De Stad H5 - 2007-2008 PPT 02 Laatgotische kerken
Indeling van Gotische periode Vroeggotiek: ca. 1140-1200 Middengotiek of Hooggotiek: 1200-1300 Internationale gotiek: 1300-1450 Laatgotiek of Flamboyante gotiek: 1300-1500
Plattegrond
Doorsnede gotische kerk
Kenmerken gotische kerken Spitsbogen Kruisribgewelf Rechthoekig travee Verticaliteit Bundelpijlers Skeletbouw Grote ramen
Spitsbogen
ribben Kruisribgewelf … op rechthoekig grondvlak
Spitsboog + Kruisribgewelf = Gotisch sluitsteen
Rechthoekige travee Chartres
Luchtbogen en steunberen
Dom van Milaan
Sint Vitus kathedraal, Praag pinakels
Pinakels Kleine torentjes die de luchtbogen afsluiten. Fungeren als contragewicht en zorgen ervoor dat de zijwaartse druk wordt omgezet in een neerwaartse druk
Verticaliteit Spitsbogen Bundelpijlers Doorlopende lijnen
Vroeggotiek
Zesdelig op vierkant grondvlak
Hooggotiek
Vierdelig op rechthoekig grondvlak
Late gotiek flamboyante gotiek (ca. 1250 - ca. 1400) late of flamboyante gotiek (ca. 1400- begin 16de eeuw).
Flamboyante gotiek Laatste fase van de gotiek In figuurlijke zin betekent flamboyant fonkelend of schitterend. Vlamvormige elementen als decoratie
Flamboyante Gotiek in U.K. ca. 1300-1360, Flamboyante Gothic ca. 1350-1550, Perpendicular Style
Kenmerken Traceerwerk langs ramen Verticale raamstijlen tot aan start spitsboog Raamstijlen waaieren uit en kruisen elkaar Spitsboog gevuld met maaswerk Maaswerk gevuld met driepas, vierpas en visblaas.
maaswerk uitwaaieren Verticale raamstijlen
Vulling maaswerk vierpas driepas
Visblaas
Exeter, kathedraal
Uitgebreide gewelven Elegante pijlers
Ster- gewelf
Netgewelf
“verspringend”
Perpendicular Nadruk op de verticale lijn Ramen zeer groot Raamstijlen tot boven in spitsboog Waaiergewelven
King’s College Chapel Cambridge
Waaiergewelf
Boogvormen
Licht “God is licht”, dus goddelijk licht moet in kerkgebouw zichtbaar zijn. Gouden vaatwerk, edelstenen en alles wat men in de schepping voor kostbaar houdt: versterken kracht van het licht dat via ramen binnenkomt. Kleurrijke vensters: om bezoekers te “verlichten”.
Kleurrijke vensters Hoe groter de ramen hoe meer licht er binnenvalt! Ramen bestaan uit honderden kleine stukjes gekleurd glas bijeengehouden door raamwerk van loodstrips: GLAS-IN-LOOD Lood volgt veelal contouren van de vormen Extra versteviging door dunne ijzeren staaf: regelmatig ruitjespatroon Met emailverf details schilderen en daarna in de oven: GEBRANDSCHILDERD GLAS
Gebrandschilderd IJzeren staaf ter versteviging Lood volgt contouren
16e eeuws voorbeeld van gebrandschilderd glas
Steden en Kathedralen Stencil Bespiegeling 26-27
Functie van een kathedraal Bezoeken van de mis Rechtspraak Feesten Processies Prestigeobject
De kathedraal Stencil Bespiegeling 34-37
De bouw van een kathedraal Voortdurende verfraaiing van de kerk, ook na ingebruikname. Stadbewoners betalen mee aan de bouw van een kathedraal, d.m.v: Belastingen Giften (soort sponsering)
Bouwloges Leiding over de bouw: bouwmeesters. Bouwmeesters stellen plannen steeds bij. Werk uitgevoerd door verschillende bouwloges. Ondanks eigen stijl van bouwloges toch geen rommelige indruk. Aanvankelijk trekken bouwloges van bouwproject naar bouwproject. Hierdoor INTERNATIONALE STIJL. Door stijging welvaart nu ook particuliere opdrachten. Hierdoor vestigen ambachtslieden zich in stad en verenigen zich in coöperaties of gilden.
Techniek en Bouwen (Groot, Groter, Grootst) Stencil History 30
Op de bouwplaats Bouwers werkten generaties lang aan hetzelfde bouwwerk Problemen ter plekke oplossen Bouwers, steenhouwers, beeldhouwers, schilders, timmerlieden, smeden, zilversmeden, glassnijders.
Ontwerpen Ontwerptekeningen Mallen om bijv. vensters de gewenste vorm te geven Mallen vaak op stenen vloer van werkplaats uitgezet om deze correct over te nemen.
Villard de Honnecourt Bouwmeester Tekende gebouwen na als voorbeeld voor bouwheren in andere steden.