We doen het zelf wel?! 18 september 2014 Yvonne Witter

We moeten meer zelf doen…. -Participatiemaatschappij -Minder professionele zorg -Bezuinigen -Kosten Beheersen -Dichtbij mensen

Langer thuis…. oVraagt om voorzieningen in de buurt oOndersteuning van mantelzorgers oOp orde houden/krijgen van het netwerk, zeker bij ‘kwetsbare’ burgers oBuurtinitiatieven ondersteunen oProjecten als Key Ring nodig oMeer aandacht voor Preventie (voeding, bewegen, technologie, voorlichting over onderwerpen als dementie, woonvormen tot gebruik scootmobiel)

Doe(m)- democratie vraagt ook meer… oDoe democratie en participatiemaatschappij. De overheid moet in het proces een bescheiden rol spelen. De initiatieven liggen vooral bij de burgers…..(nota Plasterk, juli 2013). oBlok en Van Rijn vinden dat burgers tijdig moeten nadenken over maatregelen, zoals verhuizen of woningen aanpassen. Bewustwording nodig (juni 2014) ohttp:// presenteert-plannen-langer-zelfstandig-wonen

Zelf doen De reden om het zelf te doen is vaak: oEr heerst onvrede over het (ontbrekende) aanbod van zorg in het eigen dorp of de wijk oEn de slechte behandeling en beleidsvoering door grote (zorg)organisaties. oBehoud van voorzieningen in de wijk (zeker in krimpregio’s) oHet besef dat deel van zorg voor ouderen niet meer van de overheid verwacht kan worden

Niks nieuws aan…. oBurgerinitiatieven bestaan al lang. Sinds de 12 e eeuw. oJe had vroeger Gilden (een gezamenlijk, meestal lokaal, georganiseerd initiatief van burgers met als doel het inzetten van de krachten en talenten van burgers voor het realiseren van veranderingen in de samenleving) oNu zie je bijv broodfondsen ontstaan en coöperaties oMensen voelen zich meer betrokken bij voorzieningen

Eetgroep zorgcoöperatie Hoogeloon

Klein beginnen oVeel initiatieven beginnen klein met het aanbieden van 'eenvoudige' diensten maar hebben het voornemen uit te breiden naar intensievere zorg en zo een alternatief te worden voor professionele zorgorganisaties. De gemeente ondersteunt daarbij op afstand. oZorgcoöperaties; zelf diensten en zorg organiseren met mix van informele en formele zorg; Hoogeloon, Elsendorp, Stadsdorp Zuid, Austerlitz

Variëteit is enorm Er zijn naast dorps en zorgcoöperaties ook: oWijkondernemingen oBurenhulpcentrales oRuilprojecten oBuurthuizen gerund door burgers oInloophuizen voor mensen met kanker of dementie oWoongemeenschappen voor en door ouderen oConcurrentie of aanvulling van het welzijnswerk?

Van bruishuis tot thuishuis oMantelzorgwoning oMeergeneratiewoning oKangoeroewoning oWoongemeenschap oKleinschalig wonen oThuishuis oVariëteit/diversiteit neemt langzamerhand toe. Ontmoetingsplekken belangrijk!

Villa Begonia: niet achter de geraniums meer alternatieve woonvormen nodig om langer thuis te kunnen blijven

Parels Buurthuis ONS in Breda Goud oud worden in Warffum Nieuwe Nachtegaal in Rotterdam Lucas Community in Amsterdam Stichting Andromeda in Eindhoven Dynamo in Leiden Kraaipan in Amsterdam Zorgcoöperaties zoals Hoogeloon, Austerlitz, Stadsdorp Zuid

Lokale kramp? Mogelijke Valkuilen: Regelgeving…. Uitsluiten van… Achterover leunen… Overnemen…… Nieuwe rollen voor alle partijen! Let op de kwetsbare burgers…

Nieuw samenspel is nodig oOverheid: meer faciliteren, stimuleren en ondersteunen en niet alleen applaus geven en achterover leunen. Opletten op plekken waar geen initiatieven plaatsvinden?! Of accepteren we ongelijkheid? oZorg- en welzijnsorganisaties: niet overnemen, maar kijken waar zij kunnen helpen. oBewegingsruimte en mogelijkheden voor ‘stralend falen’ ‘Nederig en nieuwsgierig zijn,’ zegt hoogleraar Justus Uitermark (Uva).

Geen nee zeggen oCorporaties: faciliteren en meedenken waar nodig. Geen ‘nee’ zeggen. oVrijwilligersorganisaties: samen optrekken, kennis en ervaringen delen en elkaar versterken oLet op ‘wederkerigheid’, beter een goede buur én een goede vriend? oDe valse idylle van het dorp…

Toekomstige vraagstukken oHoe hou je burgerinitiatieven duurzaam? oRaken we niet overbelast? oHoe zit het met de kwaliteit? oHoe gaan we om met risico’s? oBereiken we de ‘kwetsbare’burgers? oHoe gaan we de verpietering tegen? oHoe houden we voorzieningen overeind? oHoe komen burgers echt aan het roer?

Zelf doen, met mate? Sociaal werkers zijn juist nu hard nodig! oOndersteunen van initiatieven van burgers oMensen helpen met maken van keuzes oSamenwerking met ‘oude vrienden’ (gemeenten, corporaties, zorgorganisaties, vrijwilligersorganisaties) oEn nieuwe partners, zoals scholen, sportclubs, zorgverzekeraar,fondsen, coöperaties, horeca, winkels, buurtondernemingen oSamenwerking staat juist nu ook onder druk…..

We doen het zelf wel, maar wel met hulp waar nodig! Kortom……. oBurgerinitiatieven zijn niet nieuw, bestaan al eeuwenlang oKomt voort uit veranderende rol overheid en burgers oEn ontevredenheid bestaande aanbod oBurgerinitiatieven vraagt om nieuws samenspel tussen burger, overheid en professional oDiversiteit aan initiatieven is groot oEr bestaat geen blauwdruk oVraagstukken rond toezicht, kwaliteit, risico’s en uitsluiting oAandacht voor ‘kwetsbare’ burgers

Healthy and active ageing….. Oud worden? Begin er jong mee!