Zelfsturing en motivatie

Stellingenspel Is het beter om te studeren uit verplichting dan niet gemotiveerd te zijn? Het is beter om niet gemotiveerd te zijn dan enkel te moeten Uitstelgedrag ligt lager bij niet-gemotiveerden Niet-gemotiveerden hebben minder testangst De cognitieve verwerking is (iets) beter.

Is het beter om te studeren uit vrije wil dan te studeren omdat het moet én omdat je het wil? Er is minder testangst en uitstelgedrag ligt hoger bij de studenten die moeten en willen studeren.

Is het beter om te studeren uit vrije wil dan niet gemotiveerd te zijn? Uitstelgedrag en testangst ligt hoger bij studenten die niet-gemotiveerd zijn. Cognitieve verwerking ligt hoger bij de studenten die studeren uit vrijwil

Overzicht Stellingenspel Veranderingen in het onderwijs Soorten motivatie Autonome vs gecontroleerde motivatie Autonome ondersteunende context Structuur blijft Kan iedereen zichzelf sturen? Omgangsstijl ter bevordering van autonomie Praktische suggesties

Veranderingen in het onderwijs Problemen in het onderwijs Orde en motivatieproblemen Watervalsysteem gemiddelde leerling staat centraal Nieuwe inzichten rekening houden met interesses en manier van leren. vrijheid krijgen om een onderwerp en methode te bepalen, uiteraard binnen bepaalde grenzen.

Soorten motivatie Schematisch overzicht van de verschillende types motivatie volgens de zelfdeterminatie theorie, aangepast van Ryan & Deci, 2000.

Autonome vs gecontroleerde motivatie Autonome motivatie Geïdentificeerde regulatie: men ziet de relevantie in het gedrag in functie van de eigen doelen Intrinsieke regulatie: men voert het gedrag uit omwille van oprechte interesses. Gecontroleerde motivatie Externe regulatie: een verplichting van buitenaf opgelegd. Geïntrojecteerde regulatie: een verplichting die van binnen uit komt.

Autonomie ondersteuning Controlerende maatregelen Opleggen van deadlines * Onaangekondigde toetsen Afficheren van punten Dwingende taal (ik moet, ik verwacht, ben ontgoocheld) Ondersteunende maatregelen Aanbieden van keuze Welke oefeningen wil je vandaag doen? Weektaken (Daltonschool) Zinvolle motivering * Empathisch perspectief Structureel niveau Interactioneel niveau

Autonomie ondersteuning ≠ onafhankelijkheid promoten (geen beroep doen op anderen.) ≠ laissez-faire (onbeperkte vrijheid) ≠ disneyfication Structuur en klassieke methoden nodig Begeleiding is hierbij uitermate belangrijk.

Structuur blijft! Competentie is noodzakelijk voor elke vorm van motivatie. Als je niet het gevoel hebt competent te zijn, word je hulpeloos. Nood aan competentiebevrediging door structuur te bieden aan de studenten Verwachtingen moeten duidelijk zijn voor de studenten Inspraak hebben in hun keuze

Zelfsturing Zelfgestuurd leren: zelfstandig en met zin voor verantwoordelijkheid de sturingvan de leerprocessen in handen nemen. Dat wil zeggen zelfstandig beslissingen nemen in verband met de leerdoelen, de leeractiviteiten en de zelfbeoordeling. (Boekaerts & Simons, 1995)

Niveaus van zelfsturing Actief leren Zelfstandig leren  Zelfverantwoordelijk leren (Taks, 2003) Docentgestuurd  gedeelde sturing  leerlinggestuurd

Herkenning van zelfsturing introspectie: jezelf kennen (twijfels, onzekerheden, geheimen en verlangens).  doelen stellen: persoonlijke doelen benoemen  richting geven: hoe? Pad uitstippelen

Kan iedereen zichzelf sturen? Verantwoord kiezen kan gestimuleerd worden door hen keuzes te laten maken en hen daarbij verantwoording te laten afleggen. als lln weinig kunnen kiezen, worden hun hersenen niet geprikkeld en leren ze niet om zelfsturend te zijn.

Omgangsstijl met tutees Voorstelen van realistische, maar uitdagende doelstellingen Grote uitdagingen opdelen in meer realistische tussenstappen Tips geven op moeilijke momenten Positieve feedback geven op de vaardigheden van de studenten. Aanreiken van werkpunten

Praktische suggesties Help de tuttees het zelf te kunnen Handboeken, bibliotheek, computers, interessante sites Maak de tuttees wegwijs hierin Omgangsstijl Een volg-jezelf-systeem Afspraak met tutor om een plan op te stellen. Elke tuttee houdt het bij en geeft inzicht in de vorderingen

Bronnen Lagerwerf, B. & Korthagen, F. (2006). Een leraar van klasse. Een goede docent worden en blijven. Soest: Uitgeverij Nelissen. Korthagen, F. & Lagerwerf, B. (2008). Leren van binnenuit. Soest: Uitgeverij Nelissen Vansteenkiste, Sierens, Soenes, Luyckx, & Lens (2007) Motivationele profielen: welk type student vinden we terug in een noodbevredigende klasomgeving? Powerpointpresentatie Universiteit Gent. Boekaerts & Simons (1995) zie hanne