Welkom CO2 neutraal in 2050 NANDA/MARLOU VOORAF: Checken faciliteiten Ontvangst en registreren aanwezigen

Woonagenda 2017-2021 | Duurzaamheid Urgentie duurzaamheid Wereldwijde verantwoordelijkheid - klimaatakkoord Parijs Zelf aan het stuur - voorkom verplichtstelling label C Afspraken 2021 sector gemiddeld label B 2050 alle bezit CO2 neutraal 2018 iedere corporatie beleid gereed - experts uitrusten Aedes ondersteunt leden - Vernieuwingsagenda PRESENTATOR: AEDES BESTUURDER Welkom + voorstellen + uitnodigen vragen te stellen Urgentie > Toelichten macro belang meewerken aan duurzaamheid: Gezamenlijke verantwoordelijkheid - komt nieuw klimaatakkoord Parijs aan met nog strengere eisen Als we niet opschieten, dan stelt Ministerie label C binnenkort verplicht per … Tov huurders en gemeenten kunnen we niet achterblijven Klant heeft recht op betaalbare, veilige en gezonde woning Als je NU niet start ga je de doelstelling echt niet halen DIRECT AFKAARTEN > GEEN DISCUSSIE PARTICULIER VASTGOED VERSUS ACTIES CORPORATIES, ZIE WOONAGENDA Afspraken Aedes leden Oude afspraak: 2021 > gemiddeld label B Nieuw! Lange termijn > Aedes-leden in Woonagenda afgesproken in 2050 alle bezit CO2 neutraal Korte termijn > 2018 pad uitgestippeld naar 2050 + zorg dat je personeel goed is uitgerust voor opgave (kennis/vaardigheden) In Vernieuwingsagenda worden ondersteuningsmiddelen Aedes verder uitgewerkt Alle informatie www.aedes.nl/CO2neutraal2050

Vernieuwingsagenda | Duurzaamheid Basis 2017 - 4 scenario’s Groene Huisvesters + sectorale berekening Finance Ideas (inzicht haalbaarheid) Aedes ontwikkelt middelen ondersteuning (o.a. Routekaart/adviseurs pool) Coalitie Duurzaamheid – uitwerking tools Routekaart & (Routeplanner) Lokaal vormgeven route 2050 per corporatie PRESENTATOR: AEDES BESTUURDER DEZE SHEET GEEFT HET ONTWIKKELPROCES/ONDERBOUWING ROUTEKAART WEER IN STAPPEN Groene Huisvesters: verschillende mogelijke scenario’s bepaald voor 2050 Finance Ideas: doorrekening totale sector – wat gaat kosten? Gaf inzicht haalbare route mogelijk door mix scenario’s > verschillen per corporaties groot > iedere corporatie maakt eigen mix Routekaart & Routeplanner: definitieve format op te vragen bij Aedes. Corporaties: zelf invullen naar lokale / regionale situatie Alle informatie www.aedes.nl/CO2neutraal2050

Coalitie Duurzaamheid PRESENTATOR: AEDES BESTUURDER SHEET GEEFT ALLE CORPORATIES DIE MEEWERKEN AAN COALITIE DUURZAAMHEID WEER. HAKEN ER STEEDS MEER AAN, DUS WAARSCHIJNLIJK NIET COMPLEET OVERDRACHT AAN PRESENTATOR ATRIVÉ

Alle informatie www.aedes.nl/CO2neutraal2050 Doel Doel Routekaart Bewustwording taakstelling elke corporatie op vergelijkbaar niveau. Inzicht in: Plannen besparing van de sector > opgetelde maatregelen geeft beeld resultaat 2050 Restant CO2-uitstoot > benodigde duurzame invulling buiten woning PRESENTATOR: ATRIVE Alle informatie www.aedes.nl/CO2neutraal2050

Uitgangspunten Routekaart Zijn werkbare tools - balans administratie & concretisering Ruimte voor regionale verschillen Noodzaak blijft helder Bestuurlijk draagvlak ophalen Kennisoverdracht Koppelen aan regio’s en regio-overleggen Biedt corporaties individuele ondersteuning PRESENTATOR: ATRIVE Alle informatie www.aedes.nl/CO2neutraal2050

Routekaart: 4 routes naar CO2-neutraal Scenario’s Duurzame opwekking op object CO2-besparing op object Duurzame opwekking extern Maximaal isoleren binnen mogelijkheden bestaande schil: gevel, dak, vloer en glas. Geen. 45% 100% Extra isoleren bovenop mogelijkheden bestaande schil: gevel, dak, vloer, glas en ventilatie. 56% Route I + aandeel energieopwekking: opwekking van warmte en/of elektriciteit. 50% 60% NOM: route II + volledige opwekking 97% 0% PRESENTATOR: ATRIVE Voor alle corporaties geldt: mix van scenario’s Samenwerken in eigen gebied MOET! keuzes andere partijen beïnvloeden jouw keuzes en bepalen mede scenario’s (gemeenten, collega-corps, andere vastgoedpartijen, bewoners) Restant CO20-uitstoot samen oplossen Flexibiliteit in strategie behouden: Stip aan horizon (CO2 neutraal in 2050) Beleid komende 3 -5 jaar – kiezen obv beschikbare kennis en ervaring Jaarlijks toetsen aan voortschrijdend inzicht en indien nodig bijstellen Fouten maken onvermijdelijk (door snelheid technologische en maatschappelijke ontwikkelingen) Alle informatie www.aedes.nl/CO2neutraal2050

Routekaart: modelmatige opzet Woninggegevens door middel van SHAERE-export Complexkenmerken en portefeuillestrategie Lijst van complexen met keuzekenmerken Beslisboom met generieke scenariokeuze Voorlopige scenariokeuze per complex Uitzonderingen op de regel Definitieve scenariokeuze per complex Resultaten CO₂-reductie Aantal ingrepen Omvang investeringen Gebruik van bestaande gegevens en taal Ruimte voor eigen keuzes corporaties Balans tussen administratie en concretisering PRESENTATOR: ATRIVE

Resultaten aantal en € PRESENTATOR: ATRIVE

Resultaten EI en Restant CO2 PRESENTATOR: ATRIVE

Alle informatie www.aedes.nl/CO2neutraal2050 Hoe verder? Wat doet Aedes en doen we zelf als sector met de data? Hoe Positioneert Aedes de routekaart als instrument? Hoe controleren we wenselijkheid en werkelijkheid (analyse en validatie) Hoe gebruikt Aedes de uitkomsten in onderhandelingen met stakeholders en hoe gebruiken de leden de resultaten in de prestatieonderhandelingen? PRESENTATOR: ATRIVE Alle informatie www.aedes.nl/CO2neutraal2050

(definitieve versie 1 oktober beschikbaar) Preview Routekaart (definitieve versie 1 oktober beschikbaar) PRESENTATOR: ATRIVE Hier overschakelen naar Excel werkblad.