Toekomst creëren kan je leren http://ipadstopwatch.com/timer-fullscreen.html Toekomst creëren kan je leren Door: Warner Werkhoven & Joosje Duindam (Kunstbalie)

Programma Inleiding Waar staan we nu? Wie zijn we? Wat doen we? Wat gebeurt er in Brabant? Waar staan we nu? Ideaalplaatje: waar willen we naar toe? Hoe doen we dat? Aan de slag! Vervolg? 2 oktober 2017

Maatschappelijke vraag: waarom? Artistieke aanpak: hoe? Inleiding Wie zijn we? Warner & Joosje Kunstbalie Wat doen we? Community Art Brabant Wat gebeurt er in Brabant? Buurtcultuurfondsen Wie zijn wij: Warner: technische achtergrond, cultuurmakelaar in Eindhoven. Culturele diversiteit, urban culture, community art. Onderzoek en innovatie AK en CA Joosje: diverse CA projecten in de wijk, adviseur CA bij pbcf, nu 4 jaar bij KB onderzoek, netwerk, projectenbegeleiden etc Wat doen wij: KB is expertisecentrum in kunsteducatie, kunstbeoefening id vrije tijd en community art, we werken in opdracht van de provincie. Vanuit Kunstbalie stimuleren we community art in Brabant. Ondersteunen doormiddel van kennis ontwikkeling, deling, netwerken (oa via platform CAB). Wat is community art: creativiteit inzetten bij maatschappelijke vraagstukken. Onderdelen: Maatschappelijke vraag: waarom? Artistieke aanpak: hoe? Co-creatie: met wie? Waarde-creatie: wat wil je bereiken? Buurtcultuurfondsen: Samenwerking pbcf met provincie, woningcorporaties en gemeenten. Op dit moment zijn er 5 buurtcultuurfondsen van woningcorporaties (staan onder druk!) en 1 van gemeenten en 1 provinciaal fonds.   2 oktober 2017

Waar staan we nu? Onderzoek 5 jaar buurtcultuur Uitkomsten: Analyse 22 buurtcultuurprojecten Uitkomsten: Projectmatig Geen lange termijn visie Geen lokaal commitment (in uren, euro’s, etc.) Geen structurele monitoring/effectmeting 5 jaar buurtcultuur: na 5 jaar experimenteren en ontwikkelen stil staan bij: wat hebben we bereikt en hoe willen we verder? Wat moet blijven en wat kan misschien beter. UITKOMSTEN Projectmatig: korte losse projecten met hoge verwachtingen, niet realistisch binnen tijd en middelen Geen lange termijn visie: projecten staan los van elkaar Afhankelijk van provincie en woningcorporaties (geen lokaal commitment in uren, euro’s etc, bijv van gemeenten of welzijnspartij Geen structurele monitoring/effectmeting: dus geen doorlopend leerproces waarin je ziet wat er is geleerd, wat beter kan, hoe de volgende keer anders etc (leerproces) 2 oktober 2017

Voorbeeld: sibelius aan de voordeur - Samenwerking tussen culturele organisatie (theatercollectief EELT) en welzijnspartij (Contourdetwern) Project in tilburg noord met veel problematiek (geweld, onveiligheid, vervuiling, etc) Mensen mensen met klassieke muziek (miniconcertjes voor de deur) naar buiten krijgen en het gesprek aan gaan Veel kleine successen: ontmoeting, nieuwe vrijwilligers, verwondering etc maar om echt effect te bereiken in moeilijke wijk is een integrale aanpak nodig voor lange tijd met alle professionals (en bewoners) en niet ‘slechts’ 2 partijen. 2 oktober 2017

Ideaalplaatje: waar willen we naar toe? Lokaal samenwerkingsverband op gemeentelijk niveau met: Meerjarige afspraken Cofinanciering (bv gezamenlijk fonds) Regie & aanjagen Monitoren, reflecteren en leren Hoe zouden we het dan willen in Brabant? In situaties zoals tilburg noord willen we: Lokaal samenwerkingsverband op gemeentelijk niveau met: Meerjarige afspraken (tussen alle belanghebbenden) Cofinanciering (bv gezamenlijk fonds) Regie op resultaat & aanjagen Monitoren, reflecteren en leren NB: Er wordt op dit moment een dergelijke aanpak geformuleerd in Tilburg, obv ervaring CAL-XL en Arnhem 2 oktober 2017

Hoe doen we dat dan? > Een meerjarige programmatische aanpak Vraagstuk + Stakeholders Wat is het grootste probleem of kans in jouw werkgebied? Wat is de potentie van de wijk? Toekomstvisie Waar willen we over 4 jaar staan en hoe krijgen we de neuzen dezelfde kant op? Programma Wat moet er gebeuren en wie doet wat? Projectencyclus Hoe leer je van elk project? Wij denken dat dit kan met een meerjarige programmatische aanpak Eerst formuleer je een gemeenschappelijke urgente vraag en bepaal je wie dat bij betrokken zijn Dan bepaal gezamenlijk waar je over bijv 4 jaar wil staan en zorg je dat alle neuzen dezelfde kant op staan Vervolgens ontwikkel je samen een programma van acties/activiteiten die bij moeten dragen aan de visie/gemeenschappelijke doel Daarin bepaal hoe je er geleerd wordt: hoe monitor je de acties, leer je er van en weet je wat de volgende stap is om een stapje dichterbij je gemeenschappelijke doel te komen. NB bovenstaande opbouw omvat de kwaliteitscriteria CA: maatschappelijke vraag, artistieke aanpak, co-creatie, waarde-creatie 2 oktober 2017

Hoe doen we dat dan? > Weerbarstige praktijk Verschillende belangen en prioriteiten Geen (extra) geld of capaciteit Complexe vraagstukken die integrale aanpak vereisen Geen kant en klare antwoorden Vraagt een andere aanpak en/of houding Dit klinkt mooi op papier, maar hoe werkt dat in de praktijk? Dat is nog niet zo simpel: Verschillende belangen en prioriteiten Geen (extra) geld of capaciteit Complexe vraagstukken die integrale aanpak vereisen Geen kant en klare antwoorden Vraagt een andere aanpak en/of houding 2 oktober 2017

Aan de slag met strategieën! > Hoe creëer je een meerjarig programmatische aanpak met alle relevante betrokkenen? 2 oktober 2017

Aan de slag met strategieën! Maak groepjes van 3 Kies een voorbeeldsymptoom: overlast door hangjongeren vervuilde portieken of voortuinen gevoel van onveiligheid … Denkoefening adhv voorbeeld symptoom Stel je voor: Jij bent 1 van de belanghebbende/betrokkenen en hebt last van: - overlast door hangjongeren - vervuilde portieken of voortuinen - gevoel van onveiligheid … 2 oktober 2017

Opdracht 1: Vraag en stakeholders Doel: Symptoom > stakeholders > achterliggende problematiek Hoe breng je de stakeholders in kaart? Mindmap Wandeling door de wijk, praten met betrokkenen Plattegrond tekenen Hoe krijg je de achterliggende problematiek scherp? 5 x doorvragen: waarom Statistische informatie opzoeken Niet nadenken over WAT de achterliggende problematiek is en WIE de stakeholders zijn, maar HOE je het zou aanpakken We willen dus op zoek naar aanpakken/methodieken/strategieen om zoiets aan te pakken. 2 oktober 2017

Opdracht 2: Gezamenlijk toekomstvisie Doel: achterliggende problematiek > gezamenlijk punt op de horizon Hoe breng je alle belangen in kaart? Eerst met iedereen apart praten Missies+visies, pijnpunten en blijmakers van betrokkenen inventariseren Hoe krijg je de neuzen dezelfde kant op? Positieve insteek: wat gaat goed en wat kan beter Klein beginnen Good practice (inspirerend voorbeeld van elders) Reframing: centrale vraag ‘kantelen’ zodat iedereen zich er in kan vinden Niet nadenken over WAT het gezamenlijke punt op de horizon is, maar HOE je tot een gezamenlijk punt op de horizon komt We willen dus op zoek naar aanpakken/methodieken/strategieen om zoiets aan te pakken. Mogelijke antwoorden: Game/spelvorm Reframing / kantelen 2 oktober 2017

Opdracht 3: Programma Doel: gezamenlijk punt op de horizon > vertaling naar plan van aanpak Hoe kom je tot een plan van aanpak? Design thinking/brainstorm: veel ideeën genereren en de beste selecteren en/of uitproberen (prototyping, pilots) Inventariseren wat er al is: hoe kan je slim combineren? Hoe breng je in kaart wie wat kan inbrengen? Denk aan: euro’s, uren, faciliteiten, kennis Inventariseer welke basisbenodigdheden er zijn Via game of klein proefproject competenties inventariseren Niet nadenken over WAT het plan van aanpak is, maar HOE je het zou aanpakken We willen dus op zoek naar aanpakken/methodieken/ strategieen om tot een plan te kome 2 oktober 2017

Opdracht 4: Leerproces Doel: vertaling naar plan van aanpak > acties > resultaat Hoe kan je monitoren, reflecteren en leren? Indicatoren benoemen Contextanalyse aan begin en einde van 4-jarig traject, bv wijkcijfers mbt leefbaarheid (CBS, gemeentelijk onderzoek) Cijfers toetsen bij ervaringsdeskundigen en experts Leergemeenschap Projectevaluaties op proces en resultaat (begin, tussentijds, einde) Proces in beeld brengen via logboek/dagboek, blogs, vlogs Verschillende perspectieven (belevingen) betrekken: bewoners, bestuurders, wijkprofessionals 2 oktober 2017

(Landelijke) Databronnen Gemeenten in cijfers CBS in uw buurt Atlas voor Leefomgeving Stemmingmakerij Cijfers via gemeente (website / statistische dienst) 2 oktober 2017

Bedankt! 2 oktober 2017