KOPPELTEKEN TREMA EN APOSTROF NA-APEN REÜNIE `S AVONDS,

AAN HET EINDE VAN DEZE LES WEET JE Wanneer je een koppelteken gebruikt. Wanneer je een trema gebruikt. Wanneer je een apostrof gebruikt.

WAT GAAN WE DOEN DEZE LES? Nakijken grammatica 3.2 (zie mail) (5m) Herhaling ww-spelling: maken opdrachten 1,4,5 (15m) Korte startopdracht (2m) Uitleg theorie koppelteken (10m) Zelf bestuderen theorie trema/apostrof (5m) Maken opdrachten 6,7,8,9

LEES DE VOLGENDE WOORDEN: WAT VALT JE OP? Reunie Naapen Geinformeerd Kopieren Logos Zoeven paraplus Reünie Na-apen Geïnformeerd Kopiëren Logo`s Zo-even Paraplu`s

SAMENSTELLING Een samenstelling is een combinatie van twee of meer woorden die samen een nieuw woord vormen. Bad+kamer= badkamer Bureau+stoel= bureaustoel Fiets+sleutel= fietssleutel

BIJ SAMENSTELLINGEN KRIJG JE SOMS EEN KOPPELTEKEN WANNEER EEN KOPPELTEKEN? 1.Bij heel lastige onoverzichtelijke woorden 2.Bij samenstellingen waar klinkers ‘botsen’ 3.Bij letters, cijfers, tekens en St of Sint 4.In woorden met voorvoegsel als: ex/non/oud/niet 5.En voor een hoofdletter ook bij Anti/ oer/ on/pro 6.Bij twee woorden die gelijk zijn aan elkaar 7.Samenstelling met eigen of aardrijkskundige namen VOORBEELDEN 1.Huis-aan-huisblad, doe- het-zelver, jazz-zanger 2.Zee-egel, na-apen, zo- even kaas, anwb-kantoor, Sint-Lucaskerk 4.Ex-vrouw, non-stop, niet- roker, oud-president 5.Anti-Amerikaans, oer- Hollands, pro-Russisch 6.Trainer-coach, minister- president 7.Picasso-museum, Noord-Holland

EVEN OEFENEN: AAN ELKAAR OF LOS/KOPPELTEKEN? Bruine bonen soep Doe het zelf zaak 80 jarige Auto onderdelen Hotel restaurant Zuid Holland Lange afstand raket Ex man Pro Russisch

EVEN OEFENEN: AAN ELKAAR, LOS OF KOPPELTEKEN? Bruinebonensoep> één begrip, dus aan elkaar Doe-het-zelf-zaak> anders onoverzichtelijk 80-jarige> samenstelling met cijfers Auto-onderdelen> klinkerbotsing Hotel-restaurant> gelijkwaardige delen Zuid-Holland> aardrijkskundige samenstelling Langeafstandsraket> één begrip, dus aan elkaar Ex-man>voorvoegsel ex Anti-Russisch> na anti een woord met hoofdletter? Dan een koppelteken.

WANNEER EEN TREMA? In niet samengestelde woorden als twee klinkers samen uitgesproken kunnen worden: reünie, kopiëren Woorden met een Franse en Latijnse uitgang krijgen geen trema. elektricien, linoleum

WANNEER EEN TREMA? Bij bepaalde leenwoorden zoals: Überhaupt, rösti, glühwein enz In sommige meervoudsvormen Bij woorden die eindigen op –ee: idee-ideeën sommige voltooide deelwoorden Geëist, geïrriteerd, geüniformeerd enz.

WANNEER EEN APOSTROF? Weglatingsteken: `s avonds, `s Hertogenbosch in een woord dat een bezit aangeeft en eindigt op -z, -s –sch of op -a, -i, -0, -u of -y; Mees ` telefoon, Deniz` fiets, Carla`s jurk Meervouds a/i/o/u/y die anders verkeerd worden uitgesproken: paraplu`s, logo`s,

WANNEER EEN APOSTROF? In afleidingen: sms`en, wc`s, A4`tje Meervoudsvormen van afkortingen: nv`s, cd`s Verkleinwoorden op –y: baby`s, lolly`s