Voorbij de verzorgingsstaat of toch liever niet? Margo Trappenburg 26 oktober 2016 VvG/VU collegereeks Het onverwoestbare huis van Thorbecke

Twee ontwikkelingen Decentralisaties Best een goed idee maar Gemeentelijke controle op samenwerkingsverbanden is ingewikkeld Gemeentelijk budget mogelijk probleem voor raadsleden Gijsbert Vonk (red.) (2016), Rechtsstatelijke aspecten van de decentralisaties in het sociale domein Remco Nehmelman (2015), De staat achter de dijken

Twee ontwikkelingen Decentralisaties Participatiesamenleving Geen goed idee Maar de tijdgeest … Maar Thorbecke …

Het ontstaan van de verzorgingsstaat Abram de Swaan, Zorg en de staat Rational choice verklaring voor het onstaan van de verzorgingsstaat Abram de Swaan 1942

Het ontstaan van de verzorgingsstaat De verzorgingsstaat is een laatste fase in de geschiedenis van de arbeidsdeling

Fordistisch evenwicht De verzorgingsstaat is een schild voor de zwakken Ontlasting voor de sterken (minder zorg, minder overlast) Werk voor professionals/verzorgenden

Iedereen blij Na aanvankelijke weerstand veel steun voor verzorgingsstaat Utilitaristisch paradijs?

Crisis in de verzorgingsstaat Doorbreking van het Fordistische evenwicht: concurrentie en globalisering Leidt tot race to the bottom? Tony Judt 1948-2010

Crisis in de verzorgingsstaat Demografie 1: Immigratie en verzorgingsstaat staan op gespannen voet met elkaar Demografie 2: Vergrijzing Paul de Beer 1957

Crisis in de verzorgingsstaat Verzorgingsstaat heeft geleid tot een morele transformatie Charles Murray 1943 Theodore Dalrymple 1949

Crisis in de verzorgingsstaat Verzorgingsstaat heeft geleid tot een morele transformatie: crowding in of crowding out? In Nederland: SCP, Paul Dekker Isabelle Stadelmann-Steffen

De principes van de participatiemaatschappij Ziek, zwak, misselijk? Toch aan het werk Iedereen hoort erbij in de gewone maatschappij Actieve in plaats van passieve solidariteit; voorbij de arbeidsdeling

Niet nieuw: allemaal aan het werk Ziek zwak misselijk? Toch aan het werk! Jonge werklozen Langdurig werklozen Ouderen (55+) Zieken/arbeidsongeschikten Alleenstaande ouders

Niet nieuw: iedereen hoort erbij Vermaatschappelijking in de psychiatrie, zorg voor mensen met verstandelijke beperking Weer samen naar school; kinderen met beperkingen naar regulier onderwijs Zo lang mogelijk thuis: (kwetsbare) ouderen

Wel nieuw: voorbij de arbeidsdeling https://www.youtube.com/watch?v=EkfVmS6oQAw Het Kruidvat principe Iedereen kan alles Het Ikea principe Iedereen doet alles zelf https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=9Rgta2zN2ds

Voorbij de arbeidsdeling Kruidvat Ikea Politie zorgt voor mensen met verstandelijke beperking, psychiatrische patiënten Sportclubs doen naschoolse opvang Wijkteams Zorgen voor jezelf, bejaarde ouders, familieleden met beperkingen, buren Afvalbak adopteren in de buurt Zelf zorgen voor het plantsoen, buurthuis, vervoer

Wel nieuw: actieve solidariteit Sociale werkplaatsen afbouwen Verzorgingshuizen sluiten Strenge indicaties voor verpleeghuiszorg Jeugdzorg: eigen kracht conferenties

Effecten van participatiesamenleving Gemengd beeld voor kwetsbare groepen Betere leerprestaties, eigen woning Verlies aan autonomie Eenzaamheid Verplaatsing naar politie/justitie

Effecten van participatiesamenleving Familieleden vinden zorg heel erg zwaar Druk op euthanasieregime? http://dewerelddraaitdoor.vara.nl/media/353456 https://www.youtube.com/watch?v=BCDa2ffdC-w https://www.youtube.com/watch?v=eG3AGYipVCY Regel 2 Koot en bie Regel 3 Amour, trailer M. Van den Broek, Supporting Ageing Parents diss. 2016

Effecten van participatiesamenleving Ongelijke verdeling van zorg percentage kleinschalige woonvormen per quintiel in Amsterdam

Effecten van participatiesamenleving Voor hulpverleners: verlies van baan Onbetaald eigen werk voortzetten? http://zembla.vara.nl/dossier/uitzending/kind-van-de-rekening Bondgenoot van cliënt, familie, gemeente? Onderzoek De belofte van nabijheid

Effecten van participatiesamenleving Vertrouw niet op machthebbers (Psalm 146), zij gaan je niet meer helpen (behalve misschien de rechter) Uitgeleverd aan familie, netwerk, kerk, vrijwilligers Privacy staat onder druk Rechtsongelijkheid

Participatiesamenleving: moeten we het wel willen? Niet altijd meedenken met de tijdgeest Maatschappelijke ontwikkelingen berusten (meestal) op politieke keuzes Kijk uit met hoerawoorden En denk nog eens terug aan de verzorgingsstaat. Is de participatiesamenleving rechtvaardiger?

Onjuiste overheidscommunicatie De Reclame Code Commissie oordeelt dat de spotjes de verwachting wekken dat de nieuwe regels een positief effect hebben, terwijl dit niet zeker is. Zo krijgt de fictieve mevrouw Pietermaai pas hulp ‘als de zelfredzaamheid is uitgeput’, maar dat wordt in het spotje onvoldoende duidelijk, schrijft de Commissie. ‘De commercials schaden het vertrouwen dat de burger moet kunnen hebben in de juistheid in de juistheid en volledigheid van denkbeelden die de overheid verspreidt. ’ De Commissie vraagt het ministerie niet meer op deze manier reclame te maken.

Verder lezen? Zie www.margotrappenburg.nl