2. Hoe beweeglijk is de aardkorst? 1. Bestond er vroeger maar één continent? Puy de Dôme (Frankrijk Auvergne)
Alfred Wegener
Geologische overeenkomsten tussen de continenten: 1) Gelijkaardige gesteenteafzettingen We kunnen deze verspreiding slechts verklaren door aan te nemen dat de continenten tot aan het Perm tijdperk 1 geheel vormden en dichter bij de zuidpool lagen.
2) Verspreiding van gelijke fossielen
3) Verspreiding Perm ijskap 4) Kustlijnen passen in elkaar
We kunnen dit enkel verklaren doordat de continenten 300 miljoen jaar geleden 1 geheel vormden. http://www.youtube.com/watch?v=uGcDed4xVD4&NR=1&feature=endscreen
Vier bewijzen dat de continenten 1 geheel vormden 1) Topografisch: de westkust van Afrika en de oostkust van Z-Amerika passen volmaakt aan elkaar. 2) Geologisch: gesteentelagen op Z-Amerika en op Afrika hebben opvallende gelijkenissen. 3) Sporen van een ijstijd tijdens het Perm ( 300 milj jaar geleden) vinden we terug op Z-Am, Afr, India en Australië. 4) De verspreiding van fossiele planten en diersoorten kan slechts verklaard worden door aan te nemen dat de zuidelijke continenten vroeger een geheel vormden.
2. Worden de oceanen steeds groter?
Topografie van de Atlantische Oceaan Doorsnede
Doorsnede op 20° S Andes Atlantische oceaan Afrika Zuid-Amerika Km Andes Atlantische oceaan 5 Afrika Zuid-Amerika Stille Oceaan Mid-Atlantische rug -5 Atacamatrog
Beschrijf hoe de reliëfeenheden veranderen op de doorsnede 1) In het midden van de oceaan ligt een bergrug die een centrale slenk vertoont: mid-oceanische rug of rift. 2) Vanaf deze rug wordt de oceaanbodem dieper. 3) De oceaanbodem gaat over naar het continentaal platform via een steile rand. 4) Soms komen er aan de randen van de oceanen langgerekte verdiepingen voor: diepzeetroggen.
Dikte van de sedimenten op de oceaanbodem DUN DIK DIK DUN DIK
Ouderdom van de oceaanbodem JONG OUD OUD JONG OUD
IJsland
W E IJSLAND EUROPA AMERIKA https://www.youtube.com/watch?v=0G3R1QH_AXU
Wat leren we over de dikte van de sedimenten en de ouderdom van de oceaanbodem? - Bij de mid-oceanische ruggen liggen er bijna geen sedimenten. De sedimentlagen worden dikker naar de randen van de oceaan. - Hetzelfde geldt ook voor de ouderdom van de oceaanbodem . Zeer jong bij de mid-oceanische ruggen en geleidelijk ouder naar de rand van de oceaan toe. Hoe oud zijn de gesteenten op de bodem van de Atlantische Oceaan? Tussen de 0 en 200 miljoen jaar. IJSLAND Waar bevindt zich de actieve breuklijn? De actieve breuk bevindt zich in het midden van het eiland. Richting SW-NE. Hoe verandert de ouderdom van de gesteenten tov de breuklijn? Aan weerszijden van de breuklijn worden de gesteenten gelijkmatig ouder.
3. Wat is de oorzaak van de platentektoniek?
Mechanisme van de platentektoniek http://www.youtube.com/watch?NR=1&v=ryrXAGY1dmE&feature=endscreen Divergerende platen Convergerende platen convectie opwarming
Welke beweging vindt er plaats in de asthenosfeer? 1) Onder in de asthenosfeer wordt het magma opgewarmd waardoor het stijgt. 2) Het stijgend magma tilt de lithosfeer op, waardoor een breuk kan ontstaan waartussen het magma kan wegvloeien. 3) Het meeste magma schuift weg onder de lithosfeer en gaat weer afkoelen. 4) Voldoende afgekoeld, zakt het magma terug naar beneden waardoor een convectiecel van vloeibaar magma ontstaat in de asthenosfeer.
Slabbing verklaren 5bar 15000bar 30000bar 2,7 kg/dm3 3,0 kg/dm3 15000bar 30000bar 3,42 kg/dm3 3,46 kg/dm3 de dichtheid in de slab neemt toe door: De slab zal blijven zinken - P/T verandering - verlies aan water
Welke krachten zijn verantwoordelijk voor het uiteendrijven van de platen? 1 2 3 1 uiteendrijven door het magma dat in de breuk wordt geperst. 2 meedrijven op de stroom van het magma in de convectiecel. 3 slabbing: de onderduikende plaat trekt de rest van de plaat mee.
Klassiek convectie model
Modernere visie
Wereldkaart met de plaatverdeling Boek p 151 Oceanische plaat Continentale plaat
Continentale platen Oceanische platen Oefening met boek en atlas!! Continentale platen Oceanische platen -Afrikaanse plaat -Euraziatisch plaat -Noord-Amerikaanse plaat -Zuid-Amerikaanse plaat -Indisch-Australische plaat -Antarctische plaat -Arabische plaat -Iraanse plaat -Adriatische plaat -Aegeïsche plaat -Chinese plaat - Pacifische plaat -Juan de Fuca plaat -Cocos plaat -Filipijnse plaat -Nazcaplaat -Scotiaplaat -Caribische plaat
Belangrijker!! Wat gebeurt er aan de plaatranden? Neutrale breuklijn Convergerende breuklijn Divergerende breuklijn
Divergerend Convergerend Neutraal Soort breuklijn Plaat randen Oceanische platen worden gevormd Ocea nische plaat botst tegen continen tale plaat Ocea nische plaat botst tegen ocea nische plaat Continentale plaat botst tegen continen tale plaat Platen schuiven langs elkaar Voor beelden -Midatlantische rug tussen de Afrikaanse en de Z-Am. pl - Zuid-Indische rug tussen de Austr pl en de Antarctische pl -Nazca plaat tgn de Z-Am pl Juan de Fuca tgn de N-Am pl -Pacif pl tgn de Filipijnse pl - Austral pl tgn de Aziat. pl -Afr pl tgn de Euro pl -Indische pl tgn de Euraz pl -N-Am pl tgn de Pacif pl - Arab pl tgn de Iraanse pl