Symposium Medicatiebeoordeling 30 juni 2016 Dr. B.J.F. van den Bemt ‘De Medicatie Management Piramide; Oproep tot een meer integrale benadering van farmaceutische zorgactiviteiten.’

Samenhang farmaceutische zorgtaken d Dr BJF van den Bemt, apotheker/klinisch farmacoloog/senior onderzoeker Afdeling Farmacie, Sint Maartenskliniek, Nijmegen Afdeling Farmacie, RadboudUMC, Nijmegen 2

Enkele jaren uit het leven van een patiënt met RA 3 2 ontstoken gewrichten Gedurende 8 weken Rf+/Anti-CCP+ Start MTX, FZ, NSAID ArtsApotheek EU

Rendement geneesmiddel kan beter 4 Garfield 2009

Therapietrouw

Verificatie en overdrachtmedicatiegegevens Een integrale benadering Dr BJF van den Bemt, apotheker/senior onderzoeker Afdeling Farmacie, Sint Maartenskliniek, Nijmegen Afdeling Farmacie, RadboudUMC, Nijmegen 6 Wat kan de patiënt van ons verwachten Bewaren

Medicatieveiligheid 7

Kapitaal vernietiging 8

Interventies door apotheek 9 2 ontstoken gewrichten Gedurende 8 weken Rf+/Anti-CCP+ Start MTX, FZ, NSAID ArtsApotheekArtsApotheekArtsApotheekArtsApotheek EUTUClinical Rule Review

Eerste uitgifte -Zou eigenlijk alleen maar een basis-instructie moeten zijn -Patiënt heeft al veel info gehad -Moet alles nog verwerken -Wel goede start-up! 10

Tweede uitgifte -Belangrijk, maar hoe hebben we het ingeregeld? -Moet het persé bij een uitgifte? -NSAIDs: eerder? -Methotrexaat: later? -En daarna? Geen problemen meer? 11

Resultaten – klinische uitkomstmaten T= trials; IP = intervention patients; HQ = high quality; LQ = low quality

Resultaten – gnm gerelateerde uitkomstmaten T= trials; IP = intervention patients; HQ = high quality; LQ = low quality

Vragen -Zijn bestaande onderzoeken goed? -Uitkomstenmaat -Interventie 14

Interventie? Bemt en Huiskes, PW maart 2014, EJHP 2015

Interventie? Bemt en Huiskes, PW maart 2014, EJHP 2015 Technische farmacotherapeutische zaken: Onderbehandeling Overbehandeling Effectiviteit vlgs richtlijn/behandeldoel Interacties Contra-indicaties Doseringen Technische farmacotherapeutische zaken: Onderbehandeling Overbehandeling Effectiviteit vlgs richtlijn/behandeldoel Interacties Contra-indicaties Doseringen

Interventie? Bemt en Huiskes, PW maart 2014, EJHP 2015 Ervarings gerelateerde farmacotherapeutische zaken: Werkelijk geneesmiddelgebruik Ervaren effectiviteit Bijwerkingen Allergieën en intoleranties Gebruiksgemak Beliefs Therapietrouw Kennis Ervarings gerelateerde farmacotherapeutische zaken: Werkelijk geneesmiddelgebruik Ervaren effectiviteit Bijwerkingen Allergieën en intoleranties Gebruiksgemak Beliefs Therapietrouw Kennis

Interventie? Bemt en Huiskes, PW maart 2014, EJHP 2015 Medicatiereview?

Interventie? Bemt en Huiskes, PW maart 2014, EJHP 2015 Technische farmacotherapeutische zaken: Onderbehandeling Overbehandeling Effectiviteit vlgs richtlijn/behandeldoel Interacties Contra-indicaties Doseringen Technische farmacotherapeutische zaken: Onderbehandeling Overbehandeling Effectiviteit vlgs richtlijn/behandeldoel Interacties Contra-indicaties Doseringen Periodieke technische medicatie- en therapiereview/check?/clinical rules etc.

Interventie? Bemt en Huiskes, PW maart 2014, EJHP 2015 Medicines use review

Interventies door apotheek 21 2 ontstoken gewrichten Gedurende 8 weken Rf+/Anti-CCP+ Start MTX, FZ, NSAID ArtsApotheekArtsApotheekArtsApotheekArtsApotheek EUTUClin Rule Review

Longitudinale begeleiding 22 ArtsApotheekArtsApotheekArtsApotheekArtsApotheek EUTUCin Rule Review vragen zorgen Bijwerkingen Longitudinale begeleiding door de medicatiebegeleidend apotheker - Op basis van actueel medicatiedossier -Zorgvraag gestuurd (en niet uitgifte gestuurd) -Contactmomenten (live en virtueel) -Vastleggen (en uitwisselen) -Educatie -Uitwisseling van ervaringen

Meer thuis dan bij zorgverlener 23

Dat vraagt wel een andere “architectuur van de apotheek” 24

Enkele jaren uit het leven van een patiënt met RA 25 ArtsApotheekArtsApotheekArtsApotheekArtsApotheek Longitudinale begeleiding door de medicatiebegeleidend apotheker Randvoorwaarde goede ICT die dit begeleid

Patient in de lead 26

Mailtje vanuit ziekenhuis

Medicijngebruik bijwerken

Geneesmiddel toevoegen

Patiënt is klaar

Valideren

Geneesmiddeloverzicht

Begeleiding -Medicatiemanegement op basis van het actuele medicatieoverzicht -Bijwerkingen -Clinical rules -Medicatiereview -Contactmomenten -Educatie -Pharmacovigilantie -Forum 33

Andere randvoorwaarden -Opleiding -Vergoeding -Keuzes maken in de apotheek -Specialisatie en spreiding 34

Conclusie -Meer integrale farmaceutische zorginterventies -Patiënt centrale rol (ook bij medicatieoverdracht) -EPD/AMO cruciaal voor medicatieveiligheid -Op basis daarvan medicatiemanegement/-bewaking -Begeleiden geneesmiddelgebruik/”geneesmiddelcoaching” 35