Vlaamse werkbaarheidsmonitor 2004 CIJFERS OVER KWALITEIT VAN DE ARBEID IN DE VLAAMSE KMO NATIONALE STUURGROEP

Vlaamse werkbaarheidsmonitor UNIZO - KMO Contact nationale stuurgroep Inhoud  Wat is de werkbaarheidsmonitor?  Vlaamse werkbaarheidsgraad en positie KMO  Werkbaar werk in de KMO-actualiteit

Vlaamse werkbaarheidsmonitor UNIZO - KMO Contact nationale stuurgroep Waarom deze meting ? - Pact van Vilvoorde DOELSTELLING 4 “Dankzij een verhoging van de kwaliteit van de arbeid, de kwaliteit van de arbeidsorganisatie en de kwaliteit van de loopbaan, is in 2010 werkzaam worden en blijven voor iedereen aantrekkelijk. In 2010 ligt de werkbaarheidsgraad substantieel hoger.” BEOOGDE EFFECTEN  grotere arbeidstevredenheid, in zijn geheel en op verschillende deelaspecten  Vlamingen willen langer blijven werken

Vlaamse werkbaarheidsmonitor UNIZO - KMO Contact nationale stuurgroep Bij wie en hoe werd gemeten ?  schriftelijke peiling bij werknemers in Vlaanderen  bruikbare antwoorden netto-respons 60,6% !  representatief beeld Vlaamse arbeidsmarkt  vervolgmetingen 2007, 2010

Vlaamse werkbaarheidsmonitor UNIZO - KMO Contact nationale stuurgroep Wat wordt gemeten, welke cijfers ? 4 werkbaarheidsindicatoren  Psychische vermoeidheid: ‘werkstress’  Welbevinden in het werk: ‘werkbetrokkenheid/motivatie’  Leermogelijkheden: ‘kansen op competentie-ontwikkeling’  Werk privé-balans: ‘combinatie van arbeid en gezin’ Werkbaar werk = geen knelpunten

Vlaamse werkbaarheidsmonitor UNIZO - KMO Contact nationale stuurgroep Positionering van de ‘zelfstandige KMO’  KMO  loontrekkenden van zelfstandige vestiging met minder dan 50 werknemers, actief in de primaire, secundaire of tertiaire sector.  Grote onderneming  loontrekkenden van vestiging met 50 of meer werknemers, actief in de primaire, secundaire of tertiaire sector.  Social profit & overheid  Loontrekkenden van vestiging actief in quartaire sector.

Vlaamse werkbaarheidsmonitor UNIZO - KMO Contact nationale stuurgroep Werkbaarheidsgraad : omvangrijk probleem Aandeel WNS in %

Vlaamse werkbaarheidsmonitor UNIZO - KMO Contact nationale stuurgroep Werkbaarheid gevolgen: ernstig probleem Aandeel KMO-WNS in %

Vlaamse werkbaarheidsmonitor UNIZO - KMO Contact nationale stuurgroep Werkbaarheidsgraad: functies op een rij | gemiddelde KMO = 50,5% | gemiddelde GO = 48,9% | Aandeel WNS in %

Vlaamse werkbaarheidsmonitor UNIZO - KMO Contact nationale stuurgroep Werkbaarheidsknelpunten volgens functie - KMO WERK- STRESS WELBE- VINDEN LEERMOGE- LIJKHEDEN COMBINATIE ARBEID/GEZIN On/half geschoolde arbeider 32%28%47%11% Arbeider technicus 24%19%23%8% Uitvoerende bediende 27%23%27%12% Hogere bediende / professional 33%13%6%18% KMO 27,3%21,4%27,7%11,3% Aandeel WNS in probleemsituatie in % < gemiddeld > gemiddeld + gemiddeld

Vlaamse werkbaarheidsmonitor UNIZO - KMO Contact nationale stuurgroep Werkbaarheidsknelpunten: oorzaken WERK- STRESS WELBE- VINDEN LEERMOGE- LIJKHEDEN COMBINATIE ARBEID/GEZIN Werkdruk *******-***** Emotionele belasting ***- Autonomie ***** Taakvariatie **********- Ondersteuning leiding ********** Fysieke omstandigheden **** | - geen | * eerder beperkte | ** beperkte | *** belangrijke | **** erg belangrijke | ***** uiterst belangrijke |

Vlaamse werkbaarheidsmonitor UNIZO - KMO Contact nationale stuurgroep Werkbaar werk in de KMO-actualiteit  KMO en vakbond  Vraagstuk ‘eindeloopbaan’  Overuren – vloek of zegen  Leermogelijkheden – nader bekeken

Vlaamse werkbaarheidsmonitor UNIZO - KMO Contact nationale stuurgroep Werkbaarheidsindicatoren – KMO en VAKBOND niet problematisch acuut problematisch WERKSTRESS KMO 72,7%27,3% 9,6% GO 70,2%29,8% 10,5% WELBEVINDEN / MOTIVATIE KMO 78,6%21,4% 8,9% GO 77,7%22,3% 9,7% LEER- MOGELIJKHEDEN KMO 72,3%27,7% 10,8% GO 75,1%24,9% 9,3% COMBINATIE ARBEID/GEZIN KMO 88,7%11,3% 3,6% GO 87,9%12,1% 3,1% Aandeel WNS in % werkbaarheidsgraad KMO = 50,5% werkbaarheidsgraad GO = 48,9%

Vlaamse werkbaarheidsmonitor UNIZO - KMO Contact nationale stuurgroep Werkstress en debat ‘eindeloopbaan’ Aandeel WNS in % | gemiddelde KMO = 27,3% | gemiddelde GO = 29,8% |

Vlaamse werkbaarheidsmonitor UNIZO - KMO Contact nationale stuurgroep Overuren: Vloek of zegen bij werkstress - KMO 2. GEEN + HOGE WERKDRUK3. WEL + NORMALE WERKDRUK1. OVERUREN & WERKSTRESS Aandeel WNS in % | gemiddelde werkstress KMO = 27,3% |

Vlaamse werkbaarheidsmonitor UNIZO - KMO Contact nationale stuurgroep Problematische leermogelijkheden – nader bekeken Aandeel WNS in % | gemiddelde KMO = 27,7% | gemiddelde GO = 24,9% | KMO23%34%31%13%100% GO17%27%30%26%100%

Vlaamse werkbaarheidsmonitor UNIZO - KMO Contact nationale stuurgroep Ter discussie 1.‘werkbaarheid’ omvangrijk en ernstig probleem… ook in de Vlaamse KMO 2.werkstress, welbevinden en combinatie arbeid/gezin ‘indicaties’ eerder kleiner probleem in KMO dan in GO (de vakbond maakt het verschil?) jarigen hoogrisicogroep voor werkstress, maar meer in GO (brugpensioen té aanlokkelijk voor ‘vermoeiden’ of reeds té vermoeid? ) 4.frequenter overuren, geen recuperatie overuren verhogen stressrisico, maar: werkdruk veel groter probleem (UNIZO-hypothese vindt steun?) 5.beperkte leermogelijkheden bijzonder aandachtspunt voor KMO, (ondanks relatief betere situatie voor arbeiders)

Vlaamse werkbaarheidsmonitor UNIZO - KMO Contact nationale stuurgroep Meer informatie Paul De Hondt Stafmedewerker STV-Innovatie & Arbeid Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen

Vlaamse werkbaarheidsmonitor UNIZO - KMO Contact nationale stuurgroep Werkbaarheidsgraad: sectoren op een rij | gemiddelde KMO = 50,5% | gemiddelde GO = 48,9% | AANTAL ANTWOORDEN PER SECTOR : Aandeel WNS in %

Vlaamse werkbaarheidsmonitor UNIZO - KMO Contact nationale stuurgroep Werkbaarheidsknelpunten volgens sector - KMO WERK- STRESS WELBE- VINDEN LEERMOGE- LIJKHEDEN COMBINATIE ARBEID/GEZIN Agro-voeding 26% 40%7% Metaal 17%18%20%4% Overige industrie 27%23%36%11% Bouw 31%21%22%9% Transport 25%15%32%17% Distributie 25%21%33%10% Horeca 32%19%34%20% Andere diensten 29%24%20%13% KMO 27,3%21,4%27,7%11,3% Aandeel WNS in probleemsituatie in % < gemiddeld > gemiddeld + gemiddeld