Handreiking schoolexamen scheikunde Frans Carelsen, Jeroen Sijbers

Monitoring invoering Uit tussenmeting onderzoek: "72% van de docenten geeft aan het afgelopen jaar in tijdnood te zijn gekomen bij scheikunde (14/15)." Schoolexamen dreigt onder te sneeuwen

Wat gaan we doen? Introductie handreiking en thema's Aan de slag met 1 van de 2 thema's Vaktaal Systematische Probleem Aanpak Terugkoppeling? Plannen voor de toekomt Waar heeft u behoefte aan?

Hoe zat het ook al weer? CE+SE: examenprogramma (100%) SE: handreikingen schoolexamen (40%) CE: wordt gespecificeerd in de syllabus (60%) Het schoolexamen heeft betrekking op domein A en op -de domeinen en subdomeinen waarop het centraal examen geen betrekking heeft; -Indien het bevoegd gezag daarvoor kiest: één of meer domeinen of subdomeinen waarop het centraal examen betrekking heeft; -Indien het bevoegd gezag daarvoor kiest: andere vakonderdelen die per kandidaat kunnen verschillen.

Schoolexamen Doelen zijn globaal geformuleerd zonder specificatie Ruimte voor moeilijk toetsbare vaardigheden Andere vormen van toetsen dan schriftelijk Meer eigenaarschap bij de docent

Wat moet: PTA Alle onderdelen uit het schoolexamenprogramma Het schoolexamen heeft betrekking op domein A en op -de domeinen en subdomeinen waarop het centraal examen geen betrekking heeft; -Indien het bevoegd gezag daarvoor kiest: één of meer domeinen of subdomeinen waarop het centraal examen betrekking heeft; -Indien het bevoegd gezag daarvoor kiest: andere vakonderdelen die per kandidaat kunnen verschillen. Wijze van examinering (mondeling, schriftelijk, praktisch) Mogelijkheden tot herkansing Weging Herexamen van het schoolexamen

Aandachtspunt De inspectie zal er op toezien dat alle onderdelen die in het SE getoetst moeten worden voorkomen in het PTA. Daarom is het wellicht verstandig om bij de onderdelen in het PTA expliciet te verwijzen naar de verschillende domeinen in het examenprogramma, juist om dit toezicht te vergemakkelijken. Wat niet meer: Het verschil se-ce maakt geen deel meer uit van de beoordeling van de onderwijsresultaten.

Handreiking: handig! Hoe bouw je toetsen op? Verdeling SE/CE Inrichting PTA Afstemming met andere vakken

Mogelijke Nieuwe onderdelen Leren redeneren met "Systematische Probleem Aanpak" Aandacht voor vaktaal bij oefeningen betreffende formuleren

A: Leren Redeneren Systematische aanpak van problemen. DATA CONCLUSIE VERBINDING

Voorbeeld redenering Leg met behulp van het molecuulmodel uit waarom twee gassen goed mengbaar zijn. DATA Gassen bestaan uit kleine deeltjes Tussen deze deeltjes zit veel lege ruimte   CONCLUSIE Twee gassen mengen goed VERBINDING De deeltjes van verschillende gassen hebben veel ruimte om door elkaar te kunnen bewegen

Belang van goed formuleren Samenleving wordt taliger. Vaktaal en specifiek formuleren is heel belangrijk op alle gebieden! Filmpje “Nieuw Dier: Koken met kerst” Leerlingen verliezen veel punten op toetsen en examens omdat ze vragen vaag of onvolledig beantwoorden. 25-01-2017 taalvaardigheid

Leerling antwoorden Wat is een residu? Een leerling antwoordt: Als je bijvoorbeeld iets destilleert, en je krijgt er iets uit dan blijft er iets over en dat is het residu. Antwoorden van leerlingen: Het is een stof op een stof. Anders gaan ze met elkaar reageren. Hoe lager in de groep hoe erger hij reageert. 25-01-2017 taalvaardigheid

antwoorden van leerlingen analyseren groepen: Bekijk de antwoorden van leerlingen en overleg/ bediscussieer: wat voor een soort taalfouten kom je tegen? Hoeveel punten zou je voor het antwoord geven? 25-01-2017 taalvaardigheid

Aan de slag! Werk samen met buurman/vrouw Bediscussieer waar in uw huidige onderwijspraktijk deze methodiek zinvol zou kunnen zijn.

Terugkoppeling! Hoe nuttig vonden jullie de geboden onderdelen? Tips voor het doorontwikkelen van de handleiding?

Toekomst Toetsenbank met items voor schoolexamenprogramma Graag sturen naar j.sijbers@slo.nl Dropbox waartoe u toegang krijgt Uitgebreide rubric voor beoordelen van onderzoeksvaardigheden Eindevaluatie invoering schoolexamen

Meer informatie? www.handreikingschoolexamen.slo.nl/scheikunde

Typen fouten Leerlingen verliezen veel punten op toetsen en examens omdat ze vragen vaag of onvolledig beantwoorden. Antwoorden van leerlingen van een groot aantal toetsen geanalyseerd (Sk, Eng, Bio) Leerlingen maakten de meeste fouten in de volgende categorieën: VH = Vraag Herhalen (antwoord zou goed zijn geweest als de vraag geheel of gedeeltelijk in het antwoord was verwerkt) SW = Scharnierwoord/signaalwoord (onjuist voegwoord: omdat, voordat, nadat, tot, terwijl, als, toen) OR = Onvolledig Redeneren (stappen in de redenering worden overgeslagen) FV= Foutieve Verwijzing (het, die, er, dan) TV = Taalverzorging (zinsbegrenzing, correct Nederlands) 25-01-2017 taalvaardigheid

Resultaten gemiddelden Toetsweek 4 juni 2016   M SD Aantal lln max score van 4 taalpunten Nulmeting 1.58 1.04 3 Toetsweek2 2.15 1.26 15 Toetsweek3 2.71 1.08 25 Toetsweek4 2.74 1.20 33   verschil 95% CI T(98) p d % verbeterd dan wel max score behouden Nulmeting - toetsweek2 -0.57 -0.88, -0.25 -3.59 0.001 0.54 55.6 Nulmeting – toetsweek3 -1.13 -1.43 -0.83 -7.42 0.000 1.09 67.7 Nulmeting – toetsweek4 -1.15 -1.45 -7.74 1.11 69.7 25-01-2017 taalvaardigheid

Conclusies “taalteken” toevoegen  antwoorden bevatten minder taalfouten (56% verbeterd) 15 van de 99 leerlingen hebben maximale score “taalteken” toevoegen + bonustaalpunt voor deze vragen & aandacht voor taal in de klas  antwoorden bevatten minder taalfouten (68% verbeterd) 25 van de 99 leerlingen hebben maximale score “taalteken” toevoegen + bonustaalpunt voor deze vragen & aandacht voor taal onderhouden  antwoorden bevatten minder taalfouten (70% verbeterd) 33 van de 99 leerlingen hebben maximale score 25-01-2017 taalvaardigheid

Impact op school Meer weten: vul emailadres in!! CSG Het Noordik, Almelo Maart 2016, Presentatie in alle teams  collega’s erg positief April 2016, Overleg leidinggevenden voor invoeren hele school Langs alle vaksecties, invoering “taalteken” in toetsen Veel secties gaan het “taalteken” gebruiken in toetsweek4 (vrijwillig) Schooljaar 2016/2017. “Taalteken” wordt gebruikt bij ELKE sectie op ELK niveau. Meer weten: vul emailadres in!! 25-01-2017 taalvaardigheid

Beoordeling Taalteken op CSG Het Noordik Er is in totaal 1 bonus (taal)punt te verdienen per vraag. Dit is naast de inhoudelijke punten. 0.5 punt voor Hoofdletter en Punt. 0.5 punt voor een net geformuleerd antwoord in correct Nederlands . Waar moet dat antwoord dan aan voldoen: De belangrijkste woorden uit de vraag moeten in het antwoord genoemd zijn (vraag herhalen). De zin mag geen foute verwijzing bevatten (verwijswoorden zonder een duidelijke betekenis). De zin moet netjes geformuleerd zijn (geen kromme of onvolledige zinnen). De vaktermen die in de vraag staan moeten correct geschreven zijn in het antwoord. Spelling in het algemeen NIET beoordelen, wel corrigeren. 25-01-2017 taalvaardigheid