Borstvoeding en een hartafwijking Conny Mooij 5 Borstvoeding en een hartafwijking Conny Mooij Voorstellen en zandloper Welk ziekenhuis komen jullie?

Inhoud presentatie Casus Klaasje Waarom borstvoeding? Kolven Early Feeding Skills Stellingen Werken naar ontslag

Casus Klaasje wordt geboren na 41 weken Partus: sectio ivm foetale nood Hartafwijking bij 20 week echo gezien 1ste kindje van ouders Moeder wil graag borstvoeding geven Klaasje wordt p.p. opgenomen op neonatologie

Casus Klaasje Opname op neonatologie Na echo blijkt een transpositie Klaasje start met Prostin infuus en komt aan de beademing Rashkind vindt plaats Naast infuzen/lijnen /beademing ook CFM/NIRS Voeding M(inimal) E(nteral) F(eeding) Vaak ouders wel voorbereid op opname. Rondleiding vtv Verblijf paar dagen K3, daarna NH hotel of RMD Ouders vaak alleen, ver weg van huis Zo snel als mogelijk, buidelen, HOH

Stelling In deze situatie kan Klaasje geen borstvoeding krijgen en heeft ze dat ook niet nodig

Waarom borstvoeding? Snelle maaglediging Protectie wand maag-darmkanaal Olygosachariden Lactoferrine Immuunglobulines Bifidus factor Groeifactoren voor darmrijping Moeder-kind binding Colostrum noemenIGG IGA(dip na 3-4 mnd Door de specifieke samenstelling van het colostrum zorgt dit ervoor dat de darmwand van het kind een beschermlaagje krijgt, door de laxerende werking de mec. uitgescheiden wordt, door de Eiwitten bescherming krijgt voor infecties en het zorgt ook voor voedingsbron!! DHA: docosahexanioc acid, AA: Arachidonic acid (nodig voor ontw. Zicht en cognitieve ontw. Lactose: Kh en Ca absorptie Wei: Alpha lactalbumine(immuniteit), lactoferrine, lysozyme(bact. Dodend en neemt toe in loop van voeden) Vit. B12 is nodig voor de bv bij de vegetarische moeder (foliumzuur) Vit. B6 kan de bv remmen Ca: te laag gehalte Veel IgE en IgA Bifidusfactor: zuur milieu in de darmen, voorkomt groei slechte bact.(Shigella, Salmonella, E Coli)en stimuleert groei goede bacterien Nog veel meer stofjes aanwezig, niet na te maken in kunstvoeding… Lactoferrine: zorgt voor binding ijzer, zodat deze niet als extra voor bact. achterblijft . Wordt verderop in de darm weer losgelaten voor opname Ook betere hygiëne door niet uitkoken van flessen en spenen ed… Interferon: tegen virussen Interleukines: bevordert ontstekings proces, helpt opruimen Fe in kunstvoeding hoger, maar minder opname mogelijk, dus veel vrij voor Enzymen: Lysozym(hogere conc bij 5-6 mnd, kruipen), werkt in op membraan bact. en lipase (vetsplitsing, helpt pancreas mee)

Stelling Zus van moeder heeft nog een Freestyle kolf van Medela, die kan ze prima gebruiken!

Kolven Welke kolf? Kolven met de hand Hoe vaak per dag? Ook ‘s nachts? Hoeveel is normaal? Melkproduktie na 7-10 dagen Ideaal ≥ 750 ml Grens 350-500 ml Laag ≤ 350 ml Advies ip eerste 3-4 weken huurkolf, ivm motoren Formulier teruggave verzekering Folder afkolven van mm Attentie dagboekje hierin Kolfspreekuur en agenda Dubbelzijdig/enkelzijdig Oude bh als bustier Advies eigen kolf

Hoe zat het ook alweer? Nog even het plaatje hoe de hormonen ook maar werkten: Het kind zuigt aan de borst, waardoor er oxytocine vrijkomt uit de hypofyse achterkwab. Hierdoor komt er melk vrij voor het kind, door samentrekking van de melkkanaaltjes. Door het leegdrinken van de borst wordt er in de hypofyse voorkwab weer Prolactine aangemaakt. De melk die gedronken of gekolfd wordt, wordt op dat moment zelf aangemaakt. Belangrijk voor het kolven, om een TSR te krijgen zijn o.a. ontspanning, warmte. Prolactinespiegel is ‘s nachts hoog.

Kolven/ Te weinig melk Na 10 dagen < 500ml/dag Vragen naar soort kolf, kolfschelp grootte Op Kraamafdeling 25 en 27 van Beldico Medela standaard: 24 mm!! Toeschiet reflex? Tepels worden dikker en langer Clusterkolven Kolven in de nacht? Vragen aan moeder: Borstgroei, borstoperaties: verkleining of vergroting. Ook psyche belangrijk hierbij!! Ziekten moeder: schildklier/ PCOS/IVF Gebruik van corticost.(longrijping), magnesium(RR) Neusspray Oxitocyne/domperidom Manueel kolven eerste 5dagn, 3xdd meer en langer productie(Standford university, school for medicals) Clusterkolven: *7-5-3 min 1x per 45 min * 1 uur lang kolven (10/10 of 5/5) * Kolven wanneer je de kolf ziet of elke 2 uur

Adviezen voor moeder Rust???? Voeding Drinken Medicatie ? Anaemie Vragen naar vloeien/ anti conceptie Rust is moeilijk bij een ic kind Goed en volwaardig eten, volgens de schijf van 5 Goed drinken, temp op zaal, flesje water mee Caff. Houdende dranken/ muntthee/salie Geen alcohol! Niet roken, verbieden? Effect nicotine uitleggen Chocalade voor verstoppingen: wat kun je daarvoor geven: Vragen naar bh, goed passend? Beugels? Vasthouden kolfschelp? massage/warmte/ Lecithine/ Anticonceptie: minipil, progesteron kan bij gestabiliseerde productie

Stelling Moeder vraagt: ik wil graag borstvoeding en kunstvoeding combineren kan dat?

Kolven/ teveel melk Wat moet ik met al die melk? Kan ik melk doneren? Invriezen kan altijd. Niet te snel doneren, stel dat.. Familie vriezer? Onderzoek Early Nutrition Study Alleen baby’s in VU donormelk

Bewaren van moedermelk Kamer Temp 20 Koelkast 4 gr Vriezer -15gr Diepvries -20gr na opwarm en Verse moedermelk 5-10 uren 5 dagen 3 mnd 6 mnd 1 uur Ont dooide mm 24 uur In ziekenhuis: verse mm bij bed, ook voor mondverz. Mm in koelkast thuis op 4 gr. Volgens WIP richtlijn. Achterin de koelkast, niet in de duur. RMD: in zakje/doosje Binnen 24 uur in ziekenhuis(praktisch) Binnen 48 uur in kind Vervoer naar ziekenhuis: koeltas met element Invriezen: dagopbrengst mag bij elkaar Invriezen binnen 24 uur. In glas mag ook ingevroren. E hechten aan glas, maar laten ook weer los Bij 60 gr verhitting: IGM dood(eiw.) Lactoferrine 2/3 kwijt Bifidusfactor ongewijzigd Lysozym 1/3 minder Op 100 gr. Alles dood behalve bifidusfactor

Slimme weetjes bij ontdooide moedermelk Verse moedermelk altijd de voorkeur Kleurvariatie Geuren Vlokken Spruw Invriezen in BPA vrij plastic Opwarmen geleidelijk, niet in magnetron Kleuren kunnen varieren: voorverteerd Vlokjes ook door vertering Bij ingevroren tijdens spruw periode: pasteuriseren (60gr) Bpa vrij: dus geen ijsblokzakjes Opwarmen geleidelijk, liefst au bain marie, magnetron geeft hotspots: kan 15 gr verschillen!! Eiwitten gaan kapot Ontdooien in koelkast en dan verwarmen Nooit opnieuw invriezen First in first out Bisph A mag niet meer bij voed middelen Kan Ca verwijderen uit voeding

Vervolg casus Klaasje Klaasje knapt op en kan na 4 dagen geëxtubeerd worden Voeding wordt langzaam uitgebreid Klaasje blijft tachypnoeïsch Mag starten met orale voeding Aan de borst: Borstcompressie doen Evt bij kolven, bij veel productie achtermelk inleveren?? Laagdrempelig een tepelhoed inzetten, indien nodig

Stelling Klaasje mag starten met orale voeding Het is vooral belangrijk hoeveel voeding ze per fles drinkt. EFS noemen Wat is belangrijk bij deze kinderen: tachypnoe is aanwezig Wat gaat makkelijker, fles of borst? Waar is dat afhankelijk van (TSR/prod./soort fles/speen) aanleghoudingen

Early Feeding Skills Waarom EFS? Waarom zijligging? Welke stress signalen ken je? Wat kun je aanpassen aan de flesvoeding? Welke fles? Veilig voeden/therapeutisch voeden Zijligging, hoe? Zwaartekracht flesvoeding Uitgangs waarden/rooting Stress signalen: fronsen/hulpah spieren/geluid/klakken/gulping/wegdraaien Sat daling/cyanose etc.. Aanpassen: flow: andere fles: dr Brown, breastflow, Calma Stoppen en sv verder geven

Welke fles, welke speen

EFS scorelijst

Na de operatie Opname op de kinderic Kolven fulltime Veel zorgen Buidelen? Weinig slaap Goed om productie goed op gang te hebben

Overplaatsing kinderafdeling Klaasje knapt op en gaat naar de kinderafdeling Mag drinken aan de borst of met de fles Ouders zijn in RMD Ouders zijn erg moe na spannende periode Vader moet terug naar huis voor werk

Aanleggen Biological Nurturing

Stelling Klaasje mag aangelegd worden, moet minimale intake krijgen. Klaasje moet elke keer worden aangelegd en worden bijgevoed na de borst met fingerfeeding om tepel speen verwarring te voorkomen Fopspeen op neo

Bijvoeding Cupfeeding Fingerfeeding Bijvoeden aan de borst Flesvoeding Cupfeeding: bewezen langer aan de borst Cupfeeding: geen goede zuigtechniek Aan de borst : goede stimulatie voor de borstvoeding

Werken naar ontslag Klaasje mag binnenkort naar huis Hoe vaak gaat moeder aanleggen Hoeveel moet er bijgevoed worden Waar moet moeder op letten? Hoe vaak moet moeder nog kolven? Belangrijk om volgende dingen te weten: volgende dia

Ontslagbeleid Voldoende moedermelk productie/ kind drinkt voldoende Voldoende moedermelk productie/ kind drinkt nog niet alles aan de borst Te weinig moedermelk productie/ kind drinkt goed aan de borst Te weinig moedermelk productie/ kind drinkt nog niet goed aan de borst Hierop inspelen Bij de eerste geen problemen (zie je weinig) Volgende dia meer over andere 3 opties

Ontslag Vragen aan moeder of ze kan schatten/voelen hoe Klaasje heeft gedronken Wegen voor en na de voeding? Goede voeding: niet bijvoeden? Volgende voeding alleen flesvoeding/sondevoeding 2xdd aan de borst en uitbreiden Welke controles doe je thuis? Hoe geef je de fles? Letten op natte luiers, bij elke voeding Eerste 6 weken 2-4 poepluiers per dag Gemiddelde groei 150 g/week Nakolven bij onvoldoende drinken borstcompressie Thuis wegen dgl, vast tijdstip Thuis veel HOH Bezoek buiten de deur. Laat buren/vrienden voor je koken/boodschappen doen…. Sondevoeding aanleren. Nwe sonde door professionele hulp Gebruik fopspeen Bij onvoldoende groei in ziekenhuis nog wel eens N1 poeder in de mm opgelost.

Begeleiding thuis VBN LLL Lactatiekundigen zelfstandig of aangesloten bij (kraamzorg)organisatie (IBCLC) NVL VBN: ver borstv natuurlijk, veel vrijwilligers in de buurt. Geen kosten. Boekje voor leden en veel folders LLL: veel folders in veel talen. Vrijwilligers Verzekering terug gave bij aansluiting NVL International board of Certifeid lactation consultant

Bronnen Breastfeeding and Human Lactation- Jan Riordan and Karen Wambach Supporting sucking skills- C. Watson Genna Borstvoeding.com Immunologie en bv en medicatie- E. Post Remus en romulus

Vragen???????