Boek ‘Begeleiden’ Hoofdstuk 13 Communicatieproblemen
Huiswerk vorige keer bespreken Verwerkingsopdrachten bij hoofdstuk 12 bladzijde 120 opdracht 9 en 10.
Communicatie Filmpje over communicatie (draadstaal) http://www.youtube.com/watch?v=bdjKE_1_cYs
Problemen in de communicatie Heb je wel eens meegemaakt dat je niet begreep wat de ander bedoelde? Of dat iemand jou niet begreep? Heb je wel eens een ‘aanvaring’ met iemand gehad omdat die je leek te kwetsen, wat niet zo was? Of dat er lawaai was, zodat je niets kon horen?.
Opdracht: Maak, in een groepje van 2, een mindmap over communictieproblemen en presenteer deze in de klas.
We hebben immers geleerd dat: We onthouden… 10% van wat we lezen; 20% van wat we horen; 30% van wat we zien; 50% van wat we zien en horen; 70% van waar we met anderen over hebben gediscussieerd; 80% wat we persoonlijk ervaren hebben; 95% van wat we uitleggen aan anderen.
Communicatieprobleem: Wanneer de zender de boodschap niet goed kan overdragen / wanneer de ontvanger de boodschap niet begrijpt zoals de zender bedoeld heeft. Door: Verschil in achtergrond en gewoonten Vertalen van de boodschap Beperkingen van de zintuigen / spraakorgaan Begrijpen van de boodschap Ruis (zie uitwerking op volgende sheets)
1. Communicatieproblemen door verschil in achtergrond en gewoonten Jij kunt er, als zorgverlener, tegen aan lopen dat mensen andere waarden en normen hebben, ofwel: een ander referentiekader. De ander: - denkt anders; - heeft andere interesses; - doet ander werk; - heeft een andere overtuiging. Met name in de communicatie met mensen van een andere cultuur kunnen makkelijk misverstanden ontstaan – bijvoorbeeld in de zorg(!)
2. Communicatieproblemen met het vertalen van de boodschap Wanneer de zender een ‘fout’ maakt, waardoor zijn boodschap niet goed over komt: De zender gebruikt woorden waarvan de ontvanger de boodschap niet kent; Filmpje De zender gebruikt heel persoonlijke woorden, die minder duidelijk zijn dan ze in eerste instantie klinken, vb: “dit is kwaliteit.” – Maar wàt is kwaliteit? Intonatie: Hoe moet het begrepen worden? Vb: “Nou, goed gedaan!” Compliment? Spot? Sarcasme?
3. Communicatieproblemen door beperking van zintuigen en / of spraakorgaan zender ontvanger
4. Communicatieproblemen bij het begrijpen van de ‘boodschap’ Wanneer de ontvanger de verbale en non-verbale signalen niet goed begrijpt: Vb: - Ontvanger geeft een andere (emotionele) betekenis aan de woorden van de zender; - Ontvanger geeft eigen invulling aan de woorden van de zender. Naarmate de gewoonten en achtergronden van de zender en de ontvanger meer van elkaar verschillen, leidt dat tot meer communicatieproblemen. (Zie ook vlgd sheet)
4. Vervolg Communicatieproblemen bij het begrijpen van de ‘boodschap’
5. Communicatieproblemen door ruis
5. Communicatieproblemen door ruis Externe ruis = van buitenaf, wat je afleidt van de boodschap. vb: gesprek tijdens een rockconcert, achtergrond-geluiden, druppende kraan, puist iemand’s neus. Interne ruis = bij zender of ontvanger: Concentratieproblemen; Hoofdpijn; Al aan je antwoord denken tijdens het verhaal van de zender; Vooringenomenheid – vooroordelen. Een belangrijke taak van de Verzorgende is het voorkomen van ruis – luistervaardigheid.
Het communicatieschema: Communicatie is een ingewikkeld proces Ruis: storing van binnen uit Ruis: storing van buiten af Ruis: storing van binnen uit vertaalt begrijpt Zender met eigen referentiekader, verwachtingen, gevoelens en gedachten Ontvanger met eigen referentiekader, verwachtingen, gevoelens en gedachten Boodschap (in woorden en lichaamstaal)
huiswerk Verwerkingsopdrachten bij hoofdstuk 13 bladzijde 120/123 opdracht 1 t/m 8.