2017 Workshop Goed verplegen Leerboek ethiek voor verpleegkundigen 8 maart 2017

Opzet Kennismaken Ervaringen met ethiekonderwijs Uitgangspunten en overwegingen bij opzet boek Opzet boek Bijzondere elementen Discussiepunten Suggesties voor leeromgeving

Uitgangspunten en overwegingen Definities ethiek: Systematische reflectie op waarden en normen Theorie van het goede handelen Antwoord op de vraag: wat is goed verplegen in een beroepsmatige context? Aansluiten beroepsomgeving: casuïstiek en visie-ontwikkeling Basisboek in aansluiting op Nederlandse context Aansluiten op leeromgeving: Beeld van ethiekonderwijs HBOV: zeer gevarieerd en individueel vormgegeven Plaats van ethiek in het onderwijs: beperkt Docenten maken hun eigen keuzes Evenwicht tussen (niet te veel) theorie en (niet alleen) casuïstiek Ethiek niet verkleuteren, HBO niveau serieus nemen Casuïstiek blijkt praktisch belangrijke ingang Aandacht voor profiel maar profiel is niet leidend: Profiel is vanuit ethiek bekeken één aspect van beroepsnormen Focus op a. zorgverlener en b. reflectieve professional

Deel I Kernwaarden van verplegen Opzet boek 1. Inleiding Deel I Kernwaarden van verplegen 2. Zorgen: morele grondstructuur zorg Ervaring met zorg: bron van morele kennis Structuur van zorgproces heeft morele zeggingskracht 3. Verplegen: 2 bronnen kernwaarden: Zorgethiek: relationaliteit, zorgzaamheid, waarden zorgproces Gezondheidsethiek: waarden en principes ten dienste van een goed leven Deel II Beroepsnormen van de verpleegkunde 4. Professionaliteit: Professionele verantwoordelijkheid Reflectieve professionaliteit 5. Inhoudelijke beroepsnormen: definities, visies, profiel, code, eed, tuchtrecht 6. Kwesties: 26 praktijkcasus toegelicht

Bijzondere elementen Introductie vormen van moreel beraad: Hoofdstuk 2 (nadenken over zorgen): zorgethisch gespreksmodel Hoofdstuk 3 (kernwaarden verplegen): Utrechts stappenplan Hoofdstuk 4 (professionaliteit): reflectiemodel professionele verantwoordelijkheid Hoofdstuk 5 (beroepsnormen): gebruik beroepscode in moreel beraad Hoofdstuk 6 (kwesties): casusvergelijking Waarden gezondheidsethiek benaderd vanuit perspectief zorgvrager: Verplegen draagt bij aan het goede leven van de zorgvrager Een goed leven uiteengelegd naar vier dimensies: Een gelukkig leven: ervaringen, verlangens, objectieve criteria Een gezond leven: verschillende begrippen gezondheid Een eigen leven: autonomie, zelfbeschikking, authenticiteit, privacy Een leven met anderen: met naasten, als lid van de samenleving Onderscheid zorgen - verplegen – verpleegkunde: moreel relevant

Discussiepunten en keuzes Waarom ethiekboek en geen ethiek en rechtboek? Waarom gericht op zorgpraktijk en niet ook op rol hbo verpleegkundige in organisatie? Waarom gekozen voor waarden en niet voor deugden? Waar blijft rechtvaardigheid in het geheel? Wat gedaan met kwestie regelethiek versus zorgethiek? Andere discussiepunten??? Suggesties voor leeromgeving?