Samenvatting Lesbrief Werk & Werkloosheid Hoofdstukken 1-3

De theorie in de praktijk Prinsjesdagvideo: de feiten & cijfers golden balls. the weirdest split or steal ever! st=PL7A28D3EFF76A8B08 st=PL7A28D3EFF76A8B08

H1: werken of vrije tijd Welvaart is de mate waarin met de beschikbare middelen in de behoeften kan worden voorzien. Hiervoor is inkomen en vrije tijd nodig Hiervoor moeten inkomen en vrije tijd gewaardeerd worden De gemiddelde werkweek bij een volledige baan bedraagt 36,7 uur in Nederland (in andere landen omvat een volledige baan gemiddeld meer uren) – Belangrijkste reden: In Nederland werken gemiddeld veel meer deeltijdwerkers – Maatstaf voor deeltijdwerk = p/a ratio

Participatiegraad Potentiele beroepsbevolking (15-65 jarigen) BeroepsbevolkingWerkzame bevolkingWerkloze bevolkingNiet beroepsbevolking (beroepsbevolking / potentiele beroepsbevolking) x 100%

H2: Arbeidsparticipatie omhoog? i/a ratio: geeft de verhouding weer tussen het aantal mensen met een uitkering en het aantal mensen met een betaalde baan die belastingen en premies afdragen Actieven: mensen met een betaalde baan Inactieven: mensen met een uitkering

i/a ratio stijgtStijging i Verlagen uitkeringen: mensen accepteren sneller een baan Verminderen uitkeringen: bv pensioenleeftijd verhogen Daling a Arbeidsuren laten groeien: bv betere kinderopvang Arbeidsproductiviteit laten groeien: bv meer gebruik maken van machines Wat is het feit?Hoe komt dat?Hoe kun je dit oplossen? Dit betekent dat minder mensen met een baan meer uitkeringen moeten betalen (dus: of hogere belastingen of lagere uitkeringen)

Arbeidsproductiviteit Arbeidsproductiviteit (=apt) is de hoeveelheid productie per werkende uitgedrukt in geld

H3: Loonvorming In een arbeidscontract zijn opgenomen – Primaire arbeidsvoorwaarden (loon, werktijden) – Secundaire arbeidsvoorwaarden (reiskosten, pensioenopbouw, kinderopvang etc.) Arbeidscontracten kunnen gelden voor: – Individuele werknemers – Voor groepen werknemers: door vakbonden namens de werknemers en de werkgevers(bonden) wordt een CAO afgesproken

CAO Een hogere organisatiegraad geeft aan dat meer werknemers of werkgevers bij een bond zijn aangesloten. – meer macht geeft een betere onderhandelingspositie bij een CAO overleg De resultaten van een CAO overleg gelden voor iedereen – Als je niet aangesloten bent bij een bond profiteer je ook van de inspanningen van de bond (meeliften)

Prisoners dilemma Beide partijen weten wanneer ze beiden NOT pleiten dat ze het beste af zijn (ieder 2 jaar). Omdat beiden niet weten wat de ander gaat zeggen, dan kunnen ze het beste GUILTY bepleiten (dan krijgen ze maar 1 jaar en de ander 5 jaar). Hierdoor krijgen ze uiteindelijk allebei 3 jaar………..

Loonstijging Prijscompensatie (compensatie voor inflatie) Initiele loonstijging (algemene loonstijging) Verbetering koopkracht Koopkracht blijft gelijk

Indexcijfers: lonen en prijzen Om reeele veranderingen van lonen en prijzen (=invloed op koopkracht) te berekenen gebruik je indexcijfers. Het basisjaar is 100. Reeel Index Cijfer = RIC Nominaal indexcijfer = NIC Prijsindexcijfer = PIC RIC = (NIC/PIC)x 100

Indexcijfers: loonkosten en winsten Als werkgever wil je weten hoe loonkosten per product zich ontwikkelen.  Als loonkosten stijgen dan daalt de winst.  Als je als werkgever de productie vervolgens kan laten stijgen dan kan de stijging van de loonkosten betaald worden uit de groei van de arbeidsproductiviteit Indexcijfer loonkosten / product = (Indexcijfer loonkosten p.werkn. / indexcijfer apt) x 100

Loonkosten en winst Loonruimte = % waarmee lonen kunnen stijgen terwijl de verhouding winst/loon gelijk blijft bij vakbonden vaak het startpunt van onderhandelingen – Als Loonkosten omhoog gaan dan verhogen ondernemers hun prijzen om winst op peil te houden. – Als de stijging van de loonkosten gelijk is aan de stijging van apt en inflatie samen dan is er geen effect op verhouding winst/loon