Vvsl congres 3 nov. 2016 Claudia van de Kamp-Jacobs De startende decaan Goedemiddag. Welkom allemaal bij de Infoshop de startende decaan. Ik wil jullie vragen om een naambordje te maken. Ik zal mezelf voorstellen: mijn naam is Claudia van de Kamp-Jacobs, ik werk nu ongeveer 7 jaar als decaan op een havo-vwo school in Eindhoven. Toen ik begon op deze school waren er twee docent decanen, die alleen op donderdag tijd hadden voor decanen taken. Het was ook echt een taak, geen functie. Dit was ongeveer 10 jaar geleden op bijna alle scholen nog zo. Beide decanen zijn inmiddels met pensioen en ze hebben mij aangenomen; een OOP (onderwijs ondersteunend) decaan. Inmiddels zie je op veel scholen dat docent decanen vervangen zijn/worden door oop decanen. Decaan is een ontzettend mooie functie. Je betekent echt iets voor de leerlingen en kan veel verschil maken. Persoonlijk geniet ik het meest van het moment waarop een leerling de deur uit loopt en mij uit zichzelf een hand geeft om me te bedanken voor het gesprek. Toen ik pas begon had ik geen idee wat ik allemaal zou moeten doen als decaan. Vvsl congres 3 nov. 2016 Claudia van de Kamp-Jacobs
Kick-off Kennismaken: Naam Hoe lang werk je als decaan? Welke niveau(s)? OP of OOP decaan? We maken een kennismakingsrondje. Stel jezelf voor aan de hand van genoemde vragen.
Startpunt Wat is jullie beeld van de taken en werkzaamheden van een decaan? Over welke onderwerpen zou je vandaag meer willen leren?
Onderwerpen Decanaat binnen de school Taken / werkzaamheden Samenwerking met mentoren Hoe blijf je up-to-date? Praktische tips Interessante websites en boeken We maken een kennismakingsrondje. Stel jezelf voor aan de hand van genoemde vragen.
Decanaat binnen de school Positie bepalen: Is er op jouw school een eerstelijns of tweedelijns decanaat? Wie voert de gesprekken over profielkeuze en studiekeuze? Wie voert het LOB programma uit? Wie is het eerste aanspreekpunt voor de leerling m.b.t. LOB? Quote van een leerling: een decaan dat is toch iemand direct onder de directeur? Het is belangrijk om te weten wat er van je verwacht wordt als decaan. Waarvoor ben jij verantwoordelijk? Ligt er een plan? Mag jij je taak zelf vormgeven of staan jouw taken omschreven. Wie is jouw leidinggevende? Een veel gestelde vraag is: ben je eerstelijns of tweedelijns decaan? Dit zegt vooral wat over jouw taken en verantwoordelijkheden. Een eerstelijns decaan Is het aanspreekpunt voor leerlingen m.b.t. LOB Voert vooral gesprekken met leerlingen Stelt het LOB programma op en voert het uit Een tweedelijns decaan: Staat meer op de achtergrond: de mentor is het eerste aanspreekpunt voor de leerling m.b.t. LOB De mentor voert vooral gesprekken met leerlingen De decaan wordt ingeschakeld als de mentor vast loopt Het Lob programma wordt opgesteld door de decaan, maar mentoren voeren het uit Op veel scholen is er maar 1 decaan op een groot aantal leerlingen. Vaak is er in dergelijke situaties een tweedelijns decanaat omdat de mentor meer contact heeft met de leerling. Op kleinere scholen zie je vaker een eerstelijns decanaat. Daarbij is de decaan verantwoordelijkheid voor LOB. Alles wat te maken heeft met vakken kiezen of een vervolgopleiding wordt naar de decaan geschoven. Uiteindelijk is het vaak een combinatie van beide vormen. Als voorbeeld neem mijn school. Ik zit op een locatie met ongeveer 800 leerlingen. Ik ben verantwoordelijk voor het LOB programma, ik voer veel gesprekken, maar ik kan ook de mentor inzetten om leerlingen aan de hand van een methode te begeleiding bij de profiel- of studiekeuze. Bij een 2e lijns decanaat ben je afhankelijk van je mentoren. En laten we eerlijk zijn: de ene mentor is de andere niet. Bijvoorbeeld bij mentor A loopt alles prima; hij/zij bespreekt het keuzeproces ook tijdens de mentorgesprekken en komt bij jou als hij er niet uit komt. Maar bij mentor B weet je dat hij de opdrachten niet controleert, het te druk heeft om klassikaal te werken aan opdrachten en alleen gesprekken voert met leerlingen waar iets mee is. Als je leerling bent bij mentor B ben je de sjaak. Om dat te voorkomen is het decanaat vaak een samenspel waarbij sommige taken bij de mentor liggen en andere bij de decaan.
Decanaat binnen de school de VO-raad heeft 3 schoolmodellen omschreven De vakkenschool De activerende school De flexibele school Daarbij samenhangende taken en rollen van betrokkenen Model 1 – De vakkenschool LOB is een zelfstandig en losstaand deskundigheidsgebied binnen de school Wordt vormgegeven door de decaan Model 2 – De activerende school LOB draait om het goed voorbereiden van leerlingen op het maken van keuzes tijdens en bij afronding van hun opleiding. Het leerproces van de leerling staat centraal. Decaan en mentoren voeren LOB uit Model 3 – De flexibele school LOB dient ertoe competenties te ontwikkelen zodat jongeren in staat zijn verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen leer- en loopbaanproces Docenten en mentoren voeren voornamelijk LOB uit. Decaan faciliteert. Als startende decaan kun je een beetje peilen in welke situatie je zit. Je kunt nooit zomaar beslissen om naar een ander schoolmodel te gaan. Je hebt hiervoor heel veel betrokkenen nodig. Plus dit is een proces van jaren.
Taken / werkzaamheden Centraal staan: voorbereiding op de profielkeuze en studiekeuze Opstellen van een LOB Programma en jaarplanning Organiseren van activiteiten Voeren van gesprekken met leerlingen en/of ouders Voorlichting geven klassikaal en op informatie avonden LOB Programma: wat doen we aan LOB in de verschillende leerjaren en niveau’s? Organiseren van activiteiten: bijvoorbeeld een beroepenavond en een oud-leerlingenmarkt
Taken / werkzaamheden Informatie verzamelen en communiceren naar leerlingen en collega’s Aansturen van mentoren Netwerken: contact onderhouden met vervolgonderwijs Beantwoorden van vragen via mail/post
Samenwerken Decaan staat midden in de organisatie: Leerlingen Mentoren Teamleiders Vakdocenten Wie is je leidinggevende? Als decaan ben je soms net een spin in een web. Je hebt te maken met heel veel verschillende partijen waarmee je samen moet werken. Je doet je werk voor de leerlingen. Maar je kunt niet zonder de mentoren. Communicatie is heel erg belangrijk.
Samenwerking met mentoren Tips: Sta klaar voor je mentoren Schep duidelijkheid Wees betrokken Zorg dat randvoorwaarden geregeld zijn Niet functionerende mentor leidinggevende. Je kunt niet zonder mentoren! Een goede relatie met je mentoren is heel erg belangrijk, de tijd die je in ze investeert krijg je ook terug.
Competenties van een decaan Discussie: Een decaan moet alles weten van en over vervolgopleidingen Betrokkenheid Inlevingsvermogen Gespreksvaardigheden Planningsvaardigheden Stressbestendig Presenteren
Hoe blijf je up to date? Vvsl en/of NVS-NVL Sluit je aan bij een decanenkring in jouw regio Bezoeken aan HBO’s en WO’s Nieuwsbrieven van het vervolgonderwijs Laat niet alleen de leerling zoeken maar zoek zelf mee
Ervaring met gesprekken Probeer te achterhalen wat de leerling nodig heeft of waar hij/zij behoefte aan heeft (doorvragen) Advies? Coaching? Begeleiding met de aanpak van het studiekeuzeproces en laten zien hoe ze informatie vinden is vaak wat ze nodig hebben
Waar vind ik wat? Info over selectie en fixusstudies www.studiekeuze123.nl Overzicht van alle HBO en WO opleidingen per sector ‘Van profiel naar studie’ www.studiekeuzeinformatie.nl/van-profiel-naar-studie Landelijke toelatingseisen vervolgopleidingen ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’: bijlage A en B. www.wetten.overheid.nl Kwaliteit van opleidingen en hogescholen/universiteiten Keuzegids of Elsevier
Aanraders Website: Project Stimulerling VO-raad: www.lob-vo.nl Boeken: Kiezen is een kunst – Paul Beekers Help mijn kind moet kiezen – Hans Kock
Tenslotte een paar tips: Leer van andere decanen: ga niet opnieuw het wiel uitvinden. Baken je taken af, houd je uren in de gaten Praat met je directie of teamleiders over hun visie op LOB; waar liggen de prioriteiten
Vragen? Terugblik op de Wordcloud: Welke onderwerpen zijn nog niet besproken?