Ouders met (ernstige) psychische aandoeningen hebben kracht voor ouderschap. Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Peter van der Ende Senior-onderzoeker Lectoraat Rehabilitatie Hanzehogeschool Groningen Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Onderwerpen 1. Project ouderschap bij psychische aandoeningen 2. Persoonlijk herstel 3. Verdere achtergronden 4. Methodiek + Evaluatie Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Project Epidemio-logisch onderzoek 68.000 -Methodiek -Trainingen -Evaluatie (N=26x2x2) Ouderschap bij psychische aandoeningen PersoonlijkHerstel en eigen kracht (N=31) Aandacht in instellingen (N=128) Behoefte Onderzoek (N=47) Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Achtergronden Vermaatschappelijking Bijna de helft van de mensen met ernstige psychische aandoeningen (EPA) heeft kinderen (±68.000) EPA: 0,9% van de bevolking (18 -65) Totaal 405.000 tot 600.000 Hogere drempel voor maatschappelijke voorzieningen Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Eigen kracht voor ouderschap van mensen met psychische aandoeningen 27 ouders met ernstige psychische aandoeningen geïnterviewd 4 ouders zonder Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Conclusies (1) Ouders met psychische aandoeningen komen in hun kracht door het kind omdat ze bij de les moeten blijven. Het opvoeden biedt de ouder een basis voor maatschappelijke participatie via school en via vriendschappen van het kind. Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Alleenstaande moeder met kind van twee: “Maar je krijgt ook wel heel veel terug. Het moederschap dat geeft ook veel voldoening en ja, eigenlijk is het ook sinds ik moeder ben dat ik zo stevig op mijn pootjes sta als nu, zeg maar. Het heeft mij wel heel erg veranderd” Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Conclusies (2) Samenzijn en activiteiten ontplooien, geven beiden levenskracht. Loyaliteit en solidariteit met een eigen kind geven kracht om door te gaan. Een nieuwe generatie en zo mogelijk een daaropvolgende generatie geven perspectief Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Ouderschap met succes en tevredenheid

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Wonen Leren Begeleid Werken Ouderschap Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Individuele Rehabilitatie Benadering (IRB) Veranderdoelen op terreinen van wonen, werken, leren, financiën en SOCIALE CONTACTEN Verkennen (doelvaardigheidsbepaling), kiezen, verkrijgen en BEHOUDEN Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Samenwonende moeder met kind van bijna 1½ jaar: Het was zelfs zover dat ik op een gegeven moment als hij in de box zat en ik keek naar hem, ik het gevoel had dat hij met een teleurstellende blik naar mij keek; oh hij is teleurgesteld in mij. Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Uitgangspunten Eigen mogelijkheden ouders centraal Gebaseerd op Individuele Rehabilitatie Benadering (IRB) Gemiddeld 1 jaar 1 uur per week/14 dagen Hulpverleners op MBO, HBO- universitair niveau Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Methode Drie cliëntenwerkboeken “Ouderschap met succes en tevredenheid (OST)” I Huidig functioneren van de ouder IIa Versterken van de ouderrol IIb Hernemen of uitbreiden van de ouderrol Lectoraat Rehabilitatie Groningen

I“ Huidig functioneren van de ouder” Wie ben ik en wie is mijn kind? Tevredenheid en succes Steun, zelfvertrouwen en verwachtingen Lectoraat Rehabilitatie Groningen

IIa“Versterken van de ouderrol” Wie stellen eisen aan de ouder? Wat vraagt de ouderrol van deze ouder? Oplossingen kiezen Succesvol en tevreden blijven Lectoraat Rehabilitatie Groningen

IIb“ Hernemen / uitbreiden van de ouderrol” Wensen van de ouder Mogelijke activiteiten en situaties Wie stellen eisen? Welke? Wie helpt / oplossingen kiezen Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Alleenstaande moeder met 4 kinderen tussen 9 en 24, die elders wonen: Ik heb haar (14 jarige dochter) nog nooit zien slapen, ik heb nog nooit met haar gegeten. Ja, een gebakje op haar verjaardag in het begin. Maar vanaf haar 8e heb ik daar al geen contact meer mee. Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Vraagstelling Onderzoekvraag: Wat is het resultaat van begeleiden van hulpverleners die met “Ouderschap met Succes en Tevredenheid (OST)” getraind zijn Succes, Tevredenheid Eigen kracht/regie (empowerment) Kwaliteit van leven Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Evaluatie methodiek 8 instellingen (GGz of BW) 11 ouders experimentele groep –ouderschapsbegeleiding OST 15 ouders controle groep “Care As Usual” Nulmeting + jaar later eindmeting Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Resultaten Toename tevredenheid ouderschap in experimentele groep. Controle groep niet Het succes in ouderschap, aangegeven door hulpverleners en verwanten bevestigt de tendensen niet. Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen -vervolg resultaten- Empowerment valt in de experimentele groep iets terug, terwijl de controle groep iets verbetert volgens hulpverleners. De kwaliteit van leven is in de experimentele groep verbeterd. Subjectief gegeven: Alle 11 ouders die in het programma zaten waren positief en ook hun hulpverleners Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Aanbevelingen vanuit gehele project, voor ouders Denk na over communicatie over eigen problematiek met de kinderen, Nicholson e.a. (2001) Maak een plan voor de opvang van de kinderen bij toenemende psychische problematiek Kleine ontmoetingsgroepen voor ouders Nu nog alleen bij Lentis; ook naar andere regio’s? Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Aanbevelingen voor Hulpverleningsorganisaties Wissel ideeën uit over voorzieningen in verschillende regio’s Breng ‘witte vlekken’ op het terrein van ouderschap in kaart Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Welke open vraag over ouderschap is geschikt? Vanuit ideeën van rehabilitatie/herstel Welke open vraag over ouderschap is geschikt? Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Reacties / vragen: Websites: www.ouderschap-psychiatrie p.c.van.der.ende@pl.hanze.nl Websites: www.ouderschap-psychiatrie