hij, "maar toch durf ik te wedden, dat ik eerder aan de overkant van dit veld ben dan jij. Zullen we een wedstrijd houden? Dan kun je het zien.” "Goed!" riep de haas en meteen sprong hij er vandoor, zo snel als hij kon. De schildpad ging heel rustig op weg. down Nu was het die dag erg warm weer met een brandende zon, en de haas werd halverwege moe en slaperig. "Weet je wat," dacht hij. "Ik doe even een tukje onder die heg hier. Zelfs als die schildpad me onderwijl voorbij loopt, heb ik hem in een flits weer ingehaald." De haas ging in de schaduw liggen en sliep in. down up De schildpad kroop gestaag voort onder de warme zon, zoals alle schildpadden dat altijd zo goed kunnen. Pas na lange tijd werd de haas wakker. Het was veel later dan hij dacht en hij keek eens rond. Geen schildpad te bekennen. "Nou nou," mompelde hij, "waar zit dat vriendje? Wacht maar, ik zal hem eens wat laten zien." down Als een pijl uit een boog schoot hij weg, door het korte gras, door het koren, over sloten, langs braamstruiken, en bij de laatste bocht bleef hij even staan om te zien waar de eindstreep lag. Daar! En nog geen halve meter ervoor kroop de schildpad, langzaam maar zeker, stap voor stap, dichter en dichter naar het eindpunt. down down Met een geweldige sprong stoof de haas erop af. Maar hij was te laat. Toen hij de lijn passeerde, was de schildpad hem juist voor geweest. up "Zie je nou wel," zei de schildpad. down Maar de haas had geen adem meer om te kunnen antwoorden.

Taal 2 Miltonmodel Meta- model Milton-taal: Meta-taal: motiverend indirecte suggesties vooronderstellingen Voorbeeld 1: ‘Hoe goed vind je dit boek? De vooronderstelling is: Je vind iets goeds aan dit boek. Voorbeeld 2: ‘In welk ander licht zie je dit nu? De vooronderstelling is: Je ziet het in een ander licht. In beide voorbeelden gaat het onbewuste op zoek naar iets positiefs. Meta-taal: ontnuchterend specifiek makend realistischer Voorbeeld: “Ik heb altijd pech” Meta-model-vraag: Echt, altijd? Wanneer was dat voor het laatst? En daarna? Waar was dat? Heb je ook wel eens geluk gehad? Bij alle meta-model vragen gaat het onbewuste op zoek naar realistischer ervaringen. Virginia Satir

Taal 2 Niemand stemt hiermee in. ‘Echt niemand?’ Meta- model Milton model Virginia Satir Het Milton-model chunkt up, Wie zal hiermee instemmen? ´Iedereen zal hiermee instemmen´ Niemand stemt hiermee in. ‘Echt niemand?’ Het Meta-model chunkt down.

Taal 2 Milton model indirecte suggestie en vooronderstellingen Milton-modelpatronen: indirecte suggestie en vooronderstellingen Voorbeeld: 'Ik weet niet of je nieuwsgierig kunt zijn naar de nieuwe dingen die je onbewust aan het leren bent.' De vooronderstellingen zijn: (a) je bent iets nieuws aan het leren, en (b) dat gaat onbewust.

Metamodel vraag je specifieke ervaringen. Milton Erickson 1901 - 1980 Amerikaanse psychiater en psychotherapeut die de moderne hypnose vormde Het Milton-model dezelfde linguïstische principes als het Metamodel, maar als het ware in omgekeerde richting. Metamodel vraag je specifieke ervaringen. Milton-model geef je algemene formuleringen die de ander zelf met ervaringen invult. Het Miltonmodel chunkt up, het Metamodel chunkt down.

Metaforen van Erickson Hoe komt het paard weer terug bij zijn eigenaar? De eigenaar van het paard vroeg Erickson: hoe wist je dat het paard hier thuis hoort? Hij zei: “Ik wist het niet. Het paard wist het! Het enige wat ik deed was hem op de weg houden.” Het paard staat in dit verhaal symbool voor het onderbewuste.

Taal 2 Milton model Milton-modelpatronen roepen ervaringen op via indirecte suggestie en vooronderstellingen. Voorbeeld: 'Ik weet niet of je nieuwsgierig kunt zijn naar de nieuwe dingen die je onbewust aan het leren bent.' De vooronderstellingen zijn: (a) je bent iets nieuws aan het leren, en (b) dat gaat onbewust. Opmerking: Het Milton-model maakt gebruik van dezelfde linguïstische principes als het Metamodel, maar als het ware in omgekeerde richting. Bij het metamodel vraag je naar specifieke ervaringen. Bij het Milton-model geef je algemene formuleringen die de ander zelf met ervaringen invult. Het Miltonmodel chunkt up, het metamodel chunkt down.

Yes set Wanneer zou je deze oefening willen gaan toepassen? 1 Je zit hier nu na acht avonden in de kring. Ik neem waar dat jullie naar mij kijken en dat bewijst dat je geïnteresseerd bent in wat er vandaag gaat komen. 2 Ik kan me voorstellen dat je je afvraagt wat deze oefening je zal brengen. 3 4 Alles wijst er op dat dit een nuttige oefening wordt. 5 Je zult veel met deze oefening kunnen doen! Milton patronen 1) Feitelijke observaties 2) Oorzaak  Gevolg 3) Gedachten lezen 4) Universele waarheid 5) Mogelijkheid 6) Vooronderstelling Wanneer zou je deze oefening willen gaan toepassen?

Oefening Yes-set Ga uit van een situatie waarin je iemand zou willen motiveren om iets te doen. Geef je coach opdracht om te knikken als het binnen komt, bereid om te volgen. Stel samen drie (of meer) uitspraken uit de Yes-set op om tot de meest succesvolle uitspraak te komen. De werker neemt de stappen en kijkt telkens of de coach knikt als het binnen komt

Oefening: Milton Model Luister naar ‘Zij‘ van Marco Borsato Bekijk blz 89 en 90 van het handboek Ga na van elke regel welk Milton-taalpatroon hier gebruikt is.

Oefening: Milton Model Luister naar ‘Zij‘ van Marco Borsato Bekijk blz 89 en 90 van het handboek Ga na van elke regel welk Milton-taalpatroon hier gebruikt is. 1. De blik in haar ogen verandert de kleur van mijn dag 2. ‘t is niet te geloven van zwart als ze boos is tot blauwer dan blauw als ze lacht 3. de zon hangt voortdurend verliefd om haar heen de maan laat haar nooit een seconde alleen. 4. Een woord van haar lippen kan telkens weer wonderen doen 5. ’t is niet te voorspellen soms klinkt ze als onweer en soms als een zonnig seizoen 6. maar hoe hard het ook vriest ze is zo weer ontdooid 7. zolang ze bij mij is verveel ik me nooit. 8. Want zij, zij is de zon en de maan voor mij zij heeft het beste van allebei zo mysterieus en zo warm tegelijk 9. en ze doet iets met mij ze is vrij, vrij om te gaan maar ze blijft bij mij zij is de eb en de vloed erbij 10. ze zegt me gewoon wat ze vindt een vrouw en een kind 11. ze is wind en windstilte en zij, zij hoort bij mij en zij opent een wereld voor mij 12. zij is de zon op mijn huid en de regen wind mee en wind tegen zij zit in alles voor mij 13. ze maakt me blij 14. zij houdt me vast maakt me vrij 15. zij is er altijd 16. zij maakt me deel van haar grote geheel,\ 17. zij is de betere helft 18. van mij 19. zij...