De X-road Pleidooi om niet incrementeel te blijven verbeteren aan de geautomatiseerde overheid over te stappen naar een digitaal opgezette overheid

Waarom? Het systeem van bestaande processen automatiseren werkt aan de buitenkant redelijk, maar De opzet kraakt en piept, gaat steeds sneller achterlopen en is onnodig duur Privacy is steeds minder te waarborgen

1. Dienstverlening Wij hebben ‘Steffie’ nodig om uit te leggen hoe je digitaal zaken met ons doet. Dat ligt niet aan de gebruikers! Een goed digitaal ontworpen proces met goed ontwikkelde software is voor iedereen (98%) digitaal bruikbaar. “Er bestaan geen digibeten, er bestaan wel slechte processen en slechte software”

Hier heeft ‘Steffie’ haar handen aan vol

Hier komt Steffie niet in beeld

Ontwikkeling stagneert Hoge score op ‘hoeveel is digitaal beschikbaar’ Allerlaagste score (50 landen) op ‘vooruitgang’

Nederland ‘Rapidly receding’

Inspanningen buitenproportioneel Elke gemeente bouwt en onderhoudt ICT infra, applicaties, koppelvlakken, zaaksystemen, websites, etc .

400 koppelingen burgerzakenmodule 400 koppelingen zaaksysteem Iedere kleine stap, bijv. “digitale melding voorgenomen huwelijk” leidt tot (o.a.): 400 procesontwerpen 400 digitale formulieren 400 websites aanpassen 400 koppelingen burgerzakenmodule 400 koppelingen zaaksysteem

Afhankelijkheid van leveranciers groot en kostbaar

Kleinere innovatieve oplossingen niet bruikbaar De grote leveranciers bepalen de aard en de snelheid van de ontwikkelingen bij de overheid Leuke gebruiksvriendelijke apps staan buitenspel Daarmee staat de gebruiker buitenspel

2. Privacy Hoge hekken en muren rondom de databanken van de overheid

Probleem wordt zo dagelijks groter Datalek Datalek Datalek

Privacy kan door overheid niet gewaarborgd worden Resultaat huidige koers: Remmeloze en ongecontroleerde duplicatie data Geen spoor van overzicht

Uit eigen ervaring:

Afnemend vertrouwen in de overheid Geen inzage wat er van mij is vastgelegd en waar Datalekken dagelijkse kost Afnemend vertrouwen in de overheid

Last van de remmende voorsprong

Opbouw overheid vanuit ‘papieren’ wereld De ambtenaar is schakelpunt tussen de burger en het specifieke onderdeel van de overheid.

ICT wordt ingezet voor efficiency in gelijkblijvende systematiek

Bestanden worden aan elkaar gekoppeld. “Eén loket” met ambtenaar als in- en uitgang. De uitwisseling achter de ambtenaar niet zichtbaar voor de burger.

De ambtenaar zit nog steeds tussen de burger en een onoverzichtelijke hoeveelheid systemen.

Ondertussen in de echte wereld:

We hoeven het niet te verzinnen De X-road bestaat al en werkt al jaren Meer en meer landen gaan ermee aan de slag

Schematische opzet digitale overheid Estland

Essentiële Randvoorwaarde Digitale identiteit (rechts)personen

Inmiddels ook mobiel in gebruik (op de SIM kaart) Geen software te installeren op PC Werkt bij iedere webbrowser Werkt op iedere device Werkt bij iedere provider

Niet aan elkaar koppelen, maar toegankelijk maken!

Voorbeeld van het inlogscherm

Eén website voor alle gemeenten 1 keer teksten schrijven Presentatie vormgeving per gemeente 1 keer alle koppelingen goed zetten 1 keer onderhoud

Voorbeelden 1. Homepage hoofdstad

2. Homepage gemeente 100.000+

3. Homepage gemeente 3500 inwoners

Dit doen we gemeenschappelijk Hier komt de individuele keuze tot zijn recht

Gemeentelijke site “rijbewijs vernieuwen”

Dit is in Estland in de testfase, bijna klaar voor productie Zo kan het ook! Dit is in Estland in de testfase, bijna klaar voor productie Beste mevrouw ter Mors, uw rijbewijs verloopt binnenkort. Zullen we het voor u verlengen? Ja Nee ?

Mw. ter Mors is rijvaardig Examinator Mw. ter Mors is rijvaardig examen ID nummer politie overtredingen 12345 medisch arts 54321 Dhr. Pietersse is NIET rijvaardig

X-road: data zijn niet van de overheid maar van mij De overheid mag info maar 1 keer vragen De overheid MOET alle info hergebruiken De toegang is breed, logging + timestamping met ID Sancties niet op toegang maar op niet verantwoord gebruik Ik kan alle data inzien Ik kan alle data (laten) veranderen Ik zie iedere mutatie in mijn data Ik zie alle raadplegingen van mijn data