Op uw gezondheid! Maarten HoornHans Damen projectleider Platform31senior jurist Rho adviseurs

Opzet sessie Brede context gezondheid Gezondheid in omgevingswet Casus nieuwe ontwikkeling Casus gezondheidsverschillen

Gezonde leefomgeving, gezonde mensen De grote opgaven op het gebied van leefomgeving en gezondheid: de impact van milieufactoren op de gezondheid (>99% gezondheidsschade onder de norm) de invloed van de fysieke omgeving op (on)gezond gedrag, psychische gezondheid en deelname aan de samenleving een gezonde leefomgeving duurzaam houden

Welk facetten gezondheid? -Fijnstof / luchtkwaliteit -Geluid -Externe veiligheid -(Intensieve) veehouderij -Groen / groene daken -Invloed natuur -Leefbaarheid -Eenzaamheid / ontmoeting -Sociale cohesie -Burgerparticipatie -Lage SES -Gezondheidsverschillen -Obesitas -Slaapverstoring -Cumulatie gezondheidsaspecten -Stimuleren bewegen -Preventie (kinderen) -Geestelijke en fysieke gezondheid -Fysieke beperkingen -Ervaren gezondheid

Typologieën van een gezonde stad Gezonde stad: een integrerend begrip voor meerdere maatschappelijke opgaven, gericht op de mens als gebruiker van de stad.

Gezondheid en huidig omgevingsrecht -Diverse specifieke regels en normen met (mede) een oogmerk gezondheid/veiligheid -Goede ruimtelijke ordening kan aanvullend werken -Knelpunt bij extra materiële normen is vaak gebrek aan bewijs (doelmatigheid, doelgerichtheid) Knelpunten -Versnipperd, geen samenhang, geen integraliteit -Motivering extra materiële normen

Maatschappelijke doelen van de wet Decentraal tenzij Ja mits Vertrouwen Loslaten

Memorie van Toelichting over gezondheid -4 factoren gezondheid: erfelijkheid, leefstijl, gezondheidszorg en leefmilieu -Integrale benadering -Normen borgen basisniveau -Cumulatie betrekken integrale benadering (locatiekeuzes) -(Nog) niet genormeerde gezondheidsaspecten -Betrekken bij afweging, integrale benadering -Adviserende rol GGD

Zes kerninstrumenten 1.Omgevingsvisie 2.Programma/Plan van Aanpak 3.Algemene regels 4.Decentrale regels Omgevingsplan Waterschapsverordening Provinciale Omgevingsverordening 5.Omgevingsvergunning 6.Projectbesluit

Omgevingsvisie -Gezondheid onderdeel integrale benadering -Omgevingsvisie en beleid hele gemeente -Locatie- of gebiedspecifiek -Afweging inzet instrumentarium -Vormvrij

Omgevingsplan -‘Evenwichtige toedeling van functies aan locatie’ -In ieder geval rekening houden met de bescherming van de gezondheid (art. 2.1 lid 4) -Nieuwe mogelijkheden: kwalitatieve normen, beleidsregels, maatwerkregels, delegatie, verschuiven onderzoekslast, gelijkwaardigheid -Niet langer aanvullend -Wel ‘motiveringsproblematiek’

Omgevingsvergunning -Veel vergunningvrij Algemene regels evt. maatwerkvoorschrift -Reguliere toetsingskader Omgevingsplan, beoordelingsregels AMvB’s -“Noodrem” (art. 5.32) -Facultatieve bevoegdheid wijzigen/intrekken (art lid 3)

Casus studentenhuisvesting

Transformatie kantoor Geluid (spoor, weg) Bedrijven 3.1. Externe veiligheid Beleidsdoelen Kantoortransformatie studentenhuisvesting geluidsbeleid

Casus school Gezondheidsaspecten school? Voor Tegen Afwegingsruimte?

Casus school

Casus: Gezondheidsverschillen Utrecht

Overvecht en Utrecht OnderwerpOvervechtUtrecht Levensverwachting77,879,6 Goed ervaren gezondheid59,767,3 Onvoldoende sociale cohesie63%40% Eenzaamheid51%35% Overgewicht/obesitas49%38% m2 gebruiksgroen per inwoners Ontevreden over woonomgeving25%13% Ervaren geluidshinder wegverkeer17%14% Ervaren geluidshinder buren11%7%

Stellingen -Verbeteren ervaren gezondheid belangrijker dan halen milieunormen -Grotere opgave in stimuleren ontmoeten dan in gezondheidsbescherming -Ga in Omgevingsvisie uit van gebiedsgerichte benadering -In elk omgevingsplan/bestemmingsplan een paragraaf gezondheid opnemen -De Omgevingswet biedt kansen, maar het wordt wel ingewikkelder