Opvang van asielzoekers en vergunninghouders OndersteuningsTeam Asielzoekers en Vergunninghouders (OTAV), Arianne vander Rijst – 10 juni 2016

OTAV: OndersteuningsTeam Asielzoekers en Vergunninghouders Vraaggerichte ondersteuning van gemeenten Waardevrij, samenwerking van gemeenten (VNG) en Rijk Helpdesk (telefoon, email, website) Accountmanagers, expertpool Kennisontwikkeling / goede voorbeelden Databank praktijkvoorbeelden OTAV-nieuwsbrief Online forum VNG – voor en door gemeenten OTAV? OndersteuningsTeam Asielzoekers en Vergunninghouders Sinds oktober 2015 Samenwerking Rijk en VNG Waardevrije, vraaggerichte ondersteuning van gemeenten Wat doen we? Beantwoorden vragen Delen kennis en goede voorbeelden Verspreiden producten Sparringpartner Werkwijze Helpdesk, accountmanagement en expertpool Samenwerking met relevante andere partijen

Bestuursakkoord November 2015, nadruk op: Sluitende aanpak van asielopvang en huisvesting Doorstroom en integratie vergunninghouders Regietafels / procesafspraken. April 2016 (uitwerkingsakkoord) Bevordering integratie door inzet op onderwijs, werk en gezondheidsbevordering Blijven is meedoen Sluitende keten van noodopvang tot met burgerschap.

Vereniging van Nederlandse Gemeenten

Cijfers instroom Totale instroom asielzoekers in 2015: ca. 59.000 Vereniging van Nederlandse Gemeenten Cijfers instroom Totale instroom asielzoekers in 2015: ca. 59.000 Ca. 70% van de asielzoekers krijgt een vergunning (cijfers 2015) Nareizigers (gezinnen)? In de opvang: ruim 46.000 personen, waarvan ruim 15.000 vergunninghouders (feb 2016). Taakstelling gemeenten: 2016: 43.000 (20.000 + 23.000) 2017: naar schatting evenveel als in 2016

Samenstelling 25% jonger dan 18 jaar 38% 18-30 jaar 35% 30-50 jaar 2% 60+ 2/3 mannen 1/3 vrouwen (Bron COA, op 15 februari) Bron IND: over 2015

Minderjarigen Meegekomen in een gezin. Alleenstaande minderjarige vreemdeling (AMV) Kwetsbare groep Kleinschalige opvang, in de regio blijven. Nidos: t/m 14 jaar, met of zonder vergunning -> in opvanggezin 15 t/m 17 jaar, met vergunning -> kleinschalige opvang, met begeleiding Nidos: - tm 14 jaar, met of zonder vergunning -> in opvanggezin - 15 tm 17 jaar, met vergunning -> kleinschalige opvang, met begeleiding COA: - 15 tm 17 jaar zonder vergunning - tm 14 jaar zonder vergunning indien niet plaatsbaar in gezin -> kleinschalige woonvoorziening

Planmatige aanpak huisvesting Analyse van lokale situatie; taakstelling, mutaties, prognose, evt knelpunten. Samenwerking met corporaties, buurgemeenten, partners, makelaars, inwoners etc. Financiële analyse, oa subsidiemogelijkheden. Regelingen In sommige provincies zijn eigen regelingen. Landelijke subsidieregeling tbv vergunninghouders. Gemeentelijk versnellingsarrangement (GVA, max 24 mnd).

Subsidieregeling huisvesting VH Uitbreiding bestaande woningvoorraad. Subsidie € 6.250 per gehuisveste vergunninghouder. Voorwaarden: Minstens 4 personen in woonunit, minimaal 4 van 18+. Kostendelersnorm bijstand moet kunnen worden toegepast. Geen recht op huurtoeslag (dus lage huurprijs). Alleen voor vastgoed zonder permanente woonbestemming. Moet minimaal 5 jaar blijven bestaan. Voorbeelden: Transformatie kantoorpand, school, zorgvastgoed. https://vng.nl/onderwerpenindex/asiel/asielbeleid-en-integratie/huisvesting-statushouders

Gemeentelijk versnellingsarrangement Tijdelijke huisvesting, voor max. 24 maanden vanaf datum vergunningverlening, daarna definitieve huisvesting door gemeente. Huisvesting niet bestemd voor permanente bewoning. Vergunninghouder telt bij plaatsing mee voor de taakstelling. Gemeente ontvangt middelen voor maatschapp begeleiding. COA verstrekt vergoeding voor voedsel, kleding, zakgeld Gemeente ontvangt tegemoetkoming woonkosten (€ 50,- per volwassene per week, € 25,- per kind per week) GVA is tijdelijke regeling – tot 1 jan. 2017 Voorbeeld: - vakantiewoningen, logies / stacaravan / recreatieve opties - Leegstaand vastgoed

Vereniging van Nederlandse Gemeenten Rol COA Opvang van asielzoekers door tijdelijk onderdak in reguliere opvang (AZC’s) of noodopvang. Begeleiding en voorlichting aan de vluchtelingen. Voorzien in dagelijkse kosten asielzoeker. Handhaven van de veiligheid in de opvanglocaties. Onderwijs en zonodig jeugdhulp voor kinderen. Diverse vormen van dagbesteding binnen en buiten terrein. Zodra een asielzoeker een vergunning krijgt, kan hij of zij zich vestigen in een gemeente. Vergunninghouder wordt gekoppeld aan gemeente.

Rol gemeente Huisvesten en laten integreren vergunninghouder. Vereniging van Nederlandse Gemeenten Rol gemeente Huisvesten en laten integreren vergunninghouder. Overleg met COA over opvanglocaties -> Besluit College van B&W. Huisvesten van vluchtelingen met een verblijfsvergunning Het Rijk bepaalt de aantallen (de zgn. ‘taakstelling’) Maatschappelijke begeleiding vergunninghouders. Ondersteunen vergunninghouders als ‘reguliere inwoners’ (denk aan: participatie naar werk, jeugdzorg etc.). Bed, bad, brood voor uitgeprocedeerde asielzoekers. En wat doet: De asielzoeker / vergunninghouder Inwoners / informele netwerken Maatschappelijke organisaties al dan niet in opdracht van .. Politie …

Participatieverklaring Budget maatschappelijke begeleiding verhoogd van €1.000,- naar €2.370,- per gehuisveste statushouder in 2016. Participatieverklaring als start van de inburgering en onderdeel van maatschappelijke begeleiding. Financiering van €2370,- wordt structureel (uitwerkingsakkoord) In 2016 ook voor 16- en 17-jarigen

Wijziging Wet Inburgering Participatieverklaring wordt onderdeel van de Wet Inburgering. Gemeenten bieden p-verklaring en maatschappelijke begeleiding aan. Wanneer p-verklaring niet ondertekend wordt, alleen sanctie voor inburgeraar en niet voor gemeente. - > Wetswijzing ligt nu ter consultatie - > Vermoedelijke ingangsdatum: 1 juli 2017

Landelijke afspraken Richtlijnen maatschappelijke begeleiding: praktische hulp hulp bij start inburgering stimuleren participatie en integratie uitvoering p-verklaringstraject Voorwaarden p-verklaring: Inleiding Nederlandse kernwaarden die aansluiten bij begrippen uit de verklaring, d.m.v. workshop of gesprek Aanbieden en ondertekenen verklaring 1) Praktische hulp: Ondersteuning en coaching bij het regelwerk ten aanzien van wonen, zorg, werk, inkomen, verzekeringen, onderwijs en overige basisvoorzieningen en kennismaking met de lokale samenleving (bijvoorbeeld hulp bij inschrijvingen, aanvraag uitkering, openen bankrekening en betalen rekeningen, huur, verzekeringen, algemene levensbehoeften en praktische bewegwijzering in de buurt; weten waar gemeentehuis en politiebureau etc. zijn) 2) Hulp bij start inburgering: Informatie over het inburgeringstraject, praktische hulp bij het inschrijven voor een inburgeringscursus waar nodig. 3) Stimuleren van participatie en integratie: Begeleiding en coaching ten behoeve van een actieve en positieve inzet van de asielgerechtigde1 om in de Nederlandse samenleving te kunnen participeren en kennismaking met lokale (maatschappelijke) organisaties, zoals buurthuizen, vrijwilligersorganisaties, bibliotheek,verenigingen, clubs en welzijnsorganisaties) 4) Uitvoering van het participatieverklaringstraject: Het verzorgen van een inleiding, nadere begrippen en de tekst van de participatieverklaring (bijvoorbeeld d.m.v. een workshop en/ of gesprek over de Nederlandse kernwaarden en spelregels van circa een dagdeel) en het aanbieden van de landelijke participatieverklaring (in het Nederlands) ter ondertekening (zie bijlage).

Tijdlijn participatieverklaring November 2015 Bestuursakkoord April 2016 Uitwerkingsakkoord Juli 2017 Wetswijziging Voor gemeenten: Na zomer: Plan of brief gemeenten over p-verklaringstraject 3 maanden na plan: Start uitvoering Ondertekenen p-verklaring: Max 1 jaar na huisvesting

Wat houdt gemeenten bezig? Vereniging van Nederlandse Gemeenten Wat houdt gemeenten bezig? Huisvesting Analyse effecten in sociaal domein Financiële scenario’s - totaalplaatje? - wensen van en vragen aan College en Raad Sociale spanningen (‘boze of bange burgers’) onderwijs po/vo, leerlingenvervoer, werk en inkomen, jeugdgezondheidszorg, jeugdhulp, Wmo. specialistische zorg; BW, jGGZ

Onze observaties Huisvesting is pas het begin. Vereniging van Nederlandse Gemeenten Onze observaties Huisvesting is pas het begin. Behoefte aan scenario’s instroom nareizigers. Onduidelijkheden bij opvang AMV (minderjarigen). Integreren naar ... de participatiesamenleving. Verdergaande samenwerking in de regio. Maatschappelijke spanningen / rechtsradicalisme. Talloze initiatieven tbv matching naar werk. Onderwijs en opleiding … puzzelen Verbindende rol van politieke ambtsdragers.

Meer weten? Accountmanagers, zie www.vng.nl/OTAV Voor Noord-Holland: Arianne van der Rijst, 06-54203765 Arianne.Rijst@minbzk.nl Helpdesk: (070) 373 83 98, otav@vng.nl www.vng.nl/otav - abonneer op weekoverzicht Forum sociaal domein (via vng.nl) Databank praktijkvoorbeelden VNG Nieuwsapp