VCA Basisveiligheid Hoofdstuk 1 Veiligheid

Van gevarenkennis tot veiligheid 1.1 Gevaren bij het werk 1.2 Begrippen 1.3 Lessen uit eerdere ongevallen 1.4 Veilig werkgedrag 1.5 Preventieve aanpak 1.6 Handelend optreden bij incidenten en (bijna-)ongevallen eerst denken, dan doen

Wat is veiligheid? bescherming tegen gevaren óók gevaren voor je gezondheid goede arbeidsomstandigheden Veiligheid, Gezondheid en Welzijn (VGW) preventie (voorkomen is beter dan genezen) leren van incidenten, ongevallen en bijna-ongevallen

1.1 Gevaren bij het werk bijvoorbeeld brand, ontploffing (explosie) of vergiftiging geraakt worden door of bekneld raken tussen bewegende delen aangereden worden door autoverkeer of werkvoertuigen vallen of getroffen worden door een vallend voorwerp elektriciteit, straling en lawaai

1.1 Gevaren bij het werk bronnen van gevaar het soort werk de werkplek of de omgeving van de werkplek arbeidsmiddelen de machines, gereedschappen en hulpmiddelen de producten en de materialen waarmee gewerkt wordt het gedrag van de werknemers

1.1 Gevaren bij het werk de gevaren zijn groter bij werken met gevaarlijke stoffen werken met gevaarlijk gereedschap/machines werken met hoge druk werken met stralingsbronnen graafwerkzaamheden werken met elektriciteit werken in hitte of koude werken in lawaaierige omgeving werken op hoogte

1.2 Begrippen incident bijna-ongeval ongeval arbeidsongeval ongewenste gebeurtenis met of zonder schade of letsel bijna-ongeval ongewenste gebeurtenis zonder schade of letsel ongeval ongewenste gebeurtenis met schade en/of letsel arbeidsongeval ongewenste gebeurtenis tijdens het werk met letsel noodsituatie ernstige bedreiging door ongevallen, branden, explosie, gevaarlijke ziekteverwekkers of een bommelding

1.3 Lessen uit eerdere ongevallen waardoor gaan zaken mis? ervan leren om ze te voorkomen maatregelen nemen om erger te voorkomen oorzaken van ongevallen onveilig handelen en/of een onveilige situatie (directe oorzaken) onveilig handelen: dé belangrijkste oorzaak ongevallen zijn vooral te voorkomen door te zorgen voor veilig werkgedrag

1.4 Veilig werkgedrag zorg voor jezelf zorg voor je omgeving positieve instelling volg veiligheidsvoorschriften volg instructies

Aandachtspunten voor veilig werken gedrag dat veilig werken bevordert: zorgen voor de veiligheid en gezondheid van jezelf en van anderen in je omgeving

Aandachtspunten voor veilig werken een positieve instelling houd je aan de veiligheidsvoorschriften, aanwijzingen en instructies andere medewerkers aanspreken bij onveilige handelingen, onveilige situaties incidenten melden en zo nodig handelend optreden aandacht voor persoonlijke hygiëne en orde en netheid

Waar het misgaat gebruik van alcohol en drugs: het werkt langer en ingrijpender dan je zelf denkt! slechter functioneren  minder waakzaam en oplettend situaties niet goed inschatten overschatten eigen mogelijkheden gemakkelijker grenzen overschrijden

Richtlijnen alcohol en drugs nooit tijdens het werk niet wanneer de effecten je werk nog beïnvloeden (bv. diep in de nacht nog veel gebruiken) bij merkbare effecten op werkbeheersing (bij jezelf/collega’s): geen werk (laten) doen met verhoogd risico meld het aan je leidinggevende Als je zelf regelmatig te veel gebruikt, zoek dan hulp!

Orde en netheid belangrijk voor veilig werken voorkomen van incidenten, vervuiling en milieuschade verlies van gereedschappen en materialen aangenamere werkomgeving positieve invloed op motivatie en gesteldheid tijdwinst en een hogere efficiëntie

 Good housekeeping de omgeving opgeruimd houden restmaterialen afvoeren of veilig opslaan opslagsysteem voor gereedschappen en materialen kabels ophangen (safety-hooks) of wegwerken goede inrichting van de werkplaats/werf 

Vallen en struikelen aandachtspunten voorkomen vallen en struikelen overzichtelijke bedrijfsinrichting werkplekken opgeruimd looppaden schoon en vrij van obstakels onveilige situaties verhelpen opletten waar je loopt voldoende zicht als je iets draagt wegen en paden volgen gepast schoeisel, zoals veiligheidsschoenen

1.5 Preventieve aanpak ongevallen en gezondheidsschade voorkomen gevolgen beperken voorkomen van onveilige handelingen en situaties onveilige handeling het niet volgen van de veiligheidsvoorschriften kan tot een ongeval leiden onveilige situatie als de werksituatie niet voldoet aan voorwaarden voor veilig werken, kan ook een ongeval ontstaan

Onveilige handelingen zonder werkvergunningen werken voorgeschreven PBM niet gebruiken beveiligingen buiten werking stellen gereedschap onjuist gebruiken kapot gereedschap gebruiken een last verkeerd verplaatsen

Onveilige situaties er is geen of onvoldoende verlichting werkvloeren zijn niet opgeruimd apparatuur/machines zijn niet (voldoende) beveiligd vluchtwegen ontbreken of zijn geblokkeerd als iemand onveilig werkt: voorkom dat het misgaat en meld het aan de leidinggevende onveilige handeling stoppen oorzaak van het gevaar wegnemen waarschuw de mensen in de omgeving

Handelend optreden bij incidenten en bijna-ongevallen: bij ongevallen: directe maatregelen: (situaties markeren/handeling (laten) stoppen) melden bij de leidinggevende bij ongevallen: volg de alarminstructies op (BHV) begeleid het slachtoffer naar de medische dienst (of alarmeer zo nodig de BHV’er of de arts) neem direct maatregelen om herhaling te voorkomen